5 milyonun gözü kulağı bu toplantıda

Türkiye’de asgari ücretli çalışanlar neredeyse toplam çalışanların üçte birini oluşturuyor. Bugün komisyon asgari ücreti tespit için son kez toplanacak. Hükümet programında ilk altı ayda yüzde 3 dedi ama yıllık enflasyon yüzde 9 seviyelerinde, işçi sendikaları da en az bin 424 lira istiyor.

Ege Postası
30.12.2014 - 09:17

TÜRKİYE’de 5 milyon işçinin gözü kulağı bu toplantıda. Asgari Ücret Tespit Komisyonu bugün 2015 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek için son toplantısını yapacak. Şu an net asgari ücret 891 TL. Bir önceki toplantıda Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bir işçinin geçimi için gereken aylık tutarın bin 424 lira 70 kuruş olarak açıkladı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) asgari ücretin bin 800 lira, Türk-İş ise TÜİK’in verisinin pazarlıkta temel alınmasını istiyor. Hükümetin 2015 yılı programında ise asgari ücrete 2015’in ilk ve ikinci 6 ayı için yüzde 3’lük artış planlanmıştı. Yıllık enflasyonun da yüzde 9 seviyelerinde olması bekleniyor.

12’NCİ SIRADAYIZ
Avrupa Birliği İstatistik Kurumu’nun (Eurostat) verilerine göre Türkiye’deki asgari ücret Avrupa ülkelerine göre oldukça düşük. Türkiye asgari ücrette ancak Arnavutluk, Romanya, Bulgaristan gibi kendi ekonomik liginde olmayan ülkeleri geride bırakıyor. Türkiye en düşük asgari ücret veren ülkeler arasında 12’inci sırada kendine yer buluyor. Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu’nun eylül ayı verilerine göre Türkiye’de 29.2 milyon istihdamın 19.9 milyon sigortalı çalışıyor. Çalışma Bakanı Faruk Çelik ise Temmuz 2014 itibariyle 4.9 milyon kişinin asgari ücretle çalıştığını açıklamıştı. Türkiye’de asgari ücretli çalışanların oranı bu şekilde yüzde 27’yi buluyor. Bu diğer ülkelere göre yüksek bir oran. İspanya’da bu oran yüzde 1, Yunanistan’da yüzde 2, Fransa’da yüzde 9 seviyelerinde. ABD’de ise bu oran yüzde 24 olarak belirlenmiş.

SENDİKA GÜÇLÜ OLSA!
Asgari ücret sadece 5 milyon işçiyi ilgilendirmiyor. Asgari ücretin seviyesi aslında ülkenin refah seviyesini de yansıtıyor. Bu minimum ücretin üzerine diğer çalışanların ücretleri de belirleniyor. Ancak asgari ücretin çok düşük olduğu bizim gibi ülkelerde asgari ücretin üzerinde alanların da durumunu da riske atıyor. Asgari ücret sendikaların güçlü olduğu ülkelerde çok da önemli değil. Avrupa Birliği üyesi 28 ülkenin 21’inde ise asgari ücret uygulanıyor. Uygulanmayan ülkelerde toplu sözleşmelerle ücretler belirleniyor. Nitekim, Danimarka, Norveç gibi ülkelerde asgari ücret uygulaması bulunmuyor. Bizim gibi ülkelerde ise sendika temsilcileri toplantıya katılsa bile son sözü işveren ve hükümet söylüyor. Öyle ki 15 kişilik asgari ürcet komisyonda 5 işçi, 5 işveren ve 5 hükümet temsilcisi bulunuyor. Sadece üçte birlik söz hakkı işçilerin asgari ücrette daha yüksek rakamlar almalarını engelliyor.

Açlık sınırı 1.232 lira
TÜRK-İş Konfederasyonu’nun aralık ayı verilerine göre yaptığı hesaba göre tek bir işçinin yaşama maliyeti bin 457 lira. Bir işçinin, sadece kendisi için yapması gereken gıda harcaması tutarı bir önceki yıla göre 44 TL, temel ihtiyaçları için yapması gereken toplam harcama ise 267 TL artış gösterdi. Hemen hemen TÜİK’in geçim tutarına yakın olan bu ücret miktarının Türk-İş asgari ücret pazarlığında baz alınmasını istiyor. 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı yani açlık sınırı bin 232.35 lira, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı yani yoksulluk sınırı ise 4 bin 014.17 TL olarak belirlendi.
Almanya’da asgari ücret dönemi
ALMANYA’da 8.5 Euro’luk saatlik asgari ücret uygulamasını öngören yasa tasarısı 1 Ocak 2015’te yürürlüğe girecek. Almanya’da nisan ayı başlarında Başbakan Angela Merkel liderliğindeki Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ve koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) çıkardığı asgari ücret yasa tasarısının yeni yılın başında uygulamaya sokulması kararlaştırılmıştı. Ülke genelinde geçerli olacak brüt 8.5 Euro’luk saatlik asgari ücret uygulaması, genel olarak tüm faaliyet alanlarında ve tüm bölgelerde geçerli olacak. Ancak, yasa tasarısında bazı istisnalar belirlendi.