500 milyar dolarlık çılgın proje

Kısa süre önce Suudi kadınlara sürücü olabilmelerinin önünü açan Krallık’ın genç Veliaht Prensi Muhammed bin Selman dün son derece kritik mesajlar verdi. Suudi Arabistan, Mısır ve Ürdün’ü kapsayacak “Neom” adlı yeni iş, endüstri ve yaşam bölgesinin duyurusunu yaptığı konuşmasında 32 yaşındaki genç devlet adamı, “Daha önce olduğumuz yere, tüm dinlere ve dünyaya açık bir ılımlı İslam ülkesine- dönüyoruz. Hayatlarımızın gelecek 30 yılını yıkıcı fikirlerle uğraşarak harcamayacağız. Bunları bugün yok edeceğiz. Çok yakında aşırıcılığa son vereceğiz. Biz ılımlı İslam öğretileri ve prensiplerini temsil ediyoruz” diyerek ülkesine dair yeni vizyonun ipuçlarını verdi. Veliaht Prens, dün Neom projesinin detaylarını da açıkladı.

KONFERANSTA ANLATTI: Duyuru dün Suudi Arabistan’da düzenlenen üç günlük “Gelecek Yatırım İnisiyatifi” adlı 88 ülkeden 3500 kişilik seçkin davetlinin bir araya geldiği ekonomik konferansın açılışından saatler sonra yapıldı. Neom, Suudi Arabistan, Mısır ve Ürdün’ü kapsayacak 26 bin 500 kilometrekarelik bir alanda yeni bir bölge olarak tasarlanıyor. Proje, Riyad hükümetinin “2030 Vizyonu” olarak da bilinen petrol ihracatına dayalı gelir kaynaklarını çeşitlendirmeye dayalı uzun vadeli yaklaşımı ile de uyumlu. Ülke, dünyanın en büyük petrol ihracatçısı, ancak petrol fiyatlarının düşüşünden dolayı 2014 yılından bu yana ciddi bütçe açığı sorunlarıyla boğuşuyor.     

YENİLENEBİLİR ENERJİ: 500 milyar dolarlık (1.8 trilyon TL) Neom projesi, Suudi Arabistan’ın kuzeybatısında Akabe Körfezi ve Kızıldeniz kıyıları boyunca uzanacak. Projenin finansmanını başkanlığını Veliaht Prens Selman’ın yaptığı Suudi Kamu Yatırım Fonu (PIF) üstlenecek. Prens Selman, Neom kentinin enerji, su, biyoteknoloji, gıda, ileri üretim ve eğlence dahil çeşitli endüstri dallarına odaklanacağını duyurdu. Süveyş Kanalı’nı da kullanan deniz ticaret yollarına yakın olacak Neom, tamamen yenilenebilir enerji üretip, tüketecek. Sadece rüzgâr ve güneş enerjilerinden faydalanacak.  

KAPSAMLI REFORMLAR: Prens Muhammed bin Selman, ülkesinin petrole bağımlılığını azaltmak için geçen yıl kapsamlı bir dizi ekonomik reform programını başlatmıştı. Suudi Arabistan’da alkol, sinema, tiyatro halen yasak ve ülke dünyadaki en muhafazakâr devletlerden biri olarak kabul ediliyor. Ancak geçen aylarda hükümetin yayınladığı bir dizi genelge, eğlence ve turizm sektörlerinde değişim sinyali olarak algılandı. Prens, geçen ağustosta Kızıldeniz açıklarındaki 50 adayı lüks tatil merkezine dönüştürecek kapsamlı bir turizm projesini duyurmuştu. 

ÜÇ KITAYI BİRBİRİNE BAĞLAYACAK

- “Gelecek için Varış Noktası” diye nitelenen Neom projesi Asya, Avrupa ve Afrika’yı birbirine bağlayan özel bir konumda bulunuyor.

- Projenin “discoverneom.com” adlı tanıtım sitesinde 9 ana konu yer alıyor. Bunlar ‘enerji ve su’, ‘hareketlilik’, ‘biyoteknoloji’, ‘gıda’, ‘ileri üretim’, ‘medya’, ‘eğlence’, ‘teknolojik ve dijital bilimler’, ‘Neom temellerinde yaşam’ olarak sıralanıyor.

- Bölge, 468 kilometrelik kıyı boyunca uzanıyor, 2500 metre yüksekliğinde dağ silsilesinin yer aldığı el değmemiş bir araziye kurulacak.

- Neom, bağımsız bir ekonomik bölge olarak işleyecek. Sağlıklı büyüme için özel olarak hazırlanmış kendine özgü yasaları, vergi sistemi ve mevzuatı olacak.  

- Dünya nüfusunun yüzde 70’i Neom’a 8 saat içinde ulaşabilecek. 

- İngiliz Reuters haber ajansı, Riyad hükümetinin potansiyel yatımcılarla temas halinde olduğunu ve projenin ilk safhasının 2025 yılına kadar tamamlanmasının öngörüldüğünü aktardı.      

BİLGİ NOTU
S. Arabistan’ın Mekke kentinde bulunan ve Müslümanların en kutsal yerlerinden biri olan Kabe’ye, 20 Kasım 1979’da Cuheyman El Uteybi adlı Suudi vatandaşının liderliğindeki bir grup baskın düzenlemişti. Terör eyleminde 117 kişi ölmüştü. Vahhabi ve Selefi görüşlerden etkilenen bu grubun talepleri arasında Batı ile ilişkilerin kesilmesi de yer alıyordu. Olayın ardından Suudi rejimi, bu tür aşırı grupların önünü kesmek için daha muhafazakâr bir tutum benimsemişti.