Ahmet Akın'dan Bakan Karaismailoğlu'na; Projelere değil, mantık dışı garantilere karşıyız

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Balıkesir Ahmet Akın, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda dün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bütçesinin görüşmelerinde Bakan Adil Karaismailoğlu’nun yaptığı açıklamalara tepki gösterdi.

Karasimailoğlu, özetle şunları söylemişti:

“Bugün Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden 130 bin araç geçiyor. İlk zamanlarda bu projeye tamamen karşıydınız, ‘yapılmasın’ diyordunuz, şimdi millet kullanmaya başlayınca ‘biz yatırıma karşı değiliz maliyetli yaptınız.’ Ben ve bütün bürokrat arkadaşlarım devletimizin bir kuruşunu bir kişiye haksız olarak ödeyemeyiz. Biz Anadolu çocuklarıyız, siz bu iftirayı bize atamazsınız. Biz burada sorumluluk sahibiyiz. 700 bin tane çalışma arkadaşımızın sözcüsüyüm. Bu nerede görülmüş ben elin müteahhidine fazladan para ödeyeceğim. Böyle bir dünya var mı?

“YAPTIĞIMIZ KALİTELİ, GÜVENLİ, KONFORLU YOLLAR SAYESİNDE YATIRIMLAR ARTTI”

Yap İşlet Devret projelerinin tamamı kamuya açık, herkese açık projelerdir. Sadece bu projeleri yapabilecek kabiliyetli insanlar gelip teklif verebilirler. Yatırımcı geldi, Türkiye bütçesinden bir kuruş almadan bu projeye, buraya 8 milyar doları yatırdı. Bugün Kuzey Marmara Otoyolu’nda yıllık işletme maliyeti 250 milyon dolardır. Kuzey Marmara Otoyolu’nda şu an bin kişi çalışıyor. Biz buna hiçbir katkı sağlamıyoruz. Ve bu proje süresi bitince devlete teslim edilecek. Bundan 20 yıl önce Türkiye’de 8 milyon araç vardı şu anda 26 milyon araç var. Biz bu yatırımları yapmasaydık bu hareketliliği sağlayabilir miydik? Yaptığımız kaliteli, güvenli, konforlu yollar sayesinde yatırımlar arttı, üretimler arttı.”

Akın, bugün yaptığı yazılı açıklamayla Bakan Karaismailoğlu’nun sözlerini değerlendirdi. AKP’nin algı siyasetiyle Türkiye’yi yönettiğine işaret eden CHP’li Akın, şunları kaydetti:

“PROJELERE DEĞİL, MANTIK DIŞI GARANTİLERE KARŞIYIZ”

“AK Parti iktidarı her konuda olduğu gibi kamuoyunda çok tartışılan kamu özel işbirliği projeleriyle ilgili vatandaşa gerçekleri söylemiyor. Bir kere biz CHP olarak projelere karşı değiliz. Bakan Bey bunu projeleri karşısınız diye anlatıyor. AK Parti iktidarı sanki CHP’nin bütün projelere karşı olduğu algısını oluşturmaya çalışıyor. Bizim karşı olduğumuz döviz üzerinden verilen mantık dışı gelir garantileri. Çünkü bu garantiler köprüden geçseniz de geçmesiniz de otoyolu kullansanız da kullanmasınız da 84 milyon vatandaşımızın bütçesinden karşılanıyor. Projelere değil, mantık dışı garantilere karşıyız. Almanya’dan asgari ücretle ücretli tünellerden 290 defa geçilirken, Türkiye’de Çanakkale Köprüsü’nden asgari ücretle 30 defa geçilmiyor.”

İktidarın ‘kamu özel iş birliği projelerinde devletin kasasından bir kuruş çıkmıyor’ diyerek kamuoyunu yanılttığını belirten Akın, şöyle devam etti:

“TEK KURUŞ ÖDENMİYORSA, MİLYARCA LİRALIK ÖDENEK NİYE VAR?”

“Sayın Karaismailoğlu diyor ki; ‘Biz Anadolu çocuğuyuz. Devletimizin bir kuruşunu bir kişiye haksız olarak ödemeyiz.’ Peki bakanlık bütçesinden çıkan, hazineden çıkan para kimin parası? Bakan beyin mi yoksa milletin mi? Bir kuruşun çıkmadığı projeler için 2022 yılı bütçesine 27 milyar lira, 2023 yılı bütçesine ise 50 milyarın üzerinde ödenek ayrıldı. Ki 2022 yılında bütçedeki ödeneği ek bütçeyle daha artırdılar.”

Akın, iktidarın her fırsatta kullandığı “yerlilik” ve “millilik” söyleminin söz konusu garantiler olunca hiç gündeme gelmediğine işaret ederek, şöyle devam etti:

“GARANTİ TUTARLARI BÜTÇEDEKİ DERİN YÜKÜ GÖSTERİYOR”

“Kamu özel işbirliği projelerinin birçoğunun uygulama sözleşmelerinin detaylarını bilmiyoruz. Çünkü ticari sır olduğu gerekçesiyle açıklanmıyor. Ama bilinen detaylar kamu bütçesindeki yükü gösteriyor. Osmangazi Köprüsü’ne 35 dolar artı yüzde 8 KDV üzerinden 40 bin araç geçiş garantisi verildi. Çanakkale Köprüsü’ne 15 avro artı yüzde 8 KDV üzerinden 45 bin araç geçiş garantisi verildi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne ise 3 dolar artı yüzde 8 KDV üzerinden 135 bin araç geçiş garantisi verildi. Yalnızca köprülerin maliyeti bu yıl içinde kurdaki artış nedeniyle günlük neredeyse 10 milyon lira artmış durumda. Bir de bu garanti bedellerinin üzerine ABD ve AB enflasyonu da ekleniyor. Bunun yükü hepimizin parasıyla oluşan hazineden karşılanıyor. Üstelik milli paramız değer kaybettikçe bu garantilerin yükü daha da artırıyor.”

“TÜRKİYE’DE 30 DEFA GEÇİLMİYOR, ALMANYA’DA 290 DEFA GEÇİLİYOR”

AKP iktidarının yerlilik ve millilik söyleminin hakkını vermek istiyorsa garanti tutarlarını derhal Türk lirasına çevirmesi gerektiğini vurgulayan Akın, “İktidarın her fırsatta dile getirdiği ‘Avrupa bizi kıskanıyor’ algısı da gerçeği yansıtmıyor” hatırlatmasını yaparak şunları söyledi:

“Sayın Bakan Karaismailoğlu; örnekler vererek otoyolların Avrupa’da da otoyolların ücretli olduğuna işaret ediyor. Almanya’da en yüksek geçiş ücreti yaz döneminde 5,5 avro oluyor. Almanya’da ücretli çalışanların yüzde 3’ünü asgari ücretliler oluşturuyor ve asgari ücret bin 600 avro. Yani Almanya’da asgari ücretle bir ayda 291 geçiş yapılıyor. Türkiye’de asgari ücretle Osmangazi Köprüsü’nden 30 defa geçebiliyorsunuz; en son hizmete açılan Çanakkale Köprüsü’nden ise bir aylık asgari ücretle 30 defa geçmek için borç almanız gerekiyor.”

“KAMUOYU BU PAZARLIK USULÜ İHALELERİN AYRINTISINI BİLMİYOR”

Akın, kamuoyunda tartışılan pazarlık usulü ihalelerle ilgili de pek çok soru işaretinin bulunduğunu da vurguladı. Akın, “İktidar artık istisna olması gereken bu yöntemi o kadar olağan hale getirdi ki; dev altyapı projelerinin yanı sıra artık halı saha ihalesinde bile kullanmaya başladı. Kamuoyu bu pazarlık usulü ihalelerin ayrıntısını bilmiyor. Hepsi birer kapalı kutu. Zaten AK Parti döneminde kamu ihale yasası 190 defa değişti. Şimdi ise adrese teslim olduğu iddia edilen ihalelerin tamamını pazarlık usulüyle veriliyor” değerlendirmesini yaptı.