Aşıda tek doz tartışması: Yapılabilir, ulusal tercih

Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, İngiltere, Almanya ve ABD’de daha çok kişinin aşılanabilmesi için gündeme gelen tek doz aşı uygulamasını Milliyet gazetesinde değerlendirdi.

"ULUSAL BİR TERCİH"

Bunun uygulanacak aşı ile ilişkili bir durum ve ulusal bir tercih olduğunu belirten Özlü, "Sinovac aşısıyla ilgili benim bildiğim böyle bir planlama yok" dedi.

Daha uzun süreli ve güçlü bir bağışıklık sağlanması için en uygun yöntemin aşının iki doz şeklinde yapılması olduğunu vurgulayan Özlü, ilk dozdan sonra da aşının etkisinin oluştuğunu vurguladı. Aşının ilk dozunun yapılmasının ardından vücutta bir antikor cevabının oluştuğunu ve bu cevabın oldukça da iyi olduğunu kaydeden Özlü, "Dolayısıyla şu anda bir pandemi olduğu, çok sayıda kişiyi bir an önce aşılamayı arzu ettikleri için, 2. dozu yapmaktansa daha fazla ilk dozu yapmak gibi bir politikayı önceliyorlar. Aslında ‘2. dozu yapmayacağız’ demiyorlar. ‘2. dozu biraz geciktirerek yapalım’ diyorlar. İkinci doz bir hatırlatmadır. Oluşan cevabın ikinci bir hatırlatma ile daha güçlendirilmesi ve daha uzun süreli bir bağışıklığın oluşması amacıyla yapılıyor. ‘Biz bunu biraz geciktirelim. Bu arada 2. dozu yapacağımız kişilerin yerine hiç aşılanmamış diğer kişilere yapalım. Bu şekilde toplumda 10 kişiyi aşılıyorsak, 20 kişiyi aşılamış oluruz’ gibi bir mantık var. Normal aşılamada buna ihtiyaç yok ama pandemi söz konusu olduğu için bu yapılabilir. Ulusal bir tercih" dedi. 

"PLANLAMA YOK"

Türkiye’de tek doz uygulamanın gündeme gelip gelmediğine ilişkin soruya da Özlü, "Türkiye’de aşıyla ilgili benim bildiğim böyle bir planlama yok. Bu daha çok aşıyla ilişkili bir durum. Çünkü orada kullanılan BioNTech aşılarının ilk doz cevaplarına bakıldığında, ilk doz cevaplarında yeterince antikor oluştuğu yönünde bilgi var. O bilgiye istinaden böyle yapıyorlar ama Sinovac ile ilgili benim bildiğim böyle bir planlama yok” yanıtını verdi.

ABD GIDA VE İLAÇ DAİRESİ (FDA): HALK SAĞLIĞI RİSKE ATILIR

Aşı tedarikini artırmak için iki dozluk aşıların tek doz olarak kullanılması tartışmaları sürüyor. FDA ve Pfizer/BioNTech aşıların tam doz uygulanması gerektiğini açıkladı. FDA’den yapılan açıklamada “Bu tür çabalar tarihi bir başarı sağlanabilecek aşı çalışmalarını baltalamaya yöneliktir” denildi

FDA Komiseri Dr. Stephen Hahn ve Dr. Peter Marks’ın açıklamasında şu ifadelere yer verildi: 

"BÜYÜK RİSK"

"Bu aşıların FDA onaylı dozajlamasında veya programlarında değişiklik yapılmasını önermek erken ve mevcut kanıtlara sağlam bir şekilde dayanmıyor. Aşı uygulamasında bu tür değişiklikleri destekleyen uygun veriler olmadan, halkı Kovid-19’dan korumaya yönelik tarihi aşılama çabalarını baltalayan, halk sağlığını riske atan önemli bir riskle karşı karşıyayız.”

İngiliz yetkililer, Pfizer/BioNtech aşılarının dozları arasında 21 günden fazla bekleyeceklerini, insanların iki farklı aşı ile aşılanmasına izin vermeyi planladıklarını açıklamıştı. Hahn ve Marks, bunun doğru olmayacağını söyledi:

“Mevcut veriler, her iki aşının da belirtilen aralıklarla tam iki dozunun kullanımını destekliyor. Politikacıların aşı tedarikini genişletmek istemeleri anlaşılır bir şey ancak tavsiye edilmez. Yanlış dozlarda aşı uygulamanın insanlara zarar verme potansiyeli var. Tamamen korunduklarını varsayabilirler ve davranışlarını gereksiz risk alacak şekilde değiştirebilirler.”

PFİZER/BİONTECH: KORUMA VERİSİ YOK

Aynı tartışmalarla ilgili Pfizer-Biontech’ten de açıklama geldi. Açıklamada, aşının önerilen süre olan 21 günden daha sonra uygulandığında korumaya devam edip etmeyeceği konusunda herhangi bir kanıt olmadığı belirtildi. İki şirketten yapılan ortak açıklamada, “Aşı denemeleri süresince ikinci doz uygulamaları 21 gün içerisinde gerçekleştirilmiştir. 21 günden sonra uygulanacak aşılarla ilgili herhangi bir koruma verimiz bulunmuyor. Aşının etkinliğiyle ilgili 21 gün verisinden başka bir etkinlik verisi hakkında bilgimiz yok” dendi.