Bakan Günay'a ilk Türk pulları için çağrı

İZMİR-Günümüzden tam 150 yıl önce basılan ve çok değerli ilk Osmanlı pullarını içeren koleksiyon, İsviçre'nin Cenevre kentinde satışa sunuldu. İlk Türk posta pulları olmaları dışında, Osmanlı İmparatorluğu zamanında kurulan posta sistemi nedeniyle Bosna Hersek'ten Yemen'e, Kafkasya'dan Libya'ya kadar bugün 23 bağımsız devletinin de ilk posta pulları olma özelliğine sahip pulların bulunduğu 'Ottoman Empire-Tougra Issues' (Osmanlı İmparatorluğu Tuğralı Pullar) kolleksiyonu 3 milyon İsviçre Frankı (5 milyon 800 bin lira) karşılığında yeni sahibinin olacak. 1862-64 yılları arasında Darbhane-i Amire'de taş baskı tekniği ile basılan, üzerlerinde dönemin padişahı Sultan Abdülaziz'e ait tuğra ile sahtekarlıkları azaltabilmek için 'Nezaret-i Maliye-i Devlet-i Aliye' yazılı kontrol damgası bulunan bu pullar 20 Para (Yarım Kuruş), 1 Kuruş, 2 Kuruş ve 5 Kuruş değerinde. Koleksiyonun en nadide parçalarından biri ise, pulunun üzerinde 29 Aralık 1862 tarihli damga bulunan bir zarf. İlk posta pullarının mektuplarda kullanılması 1 Ocak 1863 tarihinde başladığından, bu tarihten 3 gün önce Lefke'den İstanbul'a gönderilmiş olması nedeniyle bu parçanın değerine paha biçilemiyor.

Pul koleksiyoncuları derneklerini çatısı altında toplayan Türkiye Filateli Dernekleri Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Ağaoğulları, yayınladığı bir bildiri ile 128 sayfadan oluşan 'Osmanlı İmparatorluğu Tuğralı Pullar' koleksiyonunun son Türk sahibi Kühut Alanyalı tarafından büyük özveri ile bir araya getirildiğini vurgulayarak, koleksiyonun şimdiki sahibi İsviçreli bir konsorsiyum tarafından bölünerek satılacağının haberini almaktan büyük üzüntü duyduklarını belirtti. Ziya Ağaoğulları bildiride, şöyle dedi:

"Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk pulları olarak bilinen Tuğralı Pullar dünyanın en nadir pulları arasındadır. Satışa çıkarılan bu muhteşem koleksiyonun şu andaki bütünlüğe ve zenginliğe ulaşması uzun yıllar sürmüş, yerli ve yabancı büyük koleksiyoncuların çalışmalarıyla bir araya getirilmiştir. Türk posta tarihimizin ve kültürümüzün en değerli parçalarından biri olan böyle bir eserin bir müzayedede dağılmasının veya yurt dışında yabancı ellerde kalmasının Türk toplumu için bir eksiklik olacağı kanısındayız. Koleksiyon şu anda İsviçre'de bir konsorsiyumun elinde olup 3 milyon İsviçre Frankı'na satışa çıkarıldığı tarafımıza iletilmiştir. Konulan fiyatı sembolik bir rakam olarak değerlendiriyoruz. Bu eserin esas itibariyle paha biçilmez, müzelik bir koleksiyon olduğu hakikattır. Benzeri İsviçre veya Alman pulları koleksiyonlarının parçaları zaman zaman 30-40 milyon İsviçre Frankı'na alınıp müzelere girmiş durumdadır. Bu koleksiyonun satın alınması için gerekli kanalların harekete geçirilmesi arzumuzdur. Filatelik bilgi için her zaman yardımcı olmaya hazırız."

25 yıllık bir geçmişe sahip Osmanlı İmparatorluğu Pulları Filateli Kulübü Başkanı Willy Weber de hedeflerinin Türk Posta Tarihi ve filatelisinin araştırılması ve tanıtılması olduğuna dikkat çekerek, şöyle dedi:

"Edindiğimiz bilgiye göre, Osmanlı İmparatorluğu'na ait değeri yüksek, eşsiz bir koleksiyon İsviçre'de uluslararası satışa arz edilmiş durumda. Bize göre bu koleksiyon Türk tarihinin ve kültürünün korunması gerekli önemli bir parçasıdır. Söz konusu nadide koleksiyonun ticari maksatlarla bölünüp satılması, bir daha bir araya getirilememesi anlamına gelir. Böylesi milli değeri olan eserin Kültür ve Turizm Bakanlığı, PTT Genel Müdürlüğü, Türk bankaları gibi Türk kurumları tarafından sahiplenilmesi gerektiği fikrindeyiz."

Koleksiyonun son Türk sahibi olan Yüksek İnşaat Mühendisi ve Mimar, 74 yaşındaki Kühut Alanyalı, çocukluk yıllarında ilgilendiği ama çok para gerektiren bir hobi olduğu için vazgeçtiği pul koleksiyonculuğuna, 1980 yılında iş görüşmesi için gittiği İstanbul Hilton Oteli'ndeki bir pul müzayedesi sayesinde tekrar merak sardığını ifade etti. Alanyalı, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na çağrıda bulunarak bu eşi, benzeri olmayan eserin ülkemize kazandırılmasını arzu ettiğini söyledi. Alanyalı, Almanya'nın Sindelfingen kentinde yaşadığını ve müteahhitlik mesleğinden kazandıklarıyla 1980-94 yılları arasında yaklaşık 5 milyon Alman Markı harcadığını ve bir dedektif gibi pulların izini sürdüğünü belirtti.

Avrupa'da 1994 yılında görülen ekonomik kriz nedeniyle koleksiyonları bir İsviçre bankasına teminat olarak vermek durumunda kalmasının üzüntüsünü hala yaşadığının altını çizen Kühut Alanyalı şöyle konuştu:

"Osmanlı İmparatorluğu Tuğralı Pullar koleksiyonu haricindeki koleksiyonları parça parça sattılar. Bir daha o koleksiyonları bir araya getirmek neredeyse imkansız. Ama en değerli tuğralı pullar koleksiyonu henüz tek parça. Devletimiz bu koleksiyona sahip çıkmalı. Aksi takdirde bunu da parça parça satacaklar. Çünkü 2004 yılında da satmayı denediler ama Türk pulları Avrupa'da hak ettiği değeri bulmadığından satılamadı. Avrupalı için pullarımız fazla anlam ifade etmeyebilir ama onlar bizim bir parçamız, kültürümüz, geçmişimiz. Eminim bu defa parça parça satmayı deneyecekler ve bu nadide koleksiyon bir daha bir araya gelemeyecek. Tek arzum bu koleksiyonu Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın alması. Bakan Ertuğrul Günay bey son yıllarda yurt dışından çok önemli tarihi eseri tekrar vatanımıza kazandırdı. Müzelerimiz zaten bu bakanlığa bağlı. Tuğralı pulları ve bulunabilinen diğer koleksiyon parçaları bakanlık satın alıp bir müze kursa, yaptığı masrafı 10-15 yılda geri alır. Ayrıca PTT Genel Müdürlüğü veya Türkiye'nin önde gelen holding vakıfları da bu koleksiyona sahip çıkabilir diye düşünüyorum." (DHA)