Bergama'nın kültürel mirası kadın ustaya emanet

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından düzenlenen Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcılarını Değerlendirme Kurulu'nun bu yılki çalışmaları tamamlandı. Covid-19 salgını nedeniyle geçen sene düzenli toplantı ve inceleme gerçekleştiremeyen kurul bu sene toplam 606 ustaya 'Sanatçı Tanıtma Kartı' verilmesi kararı aldı. Geleneksel sanatları ve sanatçıları desteklemek, yeni ustalar yetiştirmek, geleneksel sanatların üretimlerini ve görünürlüğünü arttırarak geniş kitlelere ulaşmasını sağlamak amacıyla akademisyenler, uzmanlar ve miras taşıyıcılarından oluşan değerlendirme kurulu bu yıl, Bergamalı Nesrin Ermiş Pavlis'i 'Geleneksel Parşömen Yapımı' icra dalı ile 'Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı' olarak kaydetti.

Türkiye'de sadece İsmail Araç ile öğrencileri Demet Sağlam Tokbay ve Nesrin Ermiş Pavlis'in usta statüsünde icra ettiği geleneksel parşömen yapımı, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2020 yılında 'geleneksel kağıt yapımı' zanaatı altında değerlendirmeye alınacak sanat dalları arasına alındı. Bu sürece 2013 yılından itibaren Tokbay ve Pavlis'in resmi kurumlar nezdinde gerçekleştirdiği başvuru ve çalışmalar da etkili oldu.

'BERGAMA VE PARŞÖMEN İÇİN ÇOK ÖNEMLİ BİR ADIM'

Bergama'nın kültürel mirasını severek ve inanarak sürdürdüğünü ifade eden Ermiş Pavlis, şunları söyledi:

"Bergama Belediyesi UNESCO Dünya Miras Birimi'nde çalıştığım dönemde uzun yıllar parşömenin bakanlık tarafından Bergama'nın somut olmayan kültürel mirası olması olarak tanınması için birim olarak çalışmalarımızı sürdürmüş ancak sonuç alamamıştık. Sekiz yıl sonra bakanlık tarafından 'Geleneksel Parşömen Yapımı' olarak bir icra dalının kabul edilmesi, Bergama ve parşömen için çok önemli bir adım. Bu adımın atılmasında parşömenin ileriye taşınmaya layık bir değer olarak gören ve inananların desteği çok önemli, özellikle de birlikte çıktığımız yolda hep birlikte ve yan yana olduğumuz yol arkadaşım Demet Sağlam Tokbay'ın emekleri çok büyük ve kıymetli. Parşömenin bakanlık tarafından resmi olarak kabul edilmesi sayesinde bu mirasın resmi yollardan gelecek kuşaklara aktarabilmesi, yeni ustaların yetişmesi ve Bergama Kağıdı Parşömen'in daha önemli mecralarda tanınması için yeni fırsatlar doğacak ki bu da Demet ile benim en başından beri hayal ettiğimiz bir şeydi. Ne mutlu bize ki İsmail Usta ile yollarımız kesişti ve parşömeni doğduğu topraklarda sürdürüyor ve bu miras için heyecan duyuyoruz"

'BERGAMA'NIN UNESCO SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS LİSTESİ'NE GİRMESİNE DAYANAK'

Bergama UNESCO Dünya Mirası Eski Alan Başkanı Yaşagül Ekinci ise "Bergama'nın UNESCO Dünya Miras Listesi'ne giriş hazırlıklarını yaparken kentin somut ve somut olmayan kültürel mirasının tespit ve tescili konusunda birçok çalışma yürüttük. Bu çalışmalar içinde bizi Bergama'nın mimari mirası ile UNESCO Dünya Miras Listesi'ne girişi kadar parşömen yapımının uluslararası alanda somut olmayan kültürel miras olarak da tescillenmesi fikri heyecanlandırmıştı. Parşömen'in yüzlerce yıl sürdürdüğü 'kültürlerin aktarım aracı' olması özelliğini tüm dünyaya tekrar hatırlatmak Bergama Belediyesi olarak da bizim görevimizdi. Bu nedenle öncelikle ulusal alanda parşömenin bir Anadolu zanaatı olarak kabul edilmesi için çalışmalara başladık. Bu kadim zanaatın hak ettiği statüyü almasında Bergama Belediyesi UNESCO Dünya Miras Birimi'nin ilk girişimlerinden sonra Demet ve Nesrin kişisel inisiyatifler alarak, gönüllü olarak çalıştılar. Resmi kurumlardan daha yoğun şekilde parşömen zanaatının yasaması için çalıştılar. Ustaları ve kendilerinin üretimlerinin gerek kamuoyu ve gerekse kamu kurumları nezdinde tanınması için tüm girişimleri yıllar boyunca ısrarla sürdürdüler. Eminim ki Nesrin'in bakanlık tarafından Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı unvanı alması sonrasında İsmail Araç'ın da yakın zamanda 'Yaşayan İnsan Hazinesi' unvanını aldığına tanıklık edeceğiz. Nesrin Ermiş ve Demet Tokbay'ın uzun yıllardır süren çalışmalarının yakın zamanda parşömenin UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne girmesine dayanak oluşturacağına da eminim" ifadelerini kullandı.