CHP İzmir Milletvekili Türeli'den enflasyon tahmini

CHP İzmir Milletvekili, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu CHP Sözcüsü Rahmi Aşkın Türeli, Meclis’te kabul edilen torba yasa ve ek bütçenin ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla gelen zamlara ilişkin ANKA Haber Ajansı’na konuştu. Türeli, şunları söyledi:

“Bir zam yağmuru var. Ek motorlu taşıtlar vergisinin alınması önemli bir şey. Sonuç itibariyle hukuk devletinde vergilerin belirliliği vardır. Hukuk devletinin en temel ilkelerinden birisidir. Geriye doğru yürütüyorlar ve ikinci bir ek motorlu taşıtlar vergisi alıyorlar. Biz de orada da söyledik. Akaryakıt fiyatları bu kadar artmışken, araç sigortası, kasko. İnanılmaz bir biçimde. İnsanlar araçlarını neredeyse kullanamıyor. Yeniden ÖTV’leri artırdı, 5 lira da mazota ve benzine zam geldi.

Günlük hayatta kullandığımız her malın KDV oranları artırıldı. Temizlik malzemesinden, aklınıza gelen her ürüne zam geldi. Müthiş bir zam yağmuru altında toplum.

(Akaryakıta gelen zam) Günlük hayatta aracının kullanan insanı olumsuz etkileyecek. Diğer taraftan taşımacılık maliyetlerini çok artıracak. Bir yerlerde üretiliyor bir kısım mallar, taşımacılık yoluyla başka yerlere, Türkiye’nin değişik yerlerine dağıtılıyor. Bu hemen hemen taşımacılık yoluyla giden her şeyin fiyatını etkileyecek. Gıda, sebze ve meyve fiyatlarını ciddi anlamda yukarıya doğru çıkaracak.

“ENFLASYON YÜZDE 70’LERE ÇIKACAK”

Enflasyonun yukarıya doğru gittiği bir sürecin içindeyiz. Şimdi enflasyonu yüzde 38 gibi bir rakam söylüyorlar. Ama inanın yılın ikinci yarısında yüzde 70’lere çıkacak enflasyon. Hem bu gelen zamlar, bunların etkileri. Seçimden itibaren ciddi bir kur artışı var. Bugün (dün) gene 26 lirayı geçmişti, dolar kurunun Türk lirası karşılığı. Onların enflasyona geçişi söz konusu olacak. Diğer taraftan baz etkisi kalkıyor ortadan.

“AÇLIK SINIRI ASGARİ ÜCRET SEVİYESİNE GELECEK”

Asgari ücret eridi gitti. 11 bin 402 lira bu ay itibariyle büyük ihtimalle, sendikalar düzenli olarak açlık ve yoksulluk sınırını belirliyor. Açlık sınırı asgari ücret seviyesine gelecek. Açlık sınırı 4 kişilik bir ailenin dengeli ve sağlıklı beslenmesi için yapması gereken gıda harcaması. Şu anda zaten 10 binlerin üzerinde. Bunun içinde kira yok, elektrik, su, doğalgaz yok. Eğitim, sağlık, ulaştırma, giyim, kültür hiçbiri yok. Bütün bu fiyat artışları toplumun ciddi bir geçim sıkıntısı içine düştüğünü ve bunun giderek ağırlaştığını ve ağırlaşacağını gösteriyor.

(Torba yasa ve ek bütçede yapılan düzenlemeler) Bütün bunlar gösteriyor ki, bir taraftan bütçe var ama bir taraftan bütçe, çıkan bu torba kanun ile fiilen ortadan kalktı. Bunlar bütçe hukuku ve hakkına aykırı uygulamalardır.

2022 yılının Ocak- Haziran döneminde bütçe açığı 93, 6 milyar liraymış. 94 milyar diyelim, yuvarlak. Bu yılın ilk 6 ayında 483, 2 milyar liraya çıkmış. 94 milyardan, 483 milyara. Artış yüzde 616. Yani aslında bu bütün bunlara rağmen bütçe açığı da artıyor. Bu yüzden borçlanmayla, ek ödenekle her şey iyi gidiyormuş gibi bir izlenim vermeye çalışıyorlar. Ama böyle olmaz. Bugün bu ülkede yaşanan yanlış ekonomik politikaların yükünü ve sorumluluğunu bu ülkede yaşayan milyonlarca insanın sırtına yüklediler.

“ANAYASA MAHKEMESİ’NE GİDECEĞİZ”

Ek motorlu taşıtlar vergisi ile ilgili Anayasa Mahkemesi’ne gideceğiz. Hakkımızı kullanacağız. Geçmişte de iptal kararları var. Cumhurbaşkanının borçlanma yetkisi ile ilgili olarak da kesinlikle Anayasa Mahkemesi’ne gideceğiz. Ek ödenekle ilgili de gideceğiz.

KKM’YE 200 MİLYAR LİRA

Hazine’nin kur zararını 2022 için 92,4 milyardı. Burada da aslında Merkez Bankası uzun zamandır açıklamıyordu, bir açıklama yaptı, 72, 8 milyar lira dedi. İkisini topladığımız zaman 165 milyar Türk lirasına geliyoruz. Bir de vazgeçilen vergiler var. Buradan elde edilen bir takım kâr ve kazançlar vergi dışı bırakıldı. Onları da topladığımız zaman yaklaşık 200 milyara yakın yük var. Şunu biliyoruz biz. Türkiye’nin mevduat yapısına baktığımız zaman, elinde büyük miktarda tasarrufu olan finans sistemindeki insanın sayısı toplamın içinde, oransal olarak baktığımızda yüzde 1’lerden az… Bu ne demektir, bu bir servet transferidir.

“YEREL SEÇİME KADAR GÜNÜ KURTARMAYA ÇALIŞIYORLAR”

Yerel seçime kadar günü kurtarmaya çalışıyorlar. Biliyorsunuz sık sık Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Hazine ve Maliye Bakanı yurtdışında, gidiyorlar körfez ülkelerine ve birçok görüşmelerle para bulmaya çalışıyorlar. Döviz kurundaki artışı kesebilmek için ama halen ona rağmen dövizdeki artış devam ediyor.

Mehmet Şimşek’in ilk lafını hatırlayalım. ‘Türkiye’nin rasyonel politikalara geçmekten başka seçeneği kalmamıştır’ dedi. Bu aslında Mehmet Şimşek öncesi dönemde uygulanan politikaların irrasyonel olduğunu ortaya koyuyor. Şimdi de geldi, şunu görüyoruz. Tercihleri devam ediyor. Rasyonel politikaya geçtik diyorlar, ama kur korumalı mevduat sistemindeki, örneğin Hazine’nin üstlendiği zararı, Merkez Bankası’na devretmenin, bütçeyi darmadağın etmenin, normalde anayasal biçimde tanımlanmış olan borçlanma tavanının Anayasa’ya aykırı biçimde artırmanın ne rasyoneli var?”