CHP 'Türk milleti'ni çıkardı

CHP,  Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na sunacağı 'vatandaşlık' maddesinde yaşadığı krizi, vekil yemininde aştı.

Partinin ulusalcı kanadı, vatandaşlık tanımında 'Türk vatandaşlığı' başlığının kullanılmasını ve 'Türk milleti' ifadesinin mutlaka yer almasını isterken, yenilikçi kanat ise etnisiteye vurgu yapmayan 'anayasal vatandaşlık' tanımının Türkiye gerçeğine daha uygun olduğunu savunmuştu.

Yaşanan kriz nedeniyle komisyona 2.5 ay boyunca teklif sunamayan CHP; ekim ayının sonunda sunduğu teklifte alternatifli başlık önerisi sunarak, 'Vatandaşlık' başlığına da 'Türk vatandaşlığı' başlığına da olur verdiğini ortaya koydu. CHP, maddenin tanımında ise ulusalcıların 'Türklük vurgusunu' da, yenilikçilerin 'Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlığı' talebini kapsayacak bir orta yol bulmuştu.

CHP'nin tanımında, 'Türk vatandaşlığı; dil, din, ırk, cinsiyet, etnik köken vb. sebeplere bağlı olmaksızın herkesin eşitlik temelinde Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı olması anlamına gelir' denmişti. Diğer partilerin temsilcileri 'CHP, Türk vatandaşlığını mı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını mı öneriyor, anlayamadık, karmakarışık bir vatandaşlık tanımı' yorumunu yapmıştı.

CHP, 'vatandaşlık' tanımında parti içinde yaşadığı bu krizi, yasama bölümünde sunduğu 'vekil yemini' önerisinde çözümledi. CHP, Uzlaşma Komisyonu'na sunduğu öneride, vekil yemininde mevcut anayasada yer alan 'Büyük Türk milleti önünde and içerim' ifadesine yer vermedi. Buna karşılık mevcut anayasa metnindeki 'demokratik ve laik Cumhuriyet'e ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalma' bölümü korundu.

MHP İLE AYRIŞTI

CHP, 'Türk milleti' ifadesini çıkararak, MHP ile ayrıştı. MHP milletvekillerinin kutsal kitaba el basarak, 'demokratik ve laik cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma, anayasaya sadakatten ayrılmayacağıma; büyük Türk Milleti huzurunda, bütün mukaddesatım, namusum ve şerefim üzerine yemin ederim' şeklinde yemin edilmesini teklif etmişti.

AK PARTİ DE MAKASLADI

AK Parti'nin sunduğu 'milletvekili yemin metni' ise mevcut anayasadaki metinden oldukça farklı ve kısa ifadelerden oluştu. AK Parti'nin yemin metni önerisinde, 'insan haklarının korunmasına' dönük ifadelerin öne çıktığı, metinde, 'Atatürk ilke ve inkılapları ile laik ve demokratik devlete bağlılık' ifadeleriyle 'büyük Türk milleti önünde and içerim' ifadesinin yer almadığı öğrenildi. BDP ise yasama bölümüne ilişkin önerilerini açlık grevlerini gerekçe göstererek, TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na sunmadı.

BARAJ YÜZDE 5'E İNSİN

CHP, yasama bölümüne ilişkin teklifinde parlamenter sistemin devamını talep etti. Teklifte, şimdiki gibi nispi seçim sistemi ile seçilen 450 vekil ile 100 milletvekilinin 'Türkiye milletvekilliği' adı altında partilerin aldığı oy oranına göre temsil edildiği 550 üyeli TBMM yapısı önerildi. Vekil seçimlerinin 4 yılda bir yapılması ve mevcut yüzde 10 seçim barajının yüzde 5'e düşürülmesi istendi.

CHP, teklifinde vekiller için 'yasama teminatlı yargılama' modeli önerdi.  Buna göre vekiller, kürsü konuşmalarından dolayı şimdiki sistemde olduğu gibi dokunulmazlığa sahip olacak.

(gazeteport)