CHP'li Polat'tan Çeşme'ye JES tepkisi

TBMM Çevre Komisyonu Üyesi, CHP Yüksek Disiplin Kurulu Üyesi ve İzmir Milletvekili Mahir Polat, İzmir’in en önemli turizm merkezlerinden Çeşme’de kurulmak istenen jeotermal enerji santrali (JES) ile proje için verilen “ÇED gerekli değildir” kararını TBMM gündemine taşıdı. Çeşme’nin Ovacık Mahallesi’nde kurulacak JES için açılması planlanan 9 sondaj kuyusu ile proje için verilen “ÇED gerekli değildir” kararının kabul edilemez olduğunu vurgulayan Polat, “Aydın’da kurulan JES’ler nedeniyle yaşanan sıkıntılar ortadayken, Çeşme’de hayata geçirilmek istenen JES’le bölgedeki yerleşim alanları, tarım arazileri ve doğanın tahrip edileceği gerçeği göz önüne alınmış mıdır'” diye sordu.

“ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR” KARARINI ANLAMAK MÜMKÜN DEĞİL

Polat, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde, İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün internet sitesinden 09.01.2018 tarihinde yapılan duyuruda, İzmir ili Çeşme ilçesi Ovacık Mahallesi (197 Ada 17 Parsel, 198 Ada 10 ve 14 Parseller, 203 Ada 8 Parsel, 222 Ada 4, 7, 20, 38 ve 66 Parseller) mevkiinde,  Geoid Mühendislik İnşaat Jeotermal Enerji Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılması planlanan Sondaj Yöntemiyle Jeotermal Kaynak Arama Faaliyeti (9 Adet Sondaj Kuyusu) projesi ile ilgili olarak sunulan dosyanın, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin 17. maddesi doğrultusunda incelendiği ve uygun bulunduğu belirtilerek, projeye ilişkin ÇED sürecinin başlatıldığının ifade edildiğini vurguladı. Daha sonraki süreçte Valilik tarafından projeyle ilgili “ÇED gerekli değildir” kararı verildiğini anımsatan Polat, “Bölge halkı jeotermal sondaj kuyuları ile ilgili verilen bu kararın iptali için İzmir 5. İdare Mahkemesi’nde dava açmıştır. Son olarak 11 Ekim 2018 tarihinde bilirkişiler ve mahkeme heyeti tarafından keşif yapılmıştır. Söz konusu bölgede enginar, kavun ve üzüm yetişen tarım alanları içinde 9 jeotermal kuyu açılmak istenmesi ve bunun için “ÇED gerekli değildir” kararı verilmesini anlamak mümkün değildir” dedi.

“ÇEŞME’Yİ OLUMSUZ ETKİLEYECEK”

En önemli turizm beldelerinden biri olan Çeşme’de, MTA raporlarına göre termal su sıcaklığının 54-57 derece civarında olduğunu belirten Polat, “Bu kadar soğuk bir termal su ile enerji üretilemeyeceği konusunda bilim insanları hemfikirdir. Su kaynaklarının çok kısıtlı olduğu Çeşme’de, arama ruhsatı sahası içerisinde Azmak Deresi, Büyükdere ve İnlice Deresi bulunmaktadır. Suya karışacak olan ağır metaller sonucunda Çeşme halkının susuz kalacağı ifade edilmektedir. Bunun yanı sıra tarım arazileri ile “1. ve 3. derece doğal SİT alanı” olarak nitelendirilen alanlar ve turizm büyük ölçüde olumsuz etkilenecektir” diye konuştu.

“AYDIN’DAKİ JESLER TEDİRGİN EDİYOR”

CHP’li Polat, İzmir’in sınır komşusu Aydın’da kurulan Jeotermal Enerji Santralleri (JES) nedeniyle büyük sorunlar yaşandığının ortada olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

“JES’lerden havaya karışan gazlar, toprağa ve suya karışan akışkanlar nedeniyle çevre kirliliği oranlarının son yılların en yüksek seviyesine ulaştığı belirlenmiştir. Çevre kirliğine ve iklim değişimine bağlı sağlık sorunlarında da önemli artışlar yaşanmış, bu artışlar TÜİK verileriyle de ortaya konulmuştur. Ayrıca, Aydın’da incir ve zeytin üretiminde yaşanan büyük sıkıntılar da Çeşme’deki halkı tedirgin etmektedir.”

“KAÇ JES İÇİN ‘ÇED OLUMLU’ RAPORU VERİLDİ'”

JES’lerin çevreye ve insan sağlığına etkileri ve yaratacağı olumsuz sonuçlarla ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yaptığı çalışma olup olmadığını soran Polat, “Varsa bunun içeriği nedi? Yoksa olacak mıdır'” diye sordu.  Polat, JES’lerden kaynaklanan sorunlar ile ilgili bakanlığa ulaşan şikayetler olup olmadığının, bunlarla ilgili hangi çalışmalar yapıldığının açıklanmasını isteyerek önergesinde şu sorulara yer verdi:

“-Son 5 yılda JES’lerle ilgili verilen ‘ÇED olumlu’ raporu sayısı kaçtır'

-Son 5 yılda yasalara ve mevzuatlara aykırı olduğu gerekçesiyle yapımına izin verilmeyen JES sayısı kaçtı? Halen hakkında açılan davaların sürdüğü JES projesi sayısı kaçtır'

-İzmir’in Çeşme ilçesi Ovacık Mahallesi’nde hayata geçirilmek istenen JES için MTA raporlarına göre termal su sıcaklığı 54-57 derece olmasına rağmen neden halen jeotermal istenmektedi? Bunun özel bir nedeni var mıdır'

-Söz konusu proje için neden “ÇED gerekli değildir” kararı verilmiştir'

-Aydın’da yaşanan sıkıntılar ortadayken, Çeşme’de hayata geçirilmek istenen JES’le bölgedeki yerleşim alanları, tarım arazileri ve doğanın tahrip edileceği gerçeği göz önüne alınmış mıdır'”