Dış ticaret açığında artış

TÜİK, mayıs ayına ilişkin dış ticaret verilerini bugün açıkladı. TÜİK ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2023 yılı mayıs ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14,4 artarak 21 milyar 659 milyon dolar, ithalat ise yüzde 15,5 artarak 34 milyar 186 milyon dolar olarak gerçekleşti.

DIŞ TİCARET AÇIĞI MAYIS AYINDA YÜZDE 17,6 ARTTI

İthalattaki artış hızının ihracattan yüksek olması dış ticaret açığını da artırdı. Mayıs ayında dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17,6 artarak 10 milyar 657 milyon dolardan 12 milyar 527 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da 2022 mayıs ayında yüzde 64 iken, 2023 mayıs ayında yüzde 63,4'e geriledi.

OCAK-MAYIS DÖNEMİNDEKİ İHRACAT ARTIŞI SADECE YÜZDE 0,1 OLDU

TÜİK verilerine göre, ihracat 2023 yılı ocak-mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında sadece yüzde 0,1 artarak 102 milyar 476 milyon dolar oldu. Aynı dönemde ithalat yüzde 8,8 artarak 158 milyar 498 milyon dolar olarak gerçekleşti.

DIŞ TİCARET AÇIĞI OCAK-MAYIS DÖNEMİNDE YÜZDE 29,3 ARTTI

Bu gelişmelerle ocak-mayıs döneminde dış ticaret açığı yüzde 29,3 artarak 43 milyar 341 milyon dolardan, 56 milyar 22 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2022 ocak-mayıs döneminde yüzde 70,2 iken, 2023 yılının aynı döneminde yüzde 64,7'ye geriledi.

İMALAT SANAYİNİN TOPLAM İHRACATTAKİ PAYI YÜZDE 95,1

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2023 mayıs ayında imalat sanayinin payı yüzde 95,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 2,8, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 oldu.

Ocak-mayıs döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayinin payı yüzde 94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,4, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 oldu.

MAYIS AYINDA ARA MALLARININ TOPLAM İTHALATTAKİ PAYI YÜZDE 74

Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre, ithalatta, 2023 mayıs ayında ara mallarının payı yüzde 74,0, sermaye mallarının payı yüzde 13,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 12,0 oldu.

İthalatta, 2023 ocak-mayıs döneminde ara mallarının payı yüzde 75,6, sermaye mallarının payı yüzde 13,0 ve tüketim mallarının payı yüzde 11,3 olarak gerçekleşti.

MAYIS AYINDA EN FAZLA İHRACAT YAPILAN ÜLKE ALMANYA

Mayıs ayında ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 1 milyar 811 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 1 milyar 306 milyon dolar ile ABD, 1 milyar 56 milyon dolar ile Birleşik Krallık, 1 milyar 11 milyon dolar ile Irak, 1 milyar 4 milyon dolar ile İtalya takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 28,6'sını oluşturdu.

Ocak-mayıs döneminde de ihracatta ilk sırayı Almanya aldı. Almanya'ya yapılan ihracat 8 milyar 924 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 6 milyar 58 milyon dolar ile ABD, 5 milyar 152 milyon dolar ile İtalya, 4 milyar 934 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 4 milyar 858 milyon dolar ile Rusya Federasyonu takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,2'sini oluşturdu.

İTHALATTA İLK SIRAYI RUSYA FEDERASYONU

İthalatta Rusya Federasyonu ilk sırayı aldı. Mayıs ayında Rusya Federasyonu'ndan yapılan ithalat 4 milyar 569 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 4 milyar 347 milyon dolar ile Çin, 2 milyar 671 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 809 milyon dolar ile BAE, 1 milyar 633 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 44,0'ını oluşturdu.

Ocak-mayıs döneminde de ithalatta ilk sırayı Rusya Federasyonu aldı. Rusya Federasyonu'ndan yapılan ithalat 21 milyar 822 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla; 18 milyar 483 milyon dolar ile Çin, 11 milyar 428 milyon dolar ile Almanya, 10 milyar 478 milyon dolar ile İsviçre, 6 milyar 454 milyon dolar ile ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,3'ünü oluşturdu.

MEVSİM VE TAKVİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ SERİYE GÖRE İHRACAT YÜZDE 1,3 ARTTI

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2023 mayıs ayında bir önceki aya göre ihracat yüzde 1,3, ithalat yüzde 9,0 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise 2023 yılı mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 0,4, ithalat yüzde 5,8 arttı.

YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRÜNLERİN İMALAT SANAYİ İHRACATI İÇİNDEKİ PAYI YÜZDE 3,7

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.4 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsıyor. Mayıs ayında ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 95,1 seviyesinde. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,7 seviyesinde. Ocak-mayıs döneminde de ISIC Rev.4'e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,6 seviyesinde. Aynı dönemde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,7 düzeyinde.

Mayıs ayında imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 82,2 seviyesinde. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 9,6 düzeyinde. Ocak-Mayıs döneminde de imalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 78,4 düzeyinde. Söz konusu 5 aylık dönemde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 10,2 seviyesinde gerçekleşti.

ÖZEL TİCARET SİSTEMİNE GÖRE İSE DIŞ TİCARE AÇIĞI MAYISDA YÜZDE 26,3 ARTTI

Özel ticaret sistemine göre, 2023 yılı mayıs ayında, ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,7 artarak 19 milyar 594 milyon dolar, ithalat yüzde 16,9 artarak 31 milyar 786 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu durumda, mayıs ayında özel dış ticaret sistemindeki açık yüzde 26,3 artarak 9 milyar 651 milyon dolardan, 12 milyar 192 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 61,6'ya geriledi.

ÖZEL TİCARET SİSTEMİNE GÖRE OCAK-MAYIS DÖNEMİNDEKİ AÇIK YÜZDE 29,4 ARTIŞ GÖSTERDİ

Özel ticaret sistemine göre ihracat, 2023 yılı ocak-Mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,9 azalarak 93 milyar 371 milyon dolar, ithalat yüzde 7,0 artarak 148 milyar 733 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Buna göre, ocak-mayıs döneminde özel ticaret sistemindeki açık yüzde 29,4 artarak 42 milyar 778 milyon dolardan, 55 milyar 362 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da söz konusu bu 5 aylık sürede yüzde 69,2'den yüzde 62,8'e geriledi.