Anasayfa
İzmir
Dört işçinin can verdiği viyadük kazası 'geliyorum' demiş

Dört işçinin can verdiği viyadük kazası 'geliyorum' demiş

Dört işçinin öldüğü viyadük inşaatında civatalar eksik, merdivenler kısa, ahşap takozla 'önlem' alınmış! Civatalar eksik, merdivenler kısa, ahşap takozla 'önlem'

Ege Postası
14.08.2015 - 13:34

Radikal'den İsmail Saymaz'ın haberine göre; İzmir-Çanakkale otoyolu Koyundere Mevkisi’ndeki viyadük inşaatında dört işçinin ölmesine ilişkin facianın göz göre göre geldiği ortaya çıktı. İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’nin hazırladığı raporda; yetersiz kalan beton kalıp iskelesi, üzerindeki yükleri taşıyamadığı için çöktüğü tespit edildi. Fotoğraflarla desteklenen rapora göre, iskelenin taşıyıcı elemanlarında civatalar eksikti. İskelenin elemanlarından bazıları civatalanmamıştı. İskelenin zeminle temas eden ayaklarına, denge sağlanması için ahşap takoz ya da kama konmuştu. Ahşap desteklerin çoğu yıprandığı ya da yerinden çıktığı için çökmeye yol açıyordu. İnşaata tırmanmayı sağlayan kedi merdiveni iki üç metre kısaydı. Viyadük üstünde, güvenli çalışma platformu yerine ahşap kalaslar üzerinde çalışılıyordu. Raporda, “İskelenin teknik güvenlik gerekleri, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri açısından tasarım, kullanılan malzeme, uygulama ve denetim eksiklikleri ve yanlışları sonucu dört çalışanın ölümüyle sonuçlanan iş kazası öngörülebilir ve önlenebilir niteliktedir” deniyor.

İMO’nun raporuna göre geçen 4 Ağustos’ta şantiyedeki beton dökümü, saat 11.45’te bitirilmek üzereyken beş işçi öğle yemeğine gitti. Dökümü tamamlamak üzere altı işçi kaldı. İkisi kalıp üzerinde tutunurken, dördü yirmi metre yükseklikten henüz dökülmüş taze betonla birlikte zemine çakılıp hayatını kaybetti. Raporda, gözlemlere dayalı ilk tespite göre, taşıyıcı beton kalıp iskelesinin üzerine gelecek yüklerin ağırlığını taşıyamaması sonucunda çöktüğü ifade edildi. “İskele elemanlarının, nitel ve nicel olarak yetersiz kalmasından” ötürü göçmenin yaşandığı saptandı. Rapordaki bulgular şöyle:
İŞÇİ MERDİVENİ BİLE KISA KALIYOR
* Yatay ve diyagonal taşıyıcı elemanların bulonlu (civatalı) birleşiminin yapılmadığı, bulonların eksik sayıda kullanıldığı tespit edilmiştir.

* İskelenin taşıyıcı elemanlarının birbiri üzerine montajlandığı birleşim noktalarında sabitlenmeyi sağlayan, civatalı birleşimlerin tümüyle yapılmadığı, bazı civataların bulunmadığı gözlemlenmiştir.
* İskelenin yükleri güvenli olarak taşıyamamasına ve stabilite sorununa yol açabilecek bu durum, gerek beton dökümü gerekse de iskelenin kurulumu, kalıp imalatı ve demir montajı sırasında işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından işçilerin son derece tehlikeli bir çalışma ortamında çalıştıklarını göstermektedir
* Viyadük ayakları temel betonu üzerine yapılmıştır.Betonun üst yüzeyinin yeterli düzgünlükte olmaması ve seviye farklılıkları nedeniyle şantiyede bulunan basit ahşap parçalarının takoz ve kama olarak kullanılmış olduğu görülmüştür. Zemin sabitleme tabanı olarak kullanılan takoz ve kamalar çalışanların kalıp üzerinde bulunduğu sırada ve tonlarca yük altında zayıf noktalar oluşturmaktadır.
* Ahşap takoz ve kamalar çatlayıp ezilmekte, yerleştirildikleri yerden çıkarak, iskelenin taşıyıcılığının sorunlu hale gelmesine ve çarpıklıklara hatta çökmenin başlamasına neden olmaktadır.
* Şantiyeyi çevreleyen bir koruma sınırının oluşturulmadığı, çalışanlara işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasını uyaran levha ve bunun gibi işaretlemelerin yapılmadığı gözlemlenmiştir.
* İskelelerde üst kotlardaki çalışma seviyelerine ulaşım için düşey çelik kedi merdiveninin montajlı olduğu görülmüştür. Bu merdiven 19 metre yüksekliğindeki kalıp seviyesine ulaşmamakta, iki üç metre daha aşağıda sonlanmaktadır. Bu uygulama, yüksekten düşme şeklinde ölümle sonuçlanabilecek riskler içeren tehlikeli bir çalışma şeklidir.
* Kenarlarına korkuluk yerleştirilmiş ve sabitlenmiş çelik elemanlarla oluşturulması gereken güvenlikli çalışma platformu yerine serbest yerleştirilen ahşap kalaslar üzerinde çalışma; esneme, kırılma, yerleştirildiği yerden kolaylıkla kurtulma sonucu işçilerin yüksekten düşmesiyle iş kazasına yol açacağı aşikârdır.
* Çöken viyadük ayağı ile bitişiğindeki ayak arasında kalıp seviyesinde serbest yerleştirilen iki ahşap kalas ile geçiş amaçlandığı tespit edilmiştir. Bu şekilde yapılan geçiş yolu işçilerin çalışmasının son derece güvenliksiz oluşturulduğunun kanıtıdır.

Boşta bırakılmış uçlar...
* Dikmelere üçer inşaat demiri çubuğu bağlanarak korkuluk oluşturulmuştur. Korkuluk bu haliyle güvensiz ve standartlara uymayan bir imalattır.

CIVATA EKSİK KULLANILDI

İnşaat Mühendisleri Odası raporunda kalıp iskelesinin kurulum bağlantı sorunları kapsamında düşey taşıyıcı dikmeler ile yatay ve diyagonal iskele elemanlarının düğüm noktalarında birleşimi sağlaması için gereken bulonların (cıvata) eksik sayıda kullanıldığı, bazı birleşimlerde ise hiç kullanılmadığı sonucuna varıldığı da açıklandı. Ayrıca, iskele dikme ayaklarının altlarına zayıf ahşap parçalarından takoz ve kamalar yerleştirildiği, bu ahşap parçalarının ezildiği, yerleştirildikleri yerden çıkarak iskele dikmesinin zeminle irtibatının kesilmesi sonucu yük aktaramaması dolayısıyla iskelenin taşıyıcılığının sorunlu hale gelmesine neden olduğu belirtildi. Bu tespitler değerlendirildiğinde, bu zaafiyetlerin üst kısımda başladığının düşünüldüğü, bunun iskele çökmesini etkilemesinin de mümkün olduğu vurgulandı.

TEBLİĞE UYULSAYDI

İncelemeler sonucu elde edilen tespitlerin, kalıp iskelesinin projelendirme, uygulama ve denetim süreçleri yerine getirilmeden kurulumunun yapıldığını gösterdiği belirtilen raporda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan "Ahşap, Çelik ve Alüminyum Alaşım Ön Yapımlı Bileşenlerden Oluşan Dış Cephe İş İskelelerine Dair Tebliğ"in 19 Eylül 2014 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak 1 Temmuz 2015'te yürürlüğe girdiğine dikkat çekildi. Tebliğ çıkarılmadan önce Bakanlığa, meslek mensupları tarafından; hareketli, motorlu iş iskelesi ile kalıp iskelesinin tebliğe dahil edilmesi gerektiğinin bildirildiği, ancak bunun dikkate alınmadığı kaydedildi. Oda raporunda "Yasal olarak kapsam dışı kalan otoyol viyadük inşaatında yeterli bulmadığımız bu tebliğin hükümleri sorumlu idare ve müteahhit firma tarafından uygulanabilseydi yukarıda da belirttiğimiz gibi, iskelenin statik hesap ve çizimleri proje müellifince yapılarak idareye sunulacak, hesap, proje, uygulama, söküm ve denetim aşamaları yasal olarak onay ve kontrol edilmesi zorunlu olacak, sorumlu teknik elemanların yönetim, gözetim ve denetimi altında, projesine ve malzeme gereklerine uygun olarak kurdurulup ve söktürülecekti" görüşü yeraldı.

ÖNGÖRÜLEBİLİR VE ÖNLENEBİLİR NİTELİKTE BİR KAZA

İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri açısından da olay yerinde tespitler yapan İnşaat Mühendisleri Odası, viyadük inşaatı yapılan şantiyeyi çevreleyen bir koruma sınırının oluşturulmadığını, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri uyarı levhası ve işaretlemelerin bulunmadığını, viyadük ayakları kalıp iskelelerine montajlı çalışma seviyelerine erişim amaçlı merdiveninin kesintili, tehlikeli ve üst ucunun kalıba ulaşmadığını, iskelenin üst kotlarında; kalıp seviyesinde ve kalıp altında çalışma platformu olarak serbest konulmuş kalasların kullanıldığını, yer yer uçlarından üst üste bindirildiğini, kalasların birbirleri arasında ya da kalıpla kalaslar arasında büyük boşluklar kaldığını, çalışma alanının işçilerin yüksekten düşmesine neden olacağını belirledi. Ayrıca kalıp çevresindeki yan koruma amaçlı korkuluğun inşaat demirleri kullanılarak yapıldığı ve düşmeleri önleyecek mukavemeti sağlayamayacağı, standart dışı ve güvensiz oluşturulduğu, iş donanımlarını çalışma seviyesine taşıma amaçlı sepetle işçilerin de çıkarılıp indirildiği bilgisine istinaden çalışanların bu şekilde taşınma şeklinin tehlikeli ve kesinlikle kabul edilemez olduğu da belirtilen raporda, "Kalıp iskelesinin yapısal durumu, kullanılan elemanlardaki uyumsuzluk ve eksiklikler nedeniyle güvenli bir çalışma alanı oluşturulmamıştır. Çalışma alanı olarak kalıp iskelesinin teknik güvenlik gerekleri, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri açısından tasarım, kullanılan malzeme, uygulama ve denetim eksiklikleri ve yanlışları sonucu 4 çalışanın ölümüyle sonuçlanan müessif iş kazası öngörülebilir ve önlenebilir niteliktedir" denildi. (DHA)