Dr. Ayhan analiz için atık suları işaret etti: Koronavirüs'te varyant tedirginliği

BERİVAN KAYA/EGEPOSTASI- DSÖ Genel Direktörü Ghebreyesus, kış yaklaşırken kuzey yarımkürede Kovid-19 vakalarında endişe verici eğilimler görmeye devam ettiklerini açıkladı. Dünyaya uyarılarda bulundu

ÇOK SAYIDA MUTASYON VAR

Yeni varyantlara ilişkin açıklamalarda bulunan İzmir Tabip Odası Genel Sekreteri Dr. Yüce Ayhan, ‘’Varyantlarla ilgili bir bilgi notumuz oluştu aslında. Yeni varyantlar için geçerli bir bilgi notu. Gördüğümüz kadarıyla bunların biraz daha mutasyon sayısı fazla. Yani omicron varyantının bir varyasyonu bu. Sıfır yeni bir varyant değil. Bir alt tip gibi kabul etmek gerekir. Çok  sayıda mutasyon olduğu gözleniyor. Bunların biraz daha bulaştırıcılık açısından virüse olanak sağladığını düşündürüyor. Vakaların daha ağır olduğuna dair bir bilgi bizde yok’’ dedi.

DSÖ’NÜN VERİLERİ KISITLI

Hastalanan kişi sayısında artış olduğuna dikkat çeken Yüce Ayhan, ‘’Dünya Sağlık Örgütü 1 Eylül tarihli bülteninde verdiği verilere göre,  son bir ayda hastalanan kişi sayısında yüzde 38’lik bir artış varken, ölüm sayısında yüzde 50’lik bir düşüş söz konusu. Yani vaka arttı evet ama yeni vakalarda ölüm daha az görülmüş gibi gözüküyor. Çok az sayıda ülke bu veriyi Dünya Sağlık Örgütü'ne aktarmış. Kısıtlı bir veri tabanı içerisinde bakıldığında bu yeni dönemde, hastaneye yatış oranlarında bir artış var. Yüzde 40’lı bir artışa işaret ediyor ama yoğun bakım gereksiniminde istatistik olarak yüzde 33’te bir azalma gözüküyor. Hastaneye yatış oranında bir yoğun bakım ihtiyacı olmadığını gösteriyor. Dolayısıyla hani vaka sayısında evet bir artış var ama yoğun bakım gereksinimi ve ölüm olmadığına yönelik verilerimiz var. Fakat bu tabii çok kısıtlı bir veri. Az sayıda ülkenin ve kısa bir sürenin verisi. Zaman içerisinde sayılar değişiklik gösterir. Birikir havuzda sayılar. Özetle evet virüs biraz daha bulaştırıcı yeni virüs ama aşılanmış kişileri veya kovid geçirmiş kişileri  enfekte edebilir izlenimi var. Kesin olarak bir ifade kullanmak doğru değil’’ ifadelerine yer verdi.

BU GRUPLAR DİKKAT!

Covid-19 varyantlarına ilişkin vatandaşlara önerilerde bulunan Ayhan, ‘’Şu aşamada bizim önereceğimiz şey; bağışıklık sistemi yetersiz olan, kronik solunum yolu enfeksiyonları bulunan, yaşlı bireylerde risk altındaki kişilerde biraz daha özenli ve dikkatli olmak gerektiğini söyleyebiliriz. Bu kişilerin hastane yatışı ve yoğun bakım gereksinimi artabilir’’ diye konuştu.

ATIK SULARDAN VARYANT TESPİTİ ÖNERİSİ

Atık sulardan variant analizi yapılması gerektiğine dikkat çeken Ayhan, ‘’Türkiye'de bir varyant analizi düzenli olarak  belli bir kesimde yapılıyor. Sadece Türkiye halk sağlığının laboratuvarlarında yapıyor ama üniversite hastanelerinin  bu genetik araştırmalar için yeterli altyapısı var. Dizileme genetik, dizileme analizlerinin yapılması gerekiyor varyantların tespit edilebilmesi için. Atık sularda varyant analizi, pratik bir veri sağlıyor bize. Ülkede rastgele tek tek hastalara bakmak yerine, atık sulara baktığınızda birçok hastanın virüsünü orada havuzda toplanmış olarak buluyorsunuz ve atık sulardaki varyant analizi hani daha gerçekçi bir fotoğraf çekebiliyor ülkedeki duruma ilişkin. Dolayısıyla  varyant analizine yönelik bir çalışma yapılması gerekiyor. Türkiye'de test sayısı çok azaldı. Bağışıklık arttı veya geçirme oranı da yüksek olduğu için yeniden yakalananlar çok hafif seyreden enfeksiyonlarda hastaneye başvurmuyorlar. Hastaneye başvurulmadığı zaman test yapılmıyor. Test yapılmadığı zaman tespit etmiyorsunuz. Hastaneye ihtiyaç duymayan bireylerin verilerine de erişmek açısından atık sular önemli bir kaynak. Atık sularda virüs analizlerinin yapılmasının düşünülmesi gerekiyor. Aşılama oranları ülkemizde bayağı bağışıklık oranları enfeksiyonun geçirilmesiyle bir koruma sağlayacaktır mutlaka ama  ne kadar, neye ihtiyacımız olacağını zaman gösterecek’’ ifadelerini kullandı.

STRATEJİ DEĞİŞMELİ

Tanı stratejisinin değiştirilmesi gerektiğini vurgulayan Yüce Ayhan, ‘’Covid- 19 ayrı bir etkenmiş gibi araştırmamak gerekiyor. Artık mevsimsel olarak soğuk algınlığı, grip yani solunum yolu enfeksiyonlarının da yükseleceği bir döneme giriyoruz. Güz ve kış dönemine. Bu dönemde yapılacak testlerde aslında covid etkeninin de içinde olduğu birden çok etkenin bir arada çalışabildiğimiz testler var. Bu tür bir test stratejisine gidilip covid mi, değil mi, covid değilse ne? Onu görebileceğimiz bir test stratejisi belki daha uygun olacak. Klinik vakalarda özellikle yani hastaneye yatışı gerekenlerde  bu tür bir test stratejisi değişikliği uygun olacak’’ dedi.

MASKE GERİ DÖNEBİLİR

 Türkiye'de varyant analizlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini belirten Ayhan, ‘’Aşılama programlarında bir değişiklik olup olmayacağını bize veriler gösterecek. Yeni aşılara ne kadar ihtiyacımız, ne tür bir aşılama stratejisi izlenecek? Bununla ilgili veriler, bununla ilgili bilimsel çalışmalar çerçevesinde ilerlemek en uygunu. Ama maske, mesafe ve temizlik kurallarına özellikle mevsimsel solunum yolu enfeksiyonlarının arttığı dönemde toplum olarak özen göstermemiz gerekiyor artık. Bir kapanma belki beklemiyoruz ama toplu yaşam alanlarında maske, fiziksel mesafe ve kişisel temizliğe tekrar dikkat etmemiz gerekecek gibi gözüküyor’’ ifadelerine yer verdi.