Dünyanın sonunu insanlar getirecek

Popüler kültür, dev bir göktaşının dünyaya düşmesi veya uzaylıların istilası gibi konulara odaklansa da, bu senaryolar günümüzde karşı karşıya olduğumuz tehlikeleri görmezden gelmemize neden olabiliyor. İngilterede’ki Cambridge Üniversitesi Varoluşsal Risk Çalışmaları Merkezi’nden Simon Beard ve Lauren Holt insanlığı tehdit eden tehlikelere dair rapor hazırladı.

Yayımlanan rapora göre dünyayı tehdit eden risklerin başında volkan patlamaları geliyor. Arkeologlar 75 bin yıl önce yaşanan süper yanar dağ patlamasının dünya nüfusunun yarı yarıya gerilettiğini düşünüyor. Kimilerine göre bu bir teori olsa da 1815 yılında Endonezya’daki Tambora Yanardağın patlayarak küllerini yeryüzüne saçması sonucu 79 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesi volkanların ne denli tehlikeli olabileceğini kanıtlıyor. Ancak Uzmanlar 2019 yılı içinde süper yanardağ patlaması ve Dünya’ya asteroid çarpması gibi doğal felaket yaşama riski yok denecek kadar az olduğunu belirtti. Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Ekonomik Forumu ise 2019 yılının önündeki en büyük tehlikenin iklim değişikliği ile bunun olası etkileri olduğunu söylüyor. Aşırı sıcaklık artışı ve deniz seviyesinin yükselmesi, büyük salgınlar ve göç dalgaları, bu etkilerden bazıları olarak kabul ediliyor. Birleşmiş Milletler iklim değişikliğinin çoktan ‘ölüm kalım meselesine’ döndüğü uyarısında bulunurken, BBC’nin tanınmış doğa belgeselcisi David Attenborough ise, “İklim değişikliği dünyanın binlerce yıldır karşılaştığı en büyük tehdit. Medeniyetlerimiz çökebilir” açıklamasında bulundu. Dünya’da 8 milyara yakın insan yaşıyor ve bizler, gün geçtikçe hayatta kalmamız için gereken gıda, su, temiz havayı küresel ekonomiye bağımlı hale geliyoruz. Buna rağmen biyoçeşitlilik seviyesi azalırken, altyapı ve tedarik zincirlerinin aşırı zorlanması sonucu, söz konusu sistemlerin çoğu büyük zarar görmüş durumda. Öte yandan, yapay zeka gibi yeni teknolojiler de giderek bizim için tehlike haline geliyor. Siber saldırganların koca bir ülkenin verilerini çalması ve fidye istemesi, otonom algoritmaların farkında bile olmadan borsayı çökertmesi gelişen teknolojilerle çok da zor görünmüyor. Nükleer savaş da, bir diğer olasılık. Üstelik bu, küresel güçler arasındaki nükleer silah gerilimi ile sınırlı da değil. Nükleer silahlar ve geleneksel silahların birbirine karışması ve yapay zekanın nükleer savaşı daha da büyütmesi, güvenliğimizi tehlikeye sokabilir. Bir başka büyüyen tehlike ise küresel salgınlar. Grip salgınları her yıl dünyada ortalama 700 bin kişinin ölümüne, küresel ekonominin de yılda 500 milyar dolar kaybetmesine neden oluyor. İnsanların hem nüfus olarak artması hem de daha hareketli hale gelmesi de, salgınların daha kolay yayılmasıyla sonuçlanıyor. 1918’de 50 milyon kişinin ölümüne neden olan İspanyol Gribi salgınını ise salgınların küresel sonuçlarının ne denli korkunç olabileceğine dair bir örnek.