Dünyanın zeytini,İzmir'de korunacak

İZMİR, Uluslararası Zeytin Konseyi'nin düzenlediği proje yarışmasında elde ettiği başarının ardından, dünyada İspanya ve Fas'takilerden sonra, zeytin gen bankasının kurulduğu üçüncü kent oldu. Şimdi dünyada zeytinin yok olmaması için, Türkiye, patenti kendisine ait 89 çeşidin yanı sıra farklı ülkelerden getirilen fidanları, 600 dönümlük alanda yetiştirecek.

Ege Postası
16.12.2014 - 11:55

Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürü Ünal Kaya, "Şu anda Fas'taki gen bankasında, 525 çeşit zeytin var. Biz bunu 700'ün üzerine çıkarmak istiyoruz. Burada bu fidanlara her bakımımız, bilgisayar kayıtlarında, tüm ülkelerde anında takip ediliyor. Hangi ülkede zeytin hastalığı başlarsa, o bölgelere buralardan bu çeşitler gönderilecek ve yok olmalarının önüne geçilecek" dedi.

Türkiye'de özellikle son yıllarda ekonomik olarak önemli bir gelir kaynağı haline gelen zeytin, insan sağlığındaki etkileriyle de daha büyük önem kazanmaya başladı. Türkiye'de özel zeytincilik yasaları çıkartıldı, zeytin alanları korumaya alındı. Dünyada zeytinin gelişimini takip eden kurum ise Uluslararası Zeytin Konseyi oldu. Konseyin kararıyla, daha önce İspanya ve Fas'ta zeytin gen bankası kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı da kurulması planlanan üçüncü gen bankası için, proje yarışmasına katıldı. Beş ülkenin yarıştığı süreç sonrasında, İzmir, gerek iklimi, gerek ulaşım kolaylığı gerekse de zeytin üretimine uygun olan koşullarıyla, gen bankasının kurulması için seçildi.

YENİ ZEYTİN ÇEŞİTLERİ BULUNACAK

Gen bankasının merkezi de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bağlı Zeytincilik Araştırma İstasyonu oldu. Yıllardır zeytincilik alanında bilimsel çalışmalar yapan istasyon, kendi çalışmalarıyla bugüne kadar Türkiye'de 89 çeşit zeytinin varlığını tespit etti. Bunları, istasyonlarında yetiştirdiği gibi yeni çeşitlerin üretilmesi için melezleme yöntemlerini de kullandı. Ancak istasyonda, artık uluslararası zeytin araştırmaları da yapılmaya başlandı. Gen bankasının kurulmasıyla, bugüne kadar dünyanın farklı bölgelerindeki ülkelerden İzmir'e 60'a yakın zeytin çeşidinin fidanları getirildi. Bunlar ilk olarak istasyondaki seralarda bakıma alındı. Zeytin fidanlarına yapılan her bakım ve belirli zamanlarda fidanların büyümelerinden, yapraklarının genişlemesine kadar her gelişmenin, en ince ayrıntısına kadar, bilgisayar ortamına kayıtları yapılmaya başlandı. Bu kayıtlarda, tüm ülkelerden aynı anda takip edilir hale getirildi.

600 DÖNÜMLÜK ALANDA GEN BANKASI KURULDU

Yıllardır Türkiye'nin kendi zeytin çeşitlerinin gen yapılarını korumak için zeytin ağaçları yetiştirdiği 600 dönümlük alan, dünya zeytinciliğinin gen bankası için de kullanılmaya başlandı. Bu alanın önemli biri bölümü de gen bankası için ayrıldı. Çeşitli ülkelerden İzmir'e getirilen bu fidanlar, bu araziye dikildikten sonra gen yapıları korunacak şekilde yetiştirilecek.

ZEYTİNCİLİK YOK OLMAYACAK

Gen bankasının kurulması ve çalışmalarıyla ilgili Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürü Ünal Kaya da, açıklamalarda bulundu. Yıllardır kendi zeytin çeşyitleri için çalışma yürüttüklerini dile getiren Ünal Kaya, "Zeytin için İzmir önemli bir alan. Şu anda Fas'taki gen bankasında, 525 çeşit zeytin var. Biz bu zeytin çeşitlerini yapacağımız araştırma ve melezleme çalışmalarıyla, 700'ün üzerine çıkarmak istiyoruz. Kurulan bu gen bankasıyla, zeytin çeşitlerinin genetik yapıları korunarak yok olmasının önüne geçeceğiz. Aksine zeytini geliştiriceğiz. Bir ülkede, zeytinde ciddi anlamda hastalıklar olduğunda bu gen bankalarından o bölgelere takviyelerde bulunacağız. Böylelikle zeytin de bitmeyecek" dedi.(DHA)