Gıda fiyatlarında devrim gibi karar

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi'nin sekreterya görevini Merkez Bankası'na verdiklerini belirterek, "Banka çok güçlü bir ekiple gıda fiyatlarında hangi ürünlerde arz fazlası veya açığı oluşabilir, önceden yapacağı çalışmalarla nerede bir takım tıkanmalar var bizi uyaracak. Biz de hızlı tedbir alacağız. Erken uyarı sistemi ve uyarıya yönelik olarak hızlı tedbir alma yöntemiyle çalışacağız" dedi.

Şimşek, gıda fiyatlarına ilişkin Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nun bir toplantı yaptığına dikkati çekerek, Türkiye'de gıda fiyatlarının enflasyona etkisinin benzer ülkelerden daha yüksek olduğunu ve gıda fiyatlarının oynaklığının daha fazla olduğunu söyledi. Bunun da para politikasını zorlaştırdığını dile getiren Şimşek, son 10 yılda enflasyonun ortalama 3 puanının gıdadan kaynaklandığını bildirdi. 
Gıda fiyatlarındaki değişimin manşet enflasyonun çok üzerinde seyrettiğinin altını çizen Şimşek, AB'de Doğu Avrupa'da Akdeniz'de gıda fiyatlarındaki beklenmedik oynaklık yüzde 0,1 ile 0,2 arasında değişiyorsa, Türkiye'deki gıda fiyatlarındaki beklenmedik oynaklığın yüzde 0,73 civarında olduğunu kaydetti. Şimşek, Türkiye'deki gıda fiyatlarının bu ülkelere göre ortalama 4 kat daha oynak olduğunu ifade ederek, bunun sorun yarattığını söyledi. 

Şimşek, 2-3 yıl önce bu sorunu gördüklerini ve gıda fiyatlarını dengelemek için bir komite kurduklarını ancak arzuladıkları verimi alamadıklarını belirterek, şimdi gıda komitesi başkanlığının kendisine, sekreterya görevinin de Merkez Bankası'na verildiğini hatırlattı. Şimşek, gıda enflasyonunun dengeye oturtulması için neler yapacaklarını ise şöyle anlattı:

"Herşeyden önce Avrupa Birliği İstatistik Ofisi'nin (EUROSTAT) dünya normlarına paralel olarak metodolojide ne yapılabilir onlara bakacağız. Gıda fiyatlarıyla ilgili tarladan pazara, süpermarkete ve eve gelene kadar sorunları masaya yatırdık. Şimdi bu sorunlara ilişkin çözümlerden bahsediyoruz. Örneğin soğuk hava depolaması, ulaştırma, aracıların azaltılması, rekabetin önündeki engellerin azaltılması gibi...Ankara'da her gün bir semtte pazar kuruluyor. O semt pazarına üretici ve satıcılar serbest bir şekilde giremiyorlar. Oralarda neler yapılabilir onlara bakacağız. Tarımsal üretimin artırılmasına yönelik tarım bankacılığının ön plana çıkarılması ve lisanslı depoculuk konuları gibi bir çok konu var. En önemli konulardan biri şu, Biz bu komitenin sekreteryasını Merkez Bankası'na verdik. Banka çok güçlü bir ekiple gıda fiyatlarında hangi ürünlerde arz fazlası veya açığı oluşabilir, önceden yapacağı çalışmalarla nerede bir takım tıkanmalar var bizi uyaracak. Biz de hızlı tedbir alacağız. Gerekirse Ekonomi Bakanlığına ileteceğiz. Ekonomi Bakanlığı ona göre dış ticaret tedbirleri alacağız. Erken uyarı sistemi ve uyarıya yönelik olarak hızlı tedbir alma yöntemiyle çalışacağız. Özetle çok kaqpsamlı bir çalışma olacak."

-"Sistem iyi kurgulanırsa gıda fiyatlarındaki oynaklık ve fiyat artışı sınırlandırılabilir"
Sektör tarafından yaş meyve sebzede firenin yüzde 25 olduğunun ifade edildiğine dikkati çeken Şimşek, firenin diğer ülkelerde bu kadar yüksek olmadığını belirtti. "Biz İngiltere'deyken Yeni Zelanda'dan elma gelirdi" diyen Şimşek, sistem ulaşımdan depolamaya kadar iyi kurgulanırsa gıda fiyatlarındaki oynaklığın ve fiyat artışının bir miktar sınırlandırılabileceğini dile getirdi. 

Şimşek, bunların hepsinin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile koordineli, piyasa mekanizması içinde olacağını vurgulayarak, "Bir gerçek var, tarlada ürün fiyatı düşük, markete geldiği zaman kat kat yükseliyor. Onun için tüketicimiz ve üreticimiz için çalışacağız. Buna yönelik tedbirler geliştirilecek. İlk toplantıyı da en kısa zamanda yapacağız. Bu komite bir genelge ile kurulmuştu o değiştirilecek muhtemelen. Bu işin sekretaryası erken uyarı için oraya, Koordinasyonu da Başkanlığı da bana verildi. Önümüzdeki dönemde çalışacağız." diye konuştu.