İZDEDA’nın kuruluş yıldönümünde iktidara eleştiri yağmuru

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir 30 Ekim 2020 tarihinde 6.9 şiddetinde depremle sarsılmıştı. 117 vatandaşın hayatını kaybettiği depremde maddi ve manevi büyük kayıplar yaşanmıştı.

Depremin ardından depremzedelerin sesini ve taleplerini duyurma amacıyla İzmirli Depremzedeler Dayanışma Derneği (İZDEDA) kurulmuş ve depremzedeler için hak arayışına başlamıştı.

Depremin ardından yaklaşık depremin ardından 15 ay geçerken İZDEDA’nın kuruluşunun birinci yıldönümü için dernek önünde bir basın açıklaması gerçekleştirildi. Gerçekleştirilen yıl dönümü etkinliğine ev sahibi İZDEDA Başkanı Haydar Özkan'ın yanı sıra Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, TMMOB İl Kordinasyon Kurulu Sekreteri Aykut Akdemir ve Mimarlar Odası Başkanı İlker Kahraman da katıldı.

NELER BAŞARILDI?

Derneğin kuruluş aşamalarına ilişkin bilgi veren Özkan, derneğin gerçekleşmesi konusunda başarılı adımlar attığı huşulara değindi ve “30 Ekim 2020 İzmir Depremi hepimizi derinden sarstı. Sudan çıkmış balığın yaşamak için suya ihtiyaç duyması gibi bizler de depremden sonra iletişime ve bilgiye ihtiyaç duyduk. Bu ihtiyaç nedeniyle önceleri Whatsapp grubu olarak kurulan, sonraları depremzede iletişim platformuna dönüşen manevi dayanışma hareketimiz 17 Şubat 2021 tarihinde İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği İZDEDA'nın kurulmasıyla derneğe dönüştü. Bu dernekleşme hareketi Türkiye’de bir ilktir. Bugün İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği İZDEDA'nın kuruluşunun birinci yıldönümü. İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği İZDEDA geçen bir yılda; yıkılacak olan binalarımızı yıktırma esnasında yıkılan binalarımız için yıkım şirketlerinden para almayı depremzedeye öğretti. Ağır hasarlı binalarımızın DASK'tan sigorta paralarını almaları sürecini hızlandırdı. Orta hasarlı ve az hasarlı binalara Dask tarafından boya badana parası niyetine yapılan ödemelerin tam ödeme şeklinde yapılmasını sağladı. Kimsenin sahip çıkmadığı deprem şehitlerinin ailelerine sahip çıktı. Ağır hasarlı konut sahiplerinin rezerv alandan konut sahibi olmalarını sağladı. Devlet yetkilileri ile depremzedeyi buluşturup karşılıklı bilgi akışını sağlayarak çözüm sürecini hızlandırdı. Türkiye'de bir ilki gerçekleştirip emsal artışı hakkı kazandı. Proje alanındaki orta ve az hasarlı bina sahiplerinin geri ödemelerinin 10 yıl yerine 1 yıl ödemesiz 19 yıl ödemeli olmasını sağladı. Proje alanındaki depremzedelerin evlerine taşınması öncesinde taşıma firmalarıyla, beyaz eşya firmalarıyla ve mobilya üreticileriyle görüşüp indirimler sağladı. Bütün siyasi partilere eşit mesafede durarak depremin ve depremzedenin siyasetten bağımsız kalmasını sağladı. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı aracılığıyla Devletin proje bazlı inşaat yapımını ve 10 yıllık ödeme yerine 2+15 yıllık ödemeyi sağladı. Büyükşehir Belediyesi ve AFAD tarafından verilen para yardımlarını alamayan depremzedeler için tek tek takipçisi olarak, Sayın Valimiz ve Sayın Büyükşehir Belediye Başkanımız ile görüşerek taşınma ve kira yardımlarını almalarını sağladı. Ağır, orta ve az hasarlı depremzedelerin Dernek ile kendilerine yol haritası çizmelerini sağladı. İlçe belediye başkanları ile görüşerek depremzedelerin mağduriyetlerinin gündemde kalmasını sağladı. Kentsel dönüşüm kredisinin 200 bin TL'den 400 bin liraya çıkmasını sağladı. Kentsel dönüşüm kredisi kullanma süresinin bir yıldan iki yıla çıkarılmasını sağladı” dedi.

“KENTSEL DÖNÜŞÜMCÜ OLMADIĞIMIZI ANLATAMADIK”

Dernek olarak başaramadıkları bazı hususlar olduğunu da belirten Özkan, özeleştiri yaptı ve “Etkili ve yetkili kişilere kentsel dönüşümcü olmadığımızı, depremzede olduğumuzu anlatamadık. Depremin partiler üstü ve siyaset üstü olduğunu söylediğimiz halde her partiden İzmir Milletvekilini deprem ve depremzede ortak paydasında bir masa etrafında buluşturamadık.  Depremzedenin, maaşının iki katı taksitleri olan faizli krediyi ödeyemeyeceği için faizsiz kredi istediğini anlatamadık. Proje alanlarında hak kayıpları yaşayan depremzedenin rezerv alandan satış önceliği tanınmasını gerçekleştiremedik. Depremde vefatı olan ailelerin TOKİ ödemelerini yapmamalarını, bunun psikolojik çöküntü oluşturacağını anlatamadık. Aynı ilçede birden fazla evi olanların hak sahipliği konusunu çözemedik. Orta hasarlı ve ağır hasarlı binalarda kiracı olanlar ile apartman görevlilerine rezerv alandan satış önceliği verilmesi konusunu istedik, takip ediyoruz. Bunu hep itiraf ediyorum. Bu da öğrencilerimizin burs konusuydu. Bu konuyla ilgili biz birçok paydaştan yardım sağladık ama yetişemedik. Bu konuda belediyemizin kapısını çaldık ve Bayraklı belediye Başkanımızla görüştük. Kendisi de bu konuyla ilgili 40 öğrencimizi okutmak için bir imkan sağlandığını açıkladı” diye konuştu.

MERKEZİ İKTİDARA ÇAĞDI

Son olarak henüz karşılanmayan talepleri için merkezi iktidara seslenen Özkan, “Hepimizin bilmesi gereken bir gerçek daha var: 16. ayını doldurmak üzere olan mağdur depremzede gerçeği.

Mağduriyetimiz, ancak, bugüne kadar sesimizi duyuramadığımız Hükümetimizin Sayın yetkililerinin sesimizi duymalarıyla giderilebilir” ifadelerini kullandı.

İKTİDARA ELEŞTİRİ YAĞMURU, KARADENİZ ÖRNEĞİ

Deprem ve sonrasında atılan tüm adımlarda depremzedelerin yanlarında olduklarını belirten Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, emsal artışı konusunda bir sitemini de dile getirdi ve şunları söyledi; “Çok zorlu bir süreç atlattık. O gün bizlerle birlikte olan dostlarımız vardı. Belediyelerimiz, kamu kurum ve kuruluları vardı. İzmir burada bir farklılığını gösterdi. Hiçbir yerde olmayan bir dayanışma örneğini hep beraber sergiledik. Sadece enkaz süreciyle sınırlı kalmadık. Sadece enkaz ile sınırı kalmadık. Çadır süreci, geçici konutlara yerleştirme ve Türkiye'de ilk defa emsalle ilgili yerel yöneticiler olarak üzerimize düşenleri yaptık. Eksiğimiz de vardır. Ama bu meseleden elimiz çekmiş değiliz. Ama bir sitemim var. Devletin kurumları birbirinden farklıdır, görevleri farklıdır. Bu süreçte birçok kamu kurumunun yapacağı işi, yetki ve sorumluluğumuzda olmadığının bilenmesine rağmen Bayraklı Belediyesi’nden istedin. Biz bundan gocunmayız ama bazı arkadaşalarmış bunu suiistimal etti. Bazı arkadaşlarımız emsalle ilgili şeyler söylenince arkadaşlarımız bunun gerçekleşebileceği ile ilgili kanaate sahip oldu ve İBB'deki emsal önerisine ret oyu verdiler. Burada depremzedeye başka şeyler söylediler ama büyükşehir meclisinde ret oyu verdiler. Bunları unutmamak lazım. Bir diğeri… Devlet tabii ki de üzerine düşeni yapacak, yapmak zorunda. Devlet hepimizin. Bazen eleştiriyoruz. Bu eleştirilerimiz yüksek sesle dillendirdiğimizde bazı arkadaşlarımız rahatsız oluyor. İstedikleri kadar olsun.117 canımızı yitirdiğimiz bir ortamda ne yazık ki üzerlerine düşenleri yapamamış sadece boş siyaset yaparak vatandaşın aklını karıştırmak dışında bir şey yapamamışlardır. Gerek proje alanlarındaki vatandaşlarımızın gerek kredi konusunda Bayraklı ’ya özel hiçbir işlem yapılmamıştır. İnşaat maliyetleri yüksekken 200 bin 400 bin demek faizlerini ayarlayamamak depremzedelere ‘Bu evleri yapma’ demektir. Biz bu arkadaşlarımız Karadeniz’deki faaliyetleri için kutluyoruz. Onların mağduriyetlerinin giderilmesi bizi mutlu eder ama söz konusu Bayraklı ve İzmir olunca ellerinin ayaklarının neden tutmadığını, neden adım atmadıklarını bilmiyoruz. Biz neden afet bölgesi ilan etmedi diyoruz. ‘Öyle bir tanım yok’ diyorlar. Olamasın. Neden Karadeniz’deki vatandaşlar gibi bu vatandaşların da mağduriyetini çözmediniz?”

Depremzedelerin mağduriyetinin giderilmesi konusunda öncelikli mercii olarak merkezi iktidarı işaret eden Başkan Sandal, “Ama şundan emin olun. Depremin vergisini kim topladıysa vatandaşın derdini çözecek mercii de odu. Belediyelerin sıfır faizli krediyi Depremzedeye verme gibi bir yetkisi yok ama siz bir kararnameyle bunu bir gece çözebilirsin burada bir vatandaşımıza 0 faizli kredi verdiğinizde ülke batmış mı olacak? Siz aynı krediyi fonlar ve bankalar Merkez Bankası’ndan yüzde 14 krediyle çekip yüzde 26 faizle satınca bir şey olmuyor. Gariban vatandaşlarımız söz konusu olunca mı bu sorun oluyor? Bu vatandaşlarımız devletine yıllarca vergi vermiş. Bugün depremzedelerin sorunlarını çözmekte bir numaralı merci devlettir. Bizim üzerimize düşen depremzedelerin yanında olmaktır ve biz sizin yanınızdayız. Kimin ne dediğine bakmayın. Siz sonuna kadar sizin yanınızda olacağı. Çünkü biz İzmir’iz. Biz bayraklıyız. Biz dayanışmanın ne demek olduğunu biliriz. Biz hep sahadaydık, hiç yalan söylemedik. Almamız gereken riskleri aldık, yapmamız gerekenleri yapmaya çalıştık. Ama hep yanlış bilgilerle yurttaşın kafasını karıştırmaya başladılar. Gelin sorunları hep beraber çözelim. Biz hazırız” dedi.

EMSAL DAVASINDA ÇÖZÜM HARİTASI

Son olarak emsal artışı konusunda yapılan itirazlara da değinen Başkan Sandal, çözüm haritasını ortaya koydu ve “Bir kavram kargaşası daha var odaların itirazlarıyla ilgili. Biz bir K sınırı geçirirdik itiraz ettiler. Bir tane daha geçirdik. Bu İzmir’de sadece Bayraklı’ya özgü bir işlem, vatandaşımız mağdur olmasın diye. İkincisi de yüzde 20’lik artış. Buna da itiraz edildi. Tunç Başkanla görüşmeler yapıldı. Odalarla bu konuda görüşeceğiz. Bu davaların vatandaşlarımızın lehine sonuçlanması iç elimizden geleni yapacağız. Diyelim ki aksi çıktı. Binanızın ruhsatına başvururken statiği emsal artmış gibi yapın. Ancak bizden ruhsata gelirken bunu 8 kat üzerinde alacaksınız. Bunun dışındaki her işlem yanlış işlem. Gecikmenize de gerek yok. Biz çünkü kat fazlalığını tabanda değil yükseklikte vereceğiz. Siz bize güvenin çünkü biz sizlere güveniyoruz ve sizi veriyoruz. Sizin derdinizi çözmek bizim hem kamu görevimiz hem insanlık görevimiz hem de siyasal inancımızın gereği” diye konuştu.