İZDENİZ’in devrine AK Parti’den veto: 250 milyon zarar iddiası

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Mart ayı Olağan Meclis Toplantısı ikinci bileşimi, Meclis Birinci Başkan Vekili Mustafa Özuslu idaresinde gerçekleştirildi. Oturumda gündeme gelen ve İZDENİZ A.Ş.’nin İzmir Byükşehir Belediyesine devrini öngören gündem maddesi tartışmalara neden oldu. 

İZDENİZ DEVRİNDE BUCA METRO İHALESİ GÖNDERMESİ

Oturumda gündeme gelen ve tartışmalara neden olan konu, İzmir’de deniz ulaşımı hizmetini veren İZDENİZ A.Ş.’nin İBB’ye devredilmesi oldu. 2014 yılında alınan kararla birlikte İZDENİZ’e ailr giderlerde meydana gelen artışlara karşılık, elde edilen hasılatın düşmesi nedeniyle mevcut devir sözleşmesi doğrultusunda İZDENİZ A.Ş. tarafından verilen hizmetin yürütülmesi sürdürülebilir olmaktan çıkması gerekçe gösterilerek yeni bir devir sözleşmesi düzenlenmesi ihtiyacı doğması nedeniyle şirketin İBB’ye devredilmesi gündeme geldi.

Önerge, AK Parti ve CHP grupları arasında tartışmaya neden olurken Millet İttifakı’nın ‘kabul’ oylarına karşılık Cumhur İttifakı’nın ‘ret’ oylarıyla oyçokluğuyla kabul edildi.

“ACİL KARARLARIN MAHKEMEDEN DÖNDÜĞÜNÜ SİZ DE GÖRÜYORSUNUZ”

İlgili maddeye ilişkin söz alan Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi AK Partili meclis üyesi Erhan Çalışkan, alınan kararla İBB’nin zarara uğratılacağının altını çizerken aceleci kararlar alındığını belirtti ve Buca Metrosu ihalesi hakkında mahkeme tarafından verilen karara üstü kapalı gönderme yaparak, “Sayın İZDENİZ yetkililer ve belediye yetkilileri, ‘Biz şirket kurduk ama bu şirketle bu işi beceremiyoruz’ diyor. 2014 yılında bir protokolle deniz taşımacılığını İZDENİZ’le masraflarını paylaşıyoruz. Şirket zaten kar etmiyor. Belediyeye verdiği bir şey yok. Şirket sürekli zarar ediyor. Düzeltilemeyen, aldığımız acele kararların, doğru fizibilite yapılmayan kararların sonuçlarını yaşıyoruz. Bugün oylanacak protokolle denilir ki; ‘Biz İBB olarak bütün masrafı ödeyeceğiz.’ Ama maaşı şirket belirleyecek, harcamayı o yapacak. İBB de ödeme yapacak. O zaman ihaleye çıkalım. Bizim böyle bir şirkete ihtiyacımız yok. Geçmişte bu teknelerin alınmaması gerektiğini uzmanlar dahi alınmamalı dendi. Bu teknelerin kaptanları uzun yol kaptanları. Biz onların maaşını ödüyoruz. Tekneler yakıt anlamında zaten çok yakıyor. Tekneleri bize pazarlarken ‘Süratli, ulaşım hızlanacak’ denildi. Zaten Körfez’in içinde 12 milin üstüne çıkmıyor. Çıkıldığında da mazot masrafı o kadar çok artıyor ki… Çözüm ne? Eğer bu uygulama doğruysa ve savunuyorsanız gelin bütün şirketleri kapatalım. Hiçbiri şirket olarak hareket etmesin ve o hizmetlerin tamamını belediye hizmeti kapsamında verelim. Şirket zarar ettiğinde bilançoda görüşüyor. Şirket zarar etmesin, Büyükşehir karşılasın, bilançoda görüşlümesin. Biz sorgulayamayalım. Biz masrafı ödeyelim ama belediyenin komisyonu denetleyemesin! Sayıştay denetliyor deniliyor. Sayıştay satın alma faaliyetlerini denetler sadece. Gönül isterdi ki arkadaşlar ‘zararı azaltacak uygulamalarla geldik’ deselerdi. İşletme giderlerimiz düşsün, zararımız düşsün mantığında olsalardı. Ama böyle bir şeyle gelmiyorlar. Biz parayı vereceğiz ama denetleyemeyeceğiz. Ben bu kararı vicdanlarınıza bırakıyorum. İBB’nin yönetim tarzı ve aldığı idari kararlar yeterince çalışılmamış ve profesyonellikten uzak alınıyor. Biz 8 ayda cebimizde 250 milyon lira ödeyeceğiz. Konu İzmir’in parası olunca meclis üyesi arkadaşlarımızın hassasiyetsizlikleri beni üzüyor. Rica ediyorum, böyle bir karar almadan önce fizibilite araştırmaları yapılsın ve öyle karar verelim. Acil kararların mahkemeden döndüğünü siz de görüyorsunuz Bu acilin kararı mahkemeye taşıyacağımızı şimdiden söylüyorum” dedi.

“KARAR KANUNLARA UYGUNDUR”

Çalışkan’ın eleştirilerine yanıt veren CHP Grup Sözcüsü Nilay Kökkılınç, protokol kapsamında İZDENİZ’in belirli aralıklarla rapor vereceğini belirtti ve “Uzun yol kaptanları 7 bin dolar alıyor ama bizim kaptanlarımız 16 bin lira alıyor. Bu karar 2011’de İstanbul’da AK Parti’yle gündeme gelmiş ve hala uygulanıyor. Sayıştay da denetimlerini yapıyor. Ayrıca şirket, 15 günde bir İBB’ye hesap verecek ve 5 tane daha gemi işletilecek. Bu gemiler İzmirliler tarafındna memnuniyetle karşılanıyor çünkü konforlu ve hızlı. Tarifeleri de UKOME tarafından belirleniyor. Yani karar kanunlara uygundur” diye konuştu.

“8 AYDA 233 MİLYON LİRA ZARAR EDECEĞİMİZİ GÖRÜYORUZ”

AK Partili meclis üyesi ve Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Fikret Mısırlı ise İBB’nin edeceği zarara dikkat çekti ve “Sözünü ettiğimiz karar 2014 yılından tam tersi olarak alındı yani yüzde 99 şirket tarafına geçti. Madem 2011 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi bunu doğru uyguluyordu da biz neden tersi karar aldık Diyelim ki 3 gün hava muhalefeti nedeniyle yolculuk yapılamadı. Biz yapılmış gibi ödeteceğiz. Bu diğer alanlarda uygulanıyor olması ve sadece İZDENİZ özelinde uygulanıyor olması… Biz önümüzdeki 8 ayda 233 milyon lira zarar edeceğimizi görüyoruz. Bu konuları bize aktaracak yetkili bürokratın bilgi vereceğini biliyorduk ancak bu konu hemen meclise geldi. Bu rakamlar çok büyük meblağlar” ifadelerini kullandı.

“DİĞER ŞİRKETLERDE DE BU YOLA GİDİLEBİLİR”

Mısırlı’nın ardından konuşan Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı ve CHP’li meclis üyesi Bülent Sözüpek, İBB’nin zararı sübvanse edeceğini söylerken ilerleyen dönemlerde İBB’nin diğer şirketlerinde de uygulanabileceğini söyledi ve

“İZDENİZ İBB’nin iştirakidir ve kamu niteliğinde hizmet veriyor. Biz şirket zararlarını sermeye artırımı yoluyla tolere ediyorduk fakat İBB’nin beklemediği bir mali yük oluyordu. Zararlar arttığı için bu uygulama doğru bir uygulama. İZDENİZ yaptığı faaliyetler sonucuna bize fatura edecek ve biz hizmeti ödeyeceğiz. Geçen yıla göre maliyetler yüzde 120’nin üzerine çıktı. Bırakın kamu niteliğindeki şirketleri özel nitelikli şirketler bile çoğu yılsonu itibariyle kapattı ya da hepsi zarar etti. Bunun önüne geçmenin tek yolu var. Biz ulaşım bedelini artırıp maliyetleri İzmir halkına yansıtamayacağımız için İBB olarak sorumluluk alıyoruz ve elimizi taşın altına koyuyoruz. İBB olarak vatandaşımızın hakkı için biz zararı karşılamayı kabul ediyoruz. İBB’nin kendi sübvansesi yoluyla şirketlerini satın alıyor. Bu örnek olacak bir model. İlerleyen dönemlerde diğer şirketlerimizde de bu yola gidilebilir” dedi.

BÜYÜKŞEHİR’DEN ‘DENİZ TAKSİ’ HAMLESİ

Oturumda gündeme gelen konulardan biri, geçtiğimiz yıllarda gündeme gelen ve Körfez ulaşımının hareketlenmesini öngören “Deniz Taksi” hizmeti oldu.

Meclis gündemine gelen önerge kapsamında deniz taksi hizmeti vermek isteyen özel işletmeciler için yetki belgesi ve çalışma ruhsatlarına dair detaylar meclis üyelerine sunuldu.

Bu kapsamda; 10 yıl süreli Deniz Teksi Taşımacılığı Yetki Belgesi için 10 bin lira ve her bir deniz taksi için düzenlenecek olan 1 yıl süreli Deniz Taksi Çalışma Ruhsatının 500 lira olması önergesi görüşülmek üzere Hukuk, Bütçe, Ulaşım ve Denizcilik komisyonlarına gönderildi.

İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EMSAL ARTIŞI MECLİSTE

Oturumda gündeme gelen bir diğer konu da 30 Ekim 2002 depreminde orta dereceli hasar gören ve Karabağlar’da bulunan İl Sağlık Müdürlüğü binası oldu. Ocak 2022’de Karabağlar Belediye Meclisi’nde görüşülen önerge kapsamında bina için emsal artışı kararı verilmişti.

Bu kapsamda; 1/1000 ölçekli Üçkuyular – Şehitler Mahallesi Revizyon İmar Planında, E:2.00 ve Yençok:5 kat yapılaşma hakkı bulunan alan, alınan emsal artışı kararıyla birlikte bulunan 5 bin 518,27 metrekarelik alan için emsal:2.50'ye çıkarılırken, kat yüksekliği ise Yençok: 10 kat olarak belirlenmişti.

Bugün gerçekleştirilen oturumda gündeme gelen önerge, görüşülmek üzere oybirliğiyle İmar ve Çevre komisyonlarına gönderildi.