İhaleyi alan şirket uçmadı: Binlerce hektar alan kül oldu

Orman Genel Müdürlüğü’nün (OGM) orman yangınlarına müdahale ederken yetersiz kalması tartışmaları sürerken Cumhuriyet, geçen temmuzda İzmir’in Bergama ilçesinde çıkan yangında dört helikopter pilotonun ücretleri ödenmediği gerekçesiyle havalanmayarak alevlere müdahale etmediğini gündeme getirmişti. OGM’den, “münferit bir olay” ve “yüklenici firmaya hakediş ödemeleri zamanında yapıldı” açıklamaları gelse de yangın sezonu boyunca sıkıntılar bitmedi. OGM’nin hava araçları için açtığı üç yıllık ihaleyi 145 milyon 509 bin dolar karşılığında alan THK Gökçen Havacılık İktisadi İşletmesi - MGİ Defence Uluslararası Tic. AŞ isimli şirketin hükümlülüklerini yerine getirmemeye devam ettiği öne sürüldü. İddiaya göre 10’u gece görüşlü olmak üzere 35 helikopterin ülke içinde konuşlanması gerekirken bu yıl sadece 24 tanesi Türkiye’ye geldi. Ağustosta ödemeyi son gün yapan şirket geçen ay da ödemeleri aksattı. Sözleşmeleri gereği uçsa da uçmasa da saatlik 10 bin dolar alan helikopterler eylül boyunca birçok yangına müdahale etmedi. OGM’nin şirkete ödeme yapıp yapmadığı ise bilinmiyor.

EYLÜL’DE HAVALANMADILAR

OGM’de görevli temsilci, mühendis, pilot ve şef imzalı tutanaklara göre; RA-25470 kuyruk numaralı helikopter pilotu ücretini alamadığı gerekçesiyle 30 Ağustos’ta Kütahya’nın Simav ilçesinde çıkan orman yangınına müdahale etmedi. RA – 25542 kuyruklu helikopterin pilotu da 30 Ağustos günü Antalya’nın Manavgat ilçesinde çıkan yangın için havalanmadı. Aynı helikopter pilotu 5 Eylül’de de Kumluca ilçesinde çıkan yangına müdahale etmedi. Adana’nın Aladağ mevkiinde 6 Eylül’de çıkan yangına RA-31577 kuyruk numaralı helikopter müdahale etmezken, yine 6 Eylül’de İzmir’in Urla ilçesinde çıkan orman yangını için de EX-08035 kuyruk numaralı helikopter havalanmadı. RA-22810 kuyruklu helikopter de ücretini almadığı için 6 Eylül’de ihbara rağmen uçmayı reddetti.

TANKERLER DE BOŞ

Anlaşmalar gereği her helikopterin yanında en az 10 ton yakıt olması gerekiyor ancak tutanaklara göre bu yükümlülük de yerine getirilmedi. 19 Eylül’de Antalya Kumluca Orman İşletme Şefliği’nde konuşlanan RA-24561 kuyruk numaralı helikopter için ayrılan 07 AYK 939 plakalı tankerde 4 gün boyunca yakıt olmadığı ve temin edilmediği tutanak altına alındı. 20 Eylül’de İzmir Bademler Orman Deposu’nda konuşlanan EX-08035 kuyruk numaralı helikopter için ayrılan 35 AJL 422 plakalı tankerde 5 günlük 700 litre yakıt olduğu tutanak altına alındı. Aynı şekilde Manisa Akhisar Karaköy Orman Deposu’nda konuşlanan RA-25748 kuyruk numaralı helikoptere yakıt temin eden 35 NFK 55 plakalı tankerde 16-20 Eylül arasında sadece 50 litre yakıt olduğu tespit edilerek tutanak tutuldu.

TARIM BAKANI’NA SORU ÖNERGESİ

CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, aracı şirketin yükümlülüklerini yerine getirmemesini ve helikopterlerin kalkmamasını Meclis gündemine getirerek Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması talebiyle soru önergesi verdi. Bakırlıoğlu hem Bakan Yumaklı’yı hem de Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey’i istifaya davet etti. 

Temmuz ayında çıkan haberlerimizi hatırlatan Bakırlıoğlu, “Işık hızıyla Orman Genel Müdürlüğü’nün sosyal medya hesabından yapılan bir basın açıklamasıyla haber yalanlanmıştı. Yalancının mumu yatsıya kadar yandı ve OGM iddiaları yalanlamasının üzerinden 2 ay geçtikten sonra iddiaları doğrulayan tutanaklara ulaştık. Tutanakta yer alan ‘Yabancı ekibin şirket kaynaklı sorunlarından dolayı yangın mahalline kalkış yapılamadığı’ ifadeleri OGM’nin yalan söylediğinin açık ve net belgesidir. Yaptıkları basın açıklamasıyla konun üstünü alelacele kapatmaya çalışsalar da aciziyetleri gün gibi ortaya çıkmıştır. Bu dakikadan sonra Orman Genel Müdürü bir dakika bile koltuğunda oturmamalıdır. Hem yurttaşlarımızı ve kamuoyunu yalan söyleterek yanılttığı hem de ormanlarımızın yanmasına seyirci kaldığı için derhal istifa etmelidir” dedi. 

‘NEDEN FESH EDİLMEDİ?’

Helikopterlerin paralarını alamadığı için uçmadıklarının tutanaklar ile belgelendiğini aktaran CHP’li vekil, “Firmanın 35 adet hafif sınıf helikopter teslim etmesi gerekirken ancak 24, 10 adet gece görüş helikopterinden ise sadece 1 adedini teslim ettiği iddia edilmekte. Benzer sıkıntıların geçen senede yaşandığını hatırlatarak soruyorum; bu sözleşme neden fesih edilmedi? En önemli soru belki de bu. Hem helikopter teslim edilmemiş hem de eksik teslim edilen helikopterler kalkış yapmamış. Bu durum kabul edilebilir bir şey değil. OGM’nin yükümlülüklerini yerine getirmeyen firmalara ceza vermesi ya da yaptırım uygulamasının da ülkemizin ciğerleri olan ormanlarımız küle dönerken hiçbir anlamı yoktur. Bu manzaraların yaşanmaması için yapılacak şey hiç vakit kaybetmeden kendi filomuzu kurmak olacaktır. 100 araçlık bir filodan bahsediliyor ama yangın olduğunda ortada helikopter yok. Olan da ya parasını alamadığı için ya da yakıtı olmadığı için kalkış yapamıyor. Bu uçaklar kağıt üstünde var ama yangın anında gökyüzünde yok! Buradan Tarım ve Orman Bakanı’nı da konun takipçisi olmaya ve gerekli müdahaleleri bir an önce yapmaya davet ediyorum. Ülkemizin ciğerleri yanarken hem Orman Genel Müdürü hem de Tarım ve Orman Bakanı seyrediyor; yazıklar olsun” ifadelerini kullandı. (Cumhuriyet)