İş güvenliğinde kara tablo

TÜRKİYE'de Soma'da 301, Ermenek'te 18 madencinin hayatını kaybetmesinin yanı sıra, İstanbul Mecidiyeköy'deki Torunlar inşaat şantiyesinde asansör kazasında 10 işçinin can vermesi, iş sağlığı ve güvenliği konusunu gündemde tutuyor. Bu konuda çok eleştiri alan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişlerinin incelemeleri, ülke genelindeki şok gerçeği ortaya çıkardı.

Ege Postası
20.11.2014 - 12:15

Aralarında İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerin de bulunduğu 45 ilde geçen ekim ayında, 2 bin 87 projede inceleme yapan müfettişler, işçiler için hem güvenlik hem de barınma konusunda uygun şartlar olmadığı gerekçesiyle bin 610 inşaata mühür vurdu. Çarpıcı tespitte bulunan Bakanlık Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel, "Görünen o ki, bu konudaki resim iyi değil ve kurallara uyulmuyor" dedi.

Manisa'nın Soma İlçesi'ndeki maden faciasında, 301 işçi yaşamını yitirdi. Facianın ardından işçi sağlığı ve güvenliği konusu sık sık gündeme gelip tartışma konusu oldu. İşçi sağlığı ve güvenliğine uygun olmadıkları gerekçesiyle, ilçede faaliyet gösteren iki maden ocağı için de kapatma kararı verildi. Bunun sonrasında geçen 6 Eylül tarihinde bu kez, İstanbul Mecidiyeköy Büyükdere Caddesi'ndeki eski Ali Sami Yen Stadı'nın bulunduğu alanda yapımı devam eden, Torunlar firmasına ait rezidans ve AVM inşaatında, işçileri taşıyan asansör 32'nci kattan zemine düştü. Bu olayda 10 işçi can verdi. Son olarak da 28 Ekim'de Ermenek'te, suyla dolan maden ocağının içinde 18 işçi mahsur kaldı. Bunlardan 10'unun cesedi çıkarılırken, 8 işçiyi arama çalışmaları sürüyor.

BAKANLIĞIN DENETİMLERİ ARTTI

Kısa aralıklarla meydana gelen bu kazaların ardından, iş sağlığı ve güvenliğine yönelik yeterli denetim yapılmadığı gerekçesiyle, en çok eleştiriyi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı aldı. Bakanlık müfettişlerinin geçen ekim ayı içerisinde aralarında İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirlerin de bulunduğu 45 ilde, devam eden inşaat projelerine yönelik denetimleri, ülke genelindeki şok gerçeği ortaya çıkardı. Müfetişler, özellikle inşaat sektörünün en fazla geliştiği bölgelerde denetimlerde bulundu. Ekim ayındaki incelemelerde 2 bin 87 inşaat denetlendi. Bu inşaatlardan, işçilerin güvenlik ve barınma koşulları gibi yaşamsal öneme sahip şartların hiçbirisini yerine getirmedikleri saptanan bin 610'una mühür vuruldu. Denetlenen proje sayısına göre, mühür vurulan inşaatların oranı yüzde 77'yi buldu. Bu rakam da, işçilerin hemen her yerde, ölümle burun buruna çalıştıklarını gözler önüne serdi.

ÇÜRÜK İSKELELER, UYGUNSUN BARINMA YERLERİ

Bakanlık müfettişlerin inşaatlardaki denetimlerde elde ettikleri bulgular sonrasında hazırladıkları raporlar da, yine yaşanan olumsuzlukları gözler önüne serdi. Buna göre, işçiler için hayati önemdeki unsurlardan bir tanesi olan ve ölüm olaylarının en çok yaşandığı iskelelerle ilgili ortaya çıkan gerçek dikkat çekti. İnşaat firmalarının, TSE kurallarına göre standartları belli olan iskeleler yerine, ya daha ince profilleri, ya da ağırlığa dayanıksız malzemeleri kulladıkları tespit edildi. Yine firmaların önemli bir bölümünün ise eski ve artık içten paslanıp çürümeye başlamış olan iskele profillerini, boyayıp yeniymiş gibi kullanmayı sürdürdükleri de belirlendi. Yine ölüm tehlikesi taşıyan bu iskelelerin, firmalarca onlarca kat yükseklik çıkılarak yapılan inşaatlarda hiç tereddütsüz kullanıldığı, işçilerin de üzerlerine çıkartıldığı raporlarda yer aldı. Ayrıca denetimlerde ortaya çıkan bir başka olumsuzluk ise, yüzlerce işçinin kaldığı inşaat alanlarındaki barınma yerleri oldu. Buraların da, kötü ve hijenden uzak olmalarının yanı sıra dar oldukları, ısıtma, soğutma sistemlerinin, havalandırmalarının bulunmadığı, yangın sırasında acil çıkış kapısı gibi önlemlerin de alınmadığı saptandı.

BAKANLIK BÜROKRATINDAN ACI TESPİT

Bakanlık müfettişleri, eksiklikleri bulunan inşaatlardaki faaliyetleri durdurmalarının yanı sıra yüksek miktarda idari para cezaları uyguladı. Denetimler sonrasında ortaya çıkan tabloyla ilgili en çarpıcı değerlendirmeyi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı Mehmet Tezel yaptı. Tezel şunları söyledi:

"Görünen o ki, bu konudaki resim iyi değil ve kurallara uyulmuyor. Yapı işlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymuyor. Kurallara uyulmadığı gibi malzemelerden de kaçılıyor. Bunun sonucunda da acı kazalar maalesef ortaya çıkıyor. Biz denetimlerimizi artırdık. Kimsenin gözünün yaşına bakılmıyor. Kurallara uymayanlara müsamaha olmayacak."