İzmir'İn fay haritası masada!

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, İzmir’i bekleyen deprem riski ve olası tehlikeler ile alınması gereken önlemler çerçevesinde bir basın toplantısı düzenleyerek kenti ilgilendiren kritik bilgiler verdi. İzmir’in tehlike haritasının çıkartılması için hayata geçirecekleri projede desteğe ihtiyacı olduklarını hatırlatarak çağrıda bulundu. Projeleri hakkında bilgiler veren Yönetim Kurulu Başkanı Alim Murathan, İzmir’de fay hatları üzerinde olan ve hakkında kesin tespitler yapılan iki üniversite hakkında çarpıcı tespitlerini paylaştı.

Ege Postası
13.06.2013 - 13:34

ERMAN ŞENTÜRK/HABER SERVİSİ-TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Alim Murathan, düzenlenen toplantıda İzmir’in deprem riski en yüksek kentler arasında yer aldığının altını çizerek “İzmir Fayı” hakkında şunları aktardı; “Bilinen aktif fayların önemli bir bölümü İzmir’de nüfusun yoğun olduğu yerleşim yerlerinden geçmektedir. Ancak bu fayların nereden geçtiği imara esas olacak 1/1000 ve 1/5000 ölçekte haritalarda bilinmemektedir. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından çalışmaları tamamlanan Radius projesinde İzmir Deprem senaryosu İzmir Fayı üzerinde kuruludur.”

İŞTE TEHLİKEDE OLAN BÖLGELER

Murathan, ayrıca, “Tarih boyunca birçok önemli depreme neden olan İzmir Fayı, Körfez'in doğusundan başlıyor. Körfezi güneyden doğu-batı olarak kesen fay, Güzelbahçe ile Bornova Pınarbaşı arasında yaklaşık 40 km. uzunluğa sahiptir. İzmir Körfezi'nin doğu yarısı, yani iç Körfez, bu fayın kuzey bloğunda gelişmiş bir çukurluk veya oluk niteliği aşıyor. İzmir'in ve Körfez'in yeryüzü yapısını oluşturan en önemli etkenin bu çukur yapı olduğu belirtiliyor. Hazırlanan jeolojik haritalara göre, batı ucunda İzmir fayı ikiye çatallanıyor. Fayın güney kolu kuzeydoğu-güneybatı doğrultulu olarak Seferihisar Fayının doğrultusunda sonlanıyor. Kent yerleşimini doğu batı yönünde boydan boya kat eden İzmir Fayı, şimdilerde Balçova ve Narlıdere olmak üzere, iki geometrik segmente ayrılmış durumdadır. Güzelbahçe kuzeyindeki Yalı Mahallesi ile Göztepe arasında segment kuzeydoğu doğrultulu olup, 15 km. uzunluğa sahip bulunuyor. En güneydeki fay ise ana fay niteliğine sahiptir. Her iki fayın kırılması durumunda fay uzunluğu toplam 40 km'ye ulaşıyor” diyerek depremde en çok hasar görebilecek bölgelerin bu noktalar olduğunu söyledi.

“BÜYÜKŞEHİR’LE ORTAK ÇALIŞMAMIZ GEREKİYOR”

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Alim Murathan yaptıkları çalışmalar hakkında resmi makamlar ile yapılan görüşmeleri de özetleyerek, “Odamız İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkilileri ile başta Sayın Belediye Başkanımız Aziz Kocaoğlu, Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri, Genel Sekreter Yardımcıları ile görüşmeler yaparak İzmir fayının kent yerleşim alanlarından geçtiği yerlerin belirlenmesi gerektiğini, ve diri fayların üzerinde yer alan yerleşim bölgelerinde üretebilecekleri deprem büyüklükleri de baz alınarak yapılaşma durumunun incelenmesi gerektiğini ifade etmiştir” diye konuştu.

“DETAYLAR 18 HAZİRAN’DA AÇIKLANACAK”

Tüm bu bilgiler ışığında, İzmir’de acil çalışma yapılmasının gerekliliğine değinen Murathan, “Deprem üreten fayların kent yerleşim alanlarından geçtiği yerlerin belirlenmesine yönelik bir proje önermiştir.

Bu proje 18 Haziranda Ege Belediyeler Birliği ile birlikte düzenlediğimiz “Yerel Yönetimlerde Jeoloji Mühendisliği Çalıştay”ın da Prof.Dr.Hasan Sözbilir tarafından sunulacaktır. Sunulacak projenin ilk aşamasında yaklaşık 40 km uzunluğunda ve 500 m genişliğindeki İzmir Fayının 1/1000 ve 1/5000 ölçeğinde kent yerleşim yerlerinden geçtiği yerlerin haritalanarak, olası bir depremde kentin nasıl ve ne ölçüde etkileneceği ortaya konacaktır” diye konuştu.

“KADER DEĞİL, DOĞA OLAYI”

Yönetim Kurulu Başkanı Alim Murathan, depremin bir kader değil, doğa olayı olduğunu hatırlatarak “Depremleri engellemek mümkün değil, ancak afete dönüşmesini engellemek mümkündür. Önerilen çalışmalarımız bir an önce gerçekleştirilmesinde başta İzmir Büyükşehir Belediyesi olmak üzere İzmir Valiliğine, Çevre ve Şehircilik Bakanlığına önemli sorumluklar düşmektedir. Projemiz zor bir projedir, ancak en az İstanbul kadar deprem riski taşıyan İzmir’de de bu proje mutlak surette hayata geçirilmelidir” dedi.

“DÖNÜŞÜMDEN ÖNCE FAY HATLARI BELİRLENMELİ”

İzmir’i bekleyen kentsel dönüşüm virajında yapacakları çalışmanın önemine de değinen Murathan, “İzmir Büyükşehir Belediyesi de bu projeyi inceleyecek. Karar verecek olan onlar. Belediye bu projeyi sahiplendiği kadar, bakanlık ve valilik de sahiplenebilir. Afet riski taşıyan alanların dönüştürülmesi yani diğer adı ile “Kentsel Dönüşüm Yasası” olarak da bilinen bir yasa çıkartıldı. Ancak, İzmir’de aktif halde bulunan 13 tane aktif fay var. Bunları dikkate almadan kentsel dönüşüm yapılamaz. Gerçek anlamda kentsel dönüşüm hayata geçirilecekse, aktif fay hatlarının iyi belirlenmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

KAMU KURUMLARINI BEKLEYEN TEHLİKE NEDİR'

Hayata geçirecekleri projenin bir yıllık süreçte tamamlanacağını da hatırlatan Murathan, “40 kilometre uzunluğundaki İzmir fayının kent içindeki haritalandırılması yapılacak. Maliyeti henüz ortaya çıkmış değil. Fakat, ciddi anlamda teknolojik bir maliyet söz konusu değil. Bu konuda aktif olan uzman akademisyenler ve jeologlar özel çalışmalar yapacak. Afet risklerini azaltmak için oda olarak bu projeyi sunmak bizim kamusal görevimiz. Ekonomik beklentimiz olması söz konusu değildir, ve ekonomik koşullar buna engel değildir. Öncelikle kafaların değişmesi lazım. Van Depremi ve Marmara depreminde de bunu acı şekilde gördük. İzmir gibi bir kentte, fay hattının nereden geçtiğini kamu yöneticileri bunu bilmiyorsa bu bir sıkıntıdır Metropolün yani yerleşim bölgelerinin içinden geçen fay hatları var. İzmir’de yer alan iki üniversitenin kesin belirlemelere göre fay hatları üzerinde kaldığı gerçeği var. İYTE (İzmir İleri teknoloji Enstitüsü) ve Ekonomi Üniversitesi altından fay hattı geçmektedir. Bunların haricinde kaç tane okulun ve kaç tane hastanenin fay hattı üzerinde olduğunu kesin olarak bilmiyoruz. Bu noktada kent halkını kaygılandırmak gibi bir amacımız olamaz ancak fay hattının nereden geçtiğini bilmek de kamuoyunun hakkıdır. Dünyanın hiçbir yerinde aktif fay hattının üzerinde bir bina yoktur ve yapılaşma da buna göre planlanmıştır. Aktif fay hatları daha önceden belirlenir ve fay hatlarının haritalandırması çıkartılmıştır. İzmir’de bir metro tüneli yapılırken, ya da yüksek yapılar dikilirken bunlar dikkate alınmalıdır. Bayraklı’da o gökdelenler dikilirken bunlar dikkate alınmıyor. İzmir’de bu tespitlerin acilen yapılması gerekiyor. Biz oda olarak, somut bir gerçekliği ortaya koyuyoruz. Bu sadece belediyenin altından kalkabileceği bir proje değil. Ortak koordinasyon ile yapılması gereken bir proje. Kamu yöneticilerinin buna karar vermesi gerekiyor” diyerek İzmir’i bekleyen olası tehlikeleri paylaştı.