İzmir'de mültecilerle yapılan anketin sonuçları açıklandı

Halkların Köprüsü Derneği, Türkiye'de sayıları 3 milyonu, İzmir'de ise 300 bin olduğu tahmin edilen mültecilerin çalışma hayatına dair, dernek üyesi akademisyenlerle birlikte, yoğun olarak yaşadıkları Agora, Basmane, Kapılar semtlerinde anket çalışması yaptı. Ankete katılan dernek gönüllüsü akademisyenler Burcu Şentürk ve Fırat Gündem, sorulardan birinin "Tasarruf edebiliyor musunuz" olduğunu, ancak "Karnımızı doyuramıyoruz ne tasarruf? Açlık içinde yaşıyoruz" cevabı üzerine anketten çıkardıklarını söyledi.

Açıklamada, mültecilerin karınlarını doyurabilmek için mücadele ettiği, ekmek için her şeye rağmen çalıştıklarının, devlet ve yetkililerin ise çözüm üretmek yerine sorunun etrafından dolandığı sonucuna varıldığı dile getirildi. Suriyeli çocukların okula gidebilmeleri için servis imkanı, belediyelerden su için indirim, kiralara devlet desteği yapılması çağrısında bulunularak, bu destekler verilmeden mültecilerin toplumla entegre olmasının imkansız olduğu dile getirildi. Çalışma olanağı bulabilen mültecilerin yüzde 70'nin kendi işini yapamadığı, yol parası ve yemek verilmediği, kazançlarının kira, elektrik, su ve ısınmaya gittiği belirtildi. Mültecilerin, kiralarının ucuz olduğu, metruk ve farelerin cirit attığı evlerde barınmak zorunda kaldığına da dikkat çekildi.

Anketten mültecilerin iş güvencelerinin olmadığı ve sigortalı çalıştırılmadıkları sonucunun çıktığını belirten Halkların Köprüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Cem Terzi, "Mültecilere mülteci hakları verilmemesine rağmen çalışma izni çıkarılmasını olumlu karşılıyoruz. Ancak yasa yapmakla onu uygulamak ayrı şeylerdir. Lakin izin ve istihdam başka şeylerdir ve devletten beklenen istihdam etmesidir. Kamu yetkililerine istihdam ile ilgili soru sorulduğunda işçi bulma kurumuna farklı kategorilerde iş başvuruları alınırken, çobanlık kategorisinin Türkiyeliler tarafından pek rağbet görmemesi nedeniyle Suriyelilerin bu kategoriden işe alınabilecekleri öngörülmekte. Halkların Köprüsü Derneği olarak İzmir'de yaklaşık 2 yıldır mültecilerle sürekli iletişim halindeyiz ve çalışmalarımız sırasında farklı meslek ve beceri alanlarından insanlara denk gelmekteyiz. Bu nedenle Suriyeli mültecilerin iş hayatlarına dair bir saha çalışması yaparak, bu insanların çalışma yaşamlarındaki eğilimlerini incelemeye karar verdik" dedi. 
 

ANKET SONUÇLARI
112 kişiden 19'unun işsiz olduğunu ve çalışma izninin çıkmasına rağmen 93 mülteci işçinin hepsinin kayıt dışı olarak çalıştırıldığını belirten Halkların Köprüsü Derneği gönüllüsü akademisyen Burcu Şentürk, "Görüşülen 112 kişiden 13'ü ülkesindeyken konfeksiyonda çalıştığını, 8'i ayakkabıcı, 5'i şoför, 4'ü fayans ustası, 3'ü kuaför, 3'ü mobilyacı, 2'si çantacı, 2'si kameraman olduğunu belirtti. Ayrıca aşçı, balıkçı, elektrikçi, demirci, taş ustası, fotoğrafçı ve gıda teknisyeni gibi çok farklı mesleklerden insanlarla karşılaşıldı. Sadece 1 kişi ülkesinde çiftçi olduğunu belirtti. Rapordaki veriler mültecilerin, kamuoyunda iddia edildiği gibi, vasıfsız olmadıklarını ve çobanlık yapmadıklarını ortaya koyuyor. 24 mülteci ülkesindeki işini burada da devam ettiriyor. Devam ettirdikleri mesleklerin büyük çoğunluğu ise beceri gerektirebilen meslekler olduğuna ulaştık. Anket sırasında tespit edilen okul yaşındaki (7-17 yaş arası) 129 çocuğun 30'u çalışıyor. Bu oran yüzde 20'ye tekabül ederken, mülteci çocukların büyük bir kısmının tekstil atölyesinde ayakçı olarak çalıştığı ya da sokaklarda mendil veya su sattığı görüldü. Kadınlar arasında çalışma oranı ise çok düşük. Biri çocuk olmak üzere sadece 3 kadının çalıştığı tespit edildi. Kadın mülteciler ise ya kuaför ya da tekstil atölyesinde işçi. Çalışan mültecilerin verdikleri bilgiye göre çalıştıkları işyerlerinde işçilerin yüzde 10'undan fazlası Suriyeli mülteci. 112 mülteciden 63'ü aldığı ücretin asgari ücretin altında olduğunu beyan etti. 37'si asgari ücret civarında ücret aldığını belirtti. İş yerlerinin yol ve yemek masrafını karşılayıp karşılamadıkları sorulduğunda ise ikisinin de ödenmediğini belirten 30 kişi (yüzde 26.7'si), sadece yemek ödeniyor diyen 15 kişi (yüzde 13.3'ü) ve ikisi de ödeniyor diyen 12 kişi (yüzde 10.7'si) olduğunu dile getirdi." (DHA)