İzmir’in 2022 panoraması…

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- 2022 yılı sona ererken hem Türkiye hem de İzmir’de çoğu acı olmak üzere birçok hatıra bıraktı.

Ekonomik krizin daha da derinleştiği ve milyonlarca vatandaşın yoksulluğunun ‘insani yaşam koşullarını’ aratacak derece arttığı 2022 yılında İzmir’de siyaset ve yerel yönetimler açısından da oldukça hareketli oldu.

BUCA METROSU’NUN TEMELİ ATILDI

14 Şubat tarihinde kentin en büyük yatırımlarından olan Buca Metrosu’nun temelleri CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun katılımıyla gerçekleştirildi. Ancak temel atma töreninin ardından uca Metrosu’nun yapım ihalesinde en düşük ikinci teklifi veren Nurol İnş. ve Tic. A.Ş ve Yapı Merkezi İnş. ve Sanayi A.Ş İş Ortaklığı, ihaleyi yargıya taşımıştı. Temmuz ayında ise Danıştay’a taşınan davada karar verildiği, Nurol-Yapı Merkezi Ortak Girişimi’nin teklifinin doğrudan geçerli kabul edilmesi talebinin uygun görülmediği belirtildi. Ve 29 Kasım’da metro için ilk kazma vuruldu.

NARLIDERE METROSU’NDA SONA YAKLAŞILDI

2022 yılında ayrıca İzmir’de önemli bir diğer ulaşım atağı olan Narlıdere-Fahrettin Altay Metro Hattı'ndaki çalışmalarda sona yaklaşıldı. Çalışmalara ilişkin bilgi veren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, 2023 Mart-Nisan ayında ilk treni indirip Ağustos ya da Eylül ayında metroyu açmayı planladıklarını söylemişti.

 
SU ZAMLARI ‘OTOMATİĞE’ BAĞLANDI

İzmir’de 2022 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi, tarihinde ilk olan bir karara imza attı ve kentteki su zamlarını Üretici Fiyat Endeksi(ÜFE)’ye bağladı. Artan maliyetler nedeniyle 21 Şubat tarihinde suya yüzde 30 zam gelirken zamlar da otomatiğe bağlandı. Alınan karar kapsamında mart ayından bu yana İzmir'de suya yüzde 48,29 oranında sadece ÜFE zammı geldi. Bunun yanında Ocak ayında yüzde 18, Şubat ayında yüzde 30 ve Temmuz ayında da yüzde 15 zam yapıldı.

 
ESHOT KARARI MAHKEMEDEN DÖNDÜ

Mart ayında İzmir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) tarafından gerçekleştirilen toplantıda, İzmir’deki toplu ulaşıma yüzde 38  zam yapılması ve zammın ÜFE’ye bağlanmasına karar verilmişti. Toplu ulaşımda 5 ay boyunca ÜFE zammı uygulanırken muhalefetin konuyu yargıya taşımasıyla nedeniyle Temmuz ayında tüm zam kararı mahkeme kararıyla iptal edildi ve ücretler sene başına döndü. Öte yandan, toplu ulaşıma 29 Aralık tarihinde yüzde 35 zam yapıldı.

CHP OLAĞANÜSTÜ KONGRELERİNİ TAMAMLADI

2022 yılının ilk aylarında CHP İzmir’de görevden alma ya da istifa nedeniyle ilçe başkanlığı koltuğu boş kalan Kınık, Tire, Torbalı ve Bayraklı’da olağanüstü ilçe kongreleri yapıldı. 26 Şubat tarihinde Kınık’ta gerçekleştirilen kongrede başkanlık koltuğuna ilçe eski başkanı İsmail Yılmaz oturdu. 27 Şubat tarihinde gerçekleştirilen Torbalı olağanüstü ilçe kongresinde ise Övünç Demir, ilçe başkanı olarak seçildi. 6 Mart 2022’de gerçekleştirilen Tire kongresinde ise kazanan isim Nejat bozkurt oldu. CHP İzmir’de son olarak 13 Mart tarihinde gerçekleştirilen Bayraklı Olağanüstü İlçe Kongresi’nde başkanlık yarışını kazanan isim Didem Gültekin oldu. 

BUCA CEZAEVİ TARİH OLDU

2022 yılında, 30 Ekim 2020 depreminde hasar gören ve 62 yıl boyunca hizmet veren Buca Cezaevinin yıkımı gerçekleştirildi ve cezaevi tarih oldu. Yargıya da taşınan yıkım işlemi 8 Mart 2022’de başlarken Haziran ayında sona erdi. Yıkımın tamamlanmasının ardından ise yargı, yıkım için “yürütmeyi durdurma” kararı verdi. Yıkım tartışmalarının bitmesinin ardından ise cezaevi alanının ne şekilde değerlendirileceğine ilişkin AK Parti ve CHP arasında plan tartışmaları başladı.

PANDEMİDE BİR DEVİR KAPANDI

2022 yılında ayrıca koronavirüs salgını nedeniyle 2020 yılından bu yana hayatımızda olan kısıtlamaların son kademeleri de kaldırıldı. 27 Nisan tarihinde Toplu taşıma araçları ile sağlık kuruluşları hariç tüm alanlarda maske zorunluluğu kaldırılırken 30 Mayıs 2022’de ise tüm alanlarda maske kullanım şartı kaldırıldı. 

ERDOĞAN ADAYLIĞINI İZMİR’DEN AÇIKLADI

2022 yılında İzmir’de gerçekleşen ve ulusal çapta ses getiren bir diğer olay ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2023 seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olduğunu açıklaması oldu. 9 Haziran tarihinde İzmir Gaziemir Fuar Alanı düzenlenen AK Parti İl Danışma Toplantısında konuşan Erdoğan, "Şimdi buradan milletvekili seçildiğin İzmir’den çağrımı tekrarlıyorum artık ipe un sürmekten ve lafla peynir gemisi yürümekten vazgeç. Adaylık meselesini daha fazla geçiştiremezsin. Cumhur ittifakının adayı belli. Cumhur İttifakının adayı Tayyip Erdoğan” sözleriyle adaylığını resmi olarak ilk kez İzmir’de açıklamıştı.

İKTİSAT KONGRESİ’NİN 100. YILI İÇİN ÇALIŞMALAR BAŞLADI

2022 yılında kentte meydana gelen en önemli olaylardan biri de ilki Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde 17 Şubat 1923'te düzenlenen İzmir İktisat Kongresi’nin 100. Yılında 5. kez düzenlenmesi için İzmir Valiliği harekete geçti.

Otopark kullanılan ve tarihi kalıntıların da bulunduğu bina arazisinin tapusu Mart-Nisan ayı gibi İzmir Valiliği tarafından satın alınarak tarihi kalıntıların da bulunduğu bölgede inşaat çalışmaları için Anıtlar Kurulundan onay alındı ve Haziran ayında aslına uygun inşa edilecek olan İktisat Kongresi Binası’nın temelleri atıldı. İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger ise 83 milyon 55 bin lira bedelle 2 katlı, 14 metre şeklinde inşa edilecek olan binanın 17 Şubat 2023’e yetişeceğini ve Ocak 2023’te yüklenici firmadan binanın tamamlanmış halini teslim alacaklarını söylemişti. 

BÜYÜKŞEHİR’DEN EŞ ZAMANLI ‘İKTİSAT’ ÇALIŞMASI

Öte yandan; İzmir Büyükşehir Belediyesi de kongrenin 100. yılı için alternatif bir program için hazırlığa başladı.  İkinci Yüzyıl İzmir İktisat Kongresi ve kongre kapsamında Büyükşehir, 3 aşamalı bir program planladı. Ağustos ayında paydaş buluşmalarına başlayan Büyükşehir’in iktisat programı 2022 yılı Ağustos ayından 2023 yılı Mayıs ayına kadar devam edecek.  

BERGAMA’NIN MİLLET BAHÇESİ İÇİN EŞİK AŞILDI

2022’de ayrıca İzmir’de uzun süre tartışmalara neden olan ve Bergama Belediyesi ile İzmir Büyükşehir Belediyesi ve meslek odalarını karşı karşıya getiren Berma Millet Bahçesi için kritik eşik aşıldı. ‘kamu yararı’ ve ‘planlama ilkelerine aykırılık’ nedeniyle yargıya taşınan ve yapımı uzun süre ertelenen Bergama Millet Bahçesi’nin daha önce iki kez ertelenen yapım ihalesi 29 Haziran tarihinde gerçekleştirildi. 167 milyon liraya ihale edilen ve 87 dönümlük arazide kurulacak olan Millet Bajçesi’nin yapımına Eylül ayında başlandı. Millet Bahçesi’nin 29 Ekim 2023 tarihinde açıklaması planlanıyor.

MENDERES’TE ‘SORUŞTURMA’ ŞOKU

2022 yılında en çok ses getiren olaylardan biri de Menderes Belediyesi’ne düzenlenen operasyon oldu. 4 Temmuz tarihinde Menderes Cumhuriyet Başsavcılığı talimatıyla Menderes Belediyesi’ne ‘İhaleye Fesat Karıştırma’ iddialarına ilişkin operasyon düzenlendi. Menderes Belediye Başkanı Mustafa Kayalar ve 29 belediye çalışanının gözaltına alındığı operasyon sonrasında Kayalar İÇişleri Baknaı Süleyman Soylu’nun imzasıyla görevden uzaklaştırıldı. Meclis içinde yapılan Belediye Başkan Vekili seçimlerinde CHP’nin adayı Erkan Özkan başkan vekili görevine seçildi. Menderes Belediyesi halen başkan vekili yönetimindeyken bugüne kadar tamamlanmış olması beklenen ‘Kayalar’ iddianamesi ise hala hazırlanmadı.

İZMİR’İN ‘SAO SAULO’ ZAFERİ

2022’de İzmir, uluslararası gündeme de taşındı. Yaklaşık 21 yıl Brezilya donanmasında hizmet veren ve uzmanların bünyesinde 600-900 ton asbest barındırdığını iddia ettiği NAe Sao Paulo isimli uçak gemisinin Aliağa’da söküleceğine ilişkin iddiaların gündeme gelmesiyle birlikte yerel yönetimler, STK’lar, çevreci örgütler ve uluslararası dernekler geminin sökümüne karşı tek ses olmuş ve konuyu hem ulusal hem de uluslararsı düzeyde yargıya taşımışlardı. Uzun süre verilen mücadelenin ardından çnce Cebelitarık Boğazı’ndan geçişine izin verilmeyen ve demir atmak zorunda kalan gemi, 5 Eylül tarihinde geri dönmeye başlamış ve hedef bilgisinden Aliağa Limanı kaldırılmıştı.

9 EYLÜL ÜLKE GÜNDEMİNE OTURDU

2022’de hem kent hem de ülke gündemine oturan konulardan biri ise 9 Eylül İzmir’in kurtuluşunun 100. Yılı kutlamaları oldu. 9 Eylül’e ilişkin Büyükşehir tarafından kentin dört bir yanına asılan afişlerde “barışın ikinci yüzyılı” yüzyılı ifadelerinin kullanılmasıyla başlayan tartışmalar 9 Eylül kutlamalarında Başkan Soyer’in yaptığı konuşmayla devam etti.

AK Partili ve MHP’li politikacılar “Barışın değil zaferin yüzyılı” ifadeleriyle afişlere tepki göstererek Soyer’in o dönem gerçekleştirdiği Yunanistan ziyaretine de tepki göstermişlerdi.

Afiş tartışmaları henüz sönmemişken 9 Eylül kutlamalarında Soyer’in yaptığı konuşma ülke gündemine damgasını vurdu. Soyer’in “100 yıl önceydi bu toprak yönetenler gaflet delalet ve hatta hıyanet içindeydi gençleri kadınları çocukları hiç düşünmediler sadece de sadece saraylarındaki saltanatı korumak için bütün milleti ateşi attılar” sözlerine AK Parti’nin İzmir temsilcileri başta olmak üzere Cumhur İttifakı’ndan tepkiler yağdı. İktidar kanadından Soyer’in konuşmasında Yunanistan’ı kelimesini zikretmeyip tepki göstermediği, Osmanlı’ı aşağıladığı ve Sultan Vahdettin'e ‘hain’ dediği ileri sürülmüştü. Tartışmalar devam ederken 7 kişinin konuşması nedeniyle Soyer hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu iddia edilmişti.

TARKAN KONSERİNİN MALİYETİ DE OLAY OLDU

9 Eylül’le ilgili gündeme damgasını vuran bir diğer konu ise Megastar Tarkan’ın yıllar sonra ilk kez İzmir’de 9 Eylül kutlamalarında konser vermesi oldu. Yurtiçinden ve yurtdışından milyonlarca vatandaşın katıldığı konserde sanatçıya ödenen ücret de daha sonra AK Parti tarafından da sıklıkla dile getirdi. Konserin ücretine ilişkin net bir rakam telaffuz edilmezken Başkan Soyer, “Tarkan’ın cebine 1 kuruş girmeyecek. Kaşe ücreti olarak alması gereken rakamı hayır işleri için kullanacak” ifadelerini kullanırken kaşe ücretinin 10 milyon dolaylarında olduğu iddiaları gündeme geldi. Aylar sonra konunun yeniden gündeme gelmesiyle birlikte tekrar açıklama yapan Soyer, Tarkan’ın kaşe ücretinin sponsorlar tarafından karşılandığını söyledi.

CHP SEFERİHİSAR’DA KAMPA GİRDİ

2022 yılında pekçok önemli olaya ev sahipliği yapan İzmir, 23-24 Eylül’de BMM CHP Grubu 27’nci Dönem 5. Çalışma Toplantıları kampına da ev sahipliği yaptı. Seferhisarda düzenlenen kampın açılışında konuşan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, üstükapalı olarak cumhurbaşkanı adaylığını hatırlatırken kararsızlara karar verin çağrısı yaptı ve “ “Hiçbir şey beni inandığım yoldan geri çeviremez. Artık bilmek zorundayım. Siz gerçekten benimle birlikte misiniz? Bazılarınızın sesi çıkmıyor. Bazılarınızın da isteyerek veya istemeyerek zarar verdiğini de görüyorum. Ama artık karar verin. Bu halk düşmanlarını beraber yenecek miyiz, yenmeyecek miyiz? Benimleyseniz, benimle olduğunuzu da artık hissetmek istiyorum.Sırtımı size yaslayacağımı bilmek istiyorum” dedi.

Kılıçdaroğlu’nun kamptayken eşi Selvi Kılıçdaroğlu’yla ele ele yaptığı yürüyüş de gündeme geldi.

ÇİĞLİ ARITMA TESİSİNDE ARBEDE

Sene boyunca İzmir gündemine damgasını vuran bir diğer konu da Çiğli Arıtma Tesisi’nde yaşanan ‘arbede’ oldu. 5 Ekim tarihinde AK Parti İzmir İl Başkanlığı, İzmir'deki koku sorununa dikkat çekmek için "koku sorununun kaynağı" kabul edilen Çiğli Arıtma Tesisi'nde basın açıklaması düzenlemek istedi. Ancak açıklamanın düzenleneceği alanda, güvenlik görevlilerinin tesisin kapısında tekmil nizam sıralanırken AK Parti İzmir İl Başkanı Kerem Ali Sürekli'nin tesisin içine girmek istemesi üzerine güvenlik görevlileri "Emir bekliyoruz" diyerek Sürekli'yi tesise almadı. Engellemenin ardından AK Partili isimler ve güvenlik görevlileri arasında arbede yaşandı. Arbede, kamuoyunda büyük ses getirirken konu, İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’ne de taşındı. CHP Grup Başkanvekili Murat Aydın, alanın özel koruma altında olduğuna dikkat çekerken AK Parti Grup Başkanvekili ÖZgür Hızal, konuyu yargıya taşıyacaklarını söyledi. 

İYİ PARTİLİ KIRKPINAR ADAYLIĞINI AÇIKLADI

2022 yılında İzmir siyasetinde gündeme oturan bir diğer olay ise 2 dönemdir İYİ Parti İzmir İl Başkanlığı görevini yürüten Hüsmen Kırkpınar’ın 2023 seçimleri için milletvekili aday adaylığını açıklaması oldu. 18 Ekim tarihinde düzenlenen basın açıklamasında konuşan Kırkpınar, İzmir 2'nci Bölgeden milletvekili aday adayı olacağını Ocak 2023’te düzenlenecek olan İzmir İl Kongresi’nde aday olmayacağını duyurdu.

BİNALİ YILDIRIM KAZA GEÇİRDİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Azerbaycan ziyaretine eşlik eden AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım ve AK Parti Milletvekili Şamil Ayrım’ın içinde bulunduğu araç 20 Ekim tarihinde kaza yaptı. Hastaneye kaldırılan Yıldırım, 27 Ekim tarihinde taburcu oldu. 

İKÇÜ VE BÜYÜKŞEHİR ARASINDA ‘YEMEK’ KRİZİ

2022 yılında İzmir gündemine ayrıca ‘yemek’ konusu da damgasını vurmuştu. İzmir Büyükşehir Belediyesi, artan ekonomik kriz nedeniyle yemek ihtiyacını dahi karşılamakta zorlanan öğrenciler için Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.Y.T.E Kampüsü, Kâtip Çelebi Üniversitesi, İzmir Demokrasi Üniversitesi ve Bakırçay Üniversitesi olmak üzere 6 noktada ücretsiz yemek dağıtırken 21 Ekim tarihinde İKÇÜ’nün yemek aracının kampüse girmesine izin vermemesi ve öğrencilerin kaldırımlarda yemek yemek zorunda kalması kent gündeminde deprem etkisi yaratmıştı. Üniversite yönetimi yaşanan krizde ‘Büyükşehir’in dağıtım için izin almamasını’ gerekçe gösterirken Büyükşehir tarafından yapılan belgeli açıklamada gönderilen izin yazısına 11 gün yanıt verilmediği söylenmişti.

FATİH GÜRBÜZ DAVASI SONUÇLANDI

2022 yılında ayrıcai Foça Belediye Başkanı Fatih Gürbüz'ün "silahla kasten yaralamaya azmettirme" suçlamasıyla Binali Camgöz liderliğindeki suç örgütüyle birlikte yargılandığı davada karar açıklandı. Gürbüz’ün 7,5 yıl hapis istemiyle yargılandığı ve Ağustos 2020’den beri devam eden davada karar 28 Ekim’de açıklandı ve Başkan Gürbüz hakkında beraat kararı verildi. 

BUCA FAYINDA İLK DEPREM

30 Ekim 2020 depreminin acıları hala hissedilirken 4 Kasım 2022’de İzmir, yürekli ağza getiren başka bir depremle sarsıldı. Daha önce aktif olmayan Buca Fayı’nda saat 03.29'da AFAD verilerine göre yerin 5 km altında 4.9 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Kentin zemin açısından en sağlam bölgelerinde dahi hissedilen depremde, 20'ye yakın binada çatlak oluşurken, Selahattin Oğlu Camii'nin minaresi de hasar gördü. Depremde 1 kişi hayatını kaybetti .

BUCA SEYFİ DEMİRSOY HASTANESİ AÇILDI

İzmir'de, 30 Ekim 2020'de meydana gelen 6.6 büyüklüğündeki depremde hasar gördüğü için yıkılan Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin olduğu yerde, yeni acil durum hastanesi inşa edildi. Hastanede geçen yıl 14 Temmuz'da başlayan inşaat çalışmaları sona erdi. Hastane, 7 Kasım tarihinde hasta kabulüne başladı.

ÇEŞME PROJESİ YARGIDAN DÖNDÜ

2022 yılında hem İzmir hem ülke gündeminde önemli yer tutan, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hayata geçirilmek istenen ve Ege Turizm Merkezi projesi içinde kalan Çeşme Projesi’ne ilişkin flaş bir gelişme yaşandı. Yerel yönetim, odalar, STK’lar, çevre örgütleri ve vatandaşların durdurulması yönünde eylemler yaptığı proje, TMMOB, EGEÇEP, İzmir Barosu ve İzmir Tabip Odası gibi sivil toplum kuruluşları ve çevreci yurttaşların başvurularıyla yargıya taşınmıştı. 

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, İzmir’in Kanal İstanbul’u olarak anılan projeyle ilgili Danıştay 6. İdaresi’nin verdiği “yürütmeyi durdurma talebinin reddi” kararını bozdu ve 29 Kasım 2022’de ‘yürütmeyi durdurma’ kararı verdi. 

DOKUZ EYLÜL’DE ‘ARSA’ SKANDALI

2022’de üniversitelere ilişkin gündeme oturan bir diğer konu da Dokuz Eylül Üniversitesi’nin 2014 yılında ‘kız yurdu’ yapılması şartıyla üniversiteye bağışlanan 3 dönümlük araziyi 2 Aralık tarihinde ihale yoluyla 16 milyon 600 bin liraya satması oldu. CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, bağışçının arsayı ‘satılmaması’ şartıyla bağışladığına dikkat çekerken satışı ‘hukuk skandalı’ olarak tanımlamıştı. Satış skandalının ardından bağışçı Ferhan Şahinci’nin oğlu ve tek varisi Erin Şahinci ise üniversiteye ihtarname ile arazinin iadesini talep etmişti.

CHP İZMİR’DE İSTİFA RÜZGARI

2022 yılının son günlerinde İzmir’de CHP İzmir’de istifa hareketliliği başladı. CHP Genel Merkezi’nin milletvekili aday adayı olmak isteyen il, ilçe ve belde başkan ile yönetim kurulu üyelerinin 5-26 Aralık tarihleri arasında istifa etmesi yönündeki genelgenin ardından CHP İzmir’de 8 isim istifasını verdi. CHP İzmir İl Başkanı Deniz Yücel 26 Aralık tarihinde görevinden istifa etti. Yücel’in yanı sıra; il başkan yardımcıları Fulya Alçay, Özcan Durmaz ile Şener Akdemir, Karabağlar İlçe Başkanı Mehmet Türkbay, Karşıyaka İlçe Başkanı Serdar Koç, Konak İlçe Sekreteri Aslı Değirmenci, Aliağa İlçe Yöneticisi Recep Çevik ve Karşıyaka Kadın Kolları Başkanı Alev İldeniz milletvekili aday adayı olmak için partideki görevlerinden istifa ettiler.