Kamuda kart geçmiyor

TÜRKİYE’nin 2023 hedeflerinden biri ‘nakitsiz toplum’. Nakitsiz toplum elimizi paraya sürmeden tüm ihtiyaçlarımızı karşılayabilmemiz anlamına geliyor. Yani otobüste, takside, bakkalda, markette, pastanede, vapurda ve kamuda her harcamamızı ya kartla ya da temassız ödeme sistemleriyle yapabilelim. Öyle ki Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Genel Müdürü Soner Canko’nun verdiği bilgilere göre 2017 yılında ilk defa banka kartlarıyla yapılan alışveriş adedi nakit çekim adedini geride bıraktı. Artık her 3 kartlı ödemeden 1’inde banka kartı kullanılıyor. Bankalar ve özelde nakitsiz topluma gidiş hızlı peki kamud? Aynı şeyi söylemek mümkün değil. Bankaların sunduğu hizmet sayesinde vergi, harç, SGK ödemelerinizi internet üzerinden yapabiliyorsunuz ama iş vergi dairesine, SGK müdürlüğüne geldiğinde değişiyor. Tek yanıt ‘kart geçmez’. Ödemelerinizi nakit yapmak zorundasınız. FinTech İstanbul Kurucu Ortağı Selim Yazıcı kamu kurum ve kuruluşlarında banka ve kredi kartlarının kabulü yönünde atılacak adımın, fintechleri olumlu yönde etkileyeceğini hatta domino etkisi yaratacağını vurguladı. 

2 YIL ÖNCE GÜNDEMDİ

Maliye Bakanı Naci Ağbal da, 17 Şubat 2016’da yani 2 yıl önce “Vergi dairelerinde POS cihazları ile tahsilata başlayacağız. Mükelleflerimizin ödemelerini banka ve kredi kartı ile yapmalarını sağlamak amacıyla vergi dairelerine POS cihazı yerleştireceğiz” demişti. Ağbal, tapu harçlarının kartla ödemesi için bazı tapu dairelerine “ödeme terminalleri” yerleştirdiklerini de söylemişti.  Geçen hafta, Ernst&Young Türkiye, FinTech İstanbul ve BKM, fintech (finans teknolojileri) ekosisteminin sürdürülebilir gelişimi için hazırladıkları raporu açıkladı. Bu öneriler, üç boyutlu, fintech şirketleri, bankalar ve kamunun yapması gerekenler var. Kamu için dikkat çeken önerilerin başında ise kamu kurum ve kuruluşlarında banka ve kredi kartı kabulü yer alıyor.

Yazıcı’nın verdiği bilgiye göre Türkiye’de kamu ve fintech ilişkisi yeni yeni gelişmeye başlıyor ve 11’inci Kalkınma Planı’nda fintechlere yer verilmesi oldukça sevindirici. Ancak sermaye tarafında fintech startuplarının teşvik edilmesi için özendirici tedbirler alınmasının faydalı olacak. Yazıcı, öte yandan, kamu kurum ve kuruluşlarında banka ve kredi kartlarının kabulünün, fintechleri büyüteceğini dile getiriyor.

SİNGAPUR İYİ BİR ÖRNEK

FINTECH İstanbul Kurucu Ortağı Yazıcı, fintechlerle kamu arasındaki ilişkide ‘diyalog’ ortamının yaratılmasının önemli olduğunu belirterek “Bunun en iyi örneklerinden birini İngiltere yaptı. FCA ve Innovate Finance, birlikte oluşturdukları platformlarla fintechlerle birlikte çalışıyor ve projeler üretiyor. Diğer örnek Singapur. MAS (Monetary Authority of Singapore - Singapur Merkez Bankası) ve ABS (The Association of Banks in Singapore - Singapur Bankalar Birliği), fintech startuplarının gelişmesi için ortak çalışmalar yapıyor. Singapur’daki bu yapılar yine ortak projelerle, blockchain altyapısı oluşturma yolunda adımlar atıyor” dedi.

23 MİLYON DIŞARIDA

Türkiye’de yaklaşık 58 milyon yetişkin nüfus arasında 23 milyon kişinin ne banka hesabı, ne de kartı var. Yani sistemin dışındalar. BKM verilerine göre 2017’de kredi kartı sayısı 62.4 milyona ulaştı. Bireysel kredi kartı sahibi kişi sayısı ise 24.5 milyona yükseldi. 2016 yılında 117 milyon olan banka kartı adediyse, 131.6 milyona çıktı. Kredi kartı ile ödeme tutarı 606 milyar TL’ye, banka kartı ile ödeme ise 71 milyar TL’ye ulaştı. Toplam kartlı ödeme yüzde 15 büyüme ile 677 milyar TL oldu.