Kılıçdaroğlu'nun anlattığı AFAD'ın Düzce deprem raporu...

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, dün akşam sosyal medya hesabından paylaştığı videoda, 2,5 ay önceki Düzce depremi için AFAD’ın hazırladığı ve uygulamadaki eksikliklerin anlatıldığı rapora dikkat çekmişti. Raporda, Düzce İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) kapsamında 23 öncelikli (kırmızı) eylem bulunurken gerçekleşme oranının yüzde 34,13 olduğu belirtildi. Ayrıca AFAD, üniversitelere bilimsel açıdan afetin müdahale dönemine yönelik daha fazla sorumluluk verilmesine, ilgili bölümlerden afet çalışma gruplarına destek olunmasına ve afetle ilgili bilimsel açılımlar yapılması gerektiğini vurguladı. 

CHP Lideri Kılıçdaroğlu, 10 ilin vurduğu Kahramanmaraş depremine ilişkin dün gece bir video paylaştı. Kılıçdaroğlu videoda 23 Kasım 2022 tarihinde AFAD'a göre 5,9; Kandilli Rasathanesi'ne göre 6,0 büyüklüğündeki Düzce depremi için AFAD’ın hazırladığı ve uygulamadaki eksikliklere işaret eden raporu gösterdi.

Düzce Depremi’ne ilişkin hazırlanan ve 23 Kasım 2022 tarihinde yayınlanan rapor üzerine Kılıçdaroğlu, şunları söylemişti:

“AFAD, kendi röntgenini çekmiş. AFAD’ın onurlu bürokratları tümüyle bunları yazmışlar. Ama dinleyen kim? Şimdi ben nasıl susayım? Siyaset üstü mü diyeyim? Bunları görmeyeyim mi? Kader planı mı diyeyim? Deprem çok büyüktü. Ama depremden çok daha büyük olan koordinasyonsuzluktu, plansızlıktı. Oluşan can kaybımızın ulaşacağı nokta depremin büyüklüğünden değil, müdahaledeki etkisizliktendir. Erdoğan, seninle sonuna kadar mücadele edeceğiz. Bizim de kader planımızda bu varmış.”

Kılıçdaroğlu’nun dikkat çektiği raporda; Türkiye Afet Müdahale Planı’na (TAMP) göre, oluşturulan 66 kişilik ekibin ancak yüzde 20’nin bu göreve uygun seçildiği, araç planlamasının yetersiz olduğu tespit edildi.

HEYETTE ÖĞRETMEN VE İMAM VAR, YANLIŞ TESPİTLERE SEBEP OLDU

Raporun “Bulgular” bölümünde şu bölüm de dikkat çekti:

“TAMP göre oluşturulan 66 kişilik ekibin ancak yüzde 20’nin bu göreve uygun seçildiği, araç planlamasının yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle öğretmen ve imamlardan oluşan yaklaşık 300 kişilik yeni zarar tespit ekibi kurulmuştur. Kurulan ekiplerin zarar tespit konusunda yeterli bilgisinin olmaması, yanlış tespitlere sebep olmuştur.”

Raporda yer alan bazı unsurlar şöyle:

“- Oluşturulan ekibin, sahada zarar tespit sürecine ilişkin bilgi sahibi olmamalarından kaynaklı yurttaşların yanlış yönlendirilmesine sebep olunurken, afet zarar grubunun hasar tespitte olduğu gibi merkezi düzeyde bir koordinasyon ile yürütülmesi gerektiği görüldü.

- Ülke genelinde DASK oranı yüzde 56,70 ve Karadeniz Bölgesi genelinde yüzde 44,80 düzeyinde. Bu oran Düzce’de yüzde 78,30.

- 2021 yılında hazırlanarak yürürlüğe giren Düzce İRAP’ta çalışılan afet türleri kapsamında sel, su baskını, taşkın 15 adet; deprem 7 adet; yangın 1 adet olmak üzere toplam 23 adet öncelikli (kırmızı) eylem bulunmaktadır. Kasım 2022 dönemi için eylem gerçekleşme oranı yüzde 35,9; kırmızı eylem gerçekleşme oranı 34,13.

- Depreme ilişkin 2021-2025 yılları arasında Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından, imar barışı mevzuatından faydalanan yapıların depreme dayanıklılık kontrolü yapılması gerekiyor.  Kontrollerin gerçekleşme oranı ise yüzde 5.”

Tüm belediye başkanlıkları tarafından yapılması istenen eylemlerden birinin de 1999 yılında meydana gelen Gölcük ve Düzce depremleri sonrasında ayakta kalan ve halen kullanılan binaların envanterinin çıkarılması olduğu vurgulanan raporda, bu eylemin gerçekleme oranı da yüzde 27 olarak ifade edildi.

"İLETİŞİM EKSİKLİĞİ SEBEBİYLE KARARLAR SAĞLIKLI ALINAMAMIŞTIR"

Düzce Depremi'ne ilişkin AFAD raporunda; "Depremden sonra afet grupları ve kurumlar yeteri kadar hazırlıklı olmaması sebebiyle TAMP devreye alınamamıştır. TAMP uygulanamadığı için afet yönetimi kaos ve karmaşaya dönüşerek görev ve yetki karmaşasına sebep olmuştur. İletişim eksikliği sebebiyle kararlar sağlıklı alınamamıştır. Afet müdahale grupları kaynaklarını etkin şekilde yönetememesi sebebiyle müdahalede yetersiz kalınmıştır" denilerek iletişim ve koordinasyon sorununa vurgu yapıldı. 

"ÜNİVERSİTELERE BİLİMSEL AÇIDAN AFETİN MÜDAHALE DÖNEMİNE YÖNELİK DAHA FAZLA SORUMLULUK VERİLMELİ"

AFAD, üniversitelere bilimsel açıdan afetin müdahale dönemine yönelik daha fazla sorumluluk verilmesine, ilgili bölümlerden afet çalışma gruplarına destek olunmasına ve afetle ilgili bilimsel açılımlar yapılması gerektiğine de dikkat çekti.