Memurun vergisinde ne değişti?

Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre; İşçi ve memur gibi ücret geliri ile çalışanların kazançlarının vergisi işverence kesilerek vergi dairelerine yatırılıyor. Ancak, aynı anda birden fazla işverenden ücret alanlar, yıl içinde iş değiştirenler, tek işverene bağlı çalışmakla birlikte kazancı en yüksek vergi dilimine girenlerin beyanname doldurmaları gerekiyor. Örneğin, bu yıl aynı anda birden fazla işverene bağlı çalışanlardan ikinci ve sonraki işverenlerden aldığı ücret tutarı 70 bin lirayı aşanlar ile yıl içinde işveren değiştirip her ikisinden de brüt 70 bin lirayı aşan ücret geliri elde edenlerin gelecek yıl mart ayında beyanname doldurması gerekiyor. Tek işverene bağlı olmakla birlikte bu yılki brüt ücreti 880 bin lirayı aşanlar da mart ayında beyanname verecekler.

2020 yılında Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayımlanan tebliğde kamu çalışanları için kolaylık sağlandı. Birden fazla kamu kurumundan maaş alan veya kamu kurumları arasında nakil yapanlar açısından kolaylık sağlamak amacıyla “genel yönetim” kapsamındaki kamu idareleri “tek işveren” sayıldı. “Genel yönetim” ifadesi, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idareler ile bu idarelere bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşları kapsıyor.

KAMUDA “TEK İŞVEREN” UYGULAMASI DARALTILDI

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün Resmi Gazete’de yayımlanan yeni tebliği ile kamudaki “tek işveren” uygulaması, “genel bütçe” kapsamındaki kamu idareleri ile sınırlandırıldı. Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun (I) sayılı cetvelinde sayılan kuruluşlardan oluşuyor. Cumhurbaşkanlığı, TBMM, yargı organları, bakanlıklar vs genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri arasında yer alıyor. Tebliğe göre, sadece genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri “tek işveren” kabul edilecek.

Bunlara bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlar, sosyal güvenlik kurumları (SGK, İŞKUR), üniversiteler, Karayolları, Devlet Tiyatroları, Orman Genel Müdürlüğü gibi özel bütçeli kurumlar ile düzenleyici ve denetleyici kurumlar tek işveren kapsamından çıkartıldı.

YENİ TEBLİĞ İLE NE DEĞİŞECEK?

ÜNİVERSİTE ÇALIŞANLARI: Bir üniversiteden başka bir üniversiteye nakil yaptıranların ücretleri daha önce tek işverenden alınmış kabul edilirken, artık birbirleri ile ilişkilendirilmeyecek. Bu yıl iki üniversiteden de ayrı ayrı 70 bin lirayı aşan kazanç elde edenler beyanname dolduracak.

BAKANLIKTAN ÜNİVERSİTEYE NAKİL YAPTIRANLAR: Önceki tebliğe göre, bir bakanlıkta çalışırken üniversiteye nakil yaptıranların iki kurumdaki maaş ödemeleri birleştiriliyor ve tek işverenden ödeme yapılmış gibi vergilendiriliyordu. Bu uygulama sona erecek. İki kurumdan alınan maaşlar birbirleri ile ilişkilendirilmeyip ayrı ayrı vergilendirilecek. 70 bin lira sınırının aşılması halinde beyanname verilecek.

ÜNİVERSİTEDEN ÜCRET ALAN BAKANLIK ÇALIŞANI: Bakanlıkta çalışan bir kişi aynı zamanda bir üniversitedeki görevinden dolayı ücret alıyorsa daha önce tek işveren uygulamasına tabi iken, artık bakanlık ve üniversiteden yapılan ödemeler ayrı ayrı vergilendirilecek. Üniversite döner sermayesinden para alan bakanlık çalışanları için de uygulama aynı şekilde değişecek.

HUZUR HAKKI PARASI ALANLAR: Bakanlıkta çalışan bir kişi, aynı bakanlığın 5018 Sayılı Kanun’un (I) sayılı cetvelinde yer almayan bağlı kuruluşundaki yönetim kurulu üyeliğinden dolayı huzur hakkı elde ediyorsa, iki ayrı yerden alınan ücret ayrı vergilendirilecek. 70 bin lira sınırının aşılması halinde beyanname doldurulması gerekecek. Önceki tebliğe göre böyle bir durumda beyanname verilmesi gerekmiyordu.

İKİ FARKLI BAKANLIKTAN ÜCRET ALANLAR: A bakanlığında çalışmakta olan kişi B bakanlığında oluşturulan bir komisyon üyeliğinden dolayı ücret alırsa, iki ayrı bakanlık söz konusu olmasına rağmen tek işveren kabul edilecek.

BAKANLIKTAN ÜST KURULA GEÇENLER: Bakanlıkta çalışan kişi, üst kurullardan herhangi birine geçerse veya üst kurullardan herhangi bir bakanlığa geçerse ücreti ayrı ayrı vergilendirilecek.

BEYANNAME DOLDURANLAR EĞİTİM SAĞLIK HARCAMASINI GİDER GÖSTEREBİLİR

Beyanname doldurmak zorunda kalanlar bazen ilave vergi öderken, bazen de vergi iadesi hakkı elde edebiliyorlar. Ücretliler, normalde eğitim, sağlık harcamalarını gider olarak gösteremez iken beyanname doldurduklarında gider gösterebiliyorlar. Beyan edilen brüt gelirin yüzde 10’una kadar eğitim ve sağlık harcaması ile hayat ve şahıs sigorta primlerinin yarısını kazançlardan indirebiliyorlar. İndirilecek prim tutarı brüt gelirin yüzde 15’ini ve yıllık asgari ücret tutarını aşamıyor.

Bu giderler indirildikten sonra ödenmesi gereken vergi hesaplanıyor. Gelecek yıl mart ayında beyanname verenler için hesaplanan vergi bu yıl ödenen vergiden düşük ise aradaki vergi farkı iade ediliyor. Hesaplanan vergi bu yıl ödenen vergiden fazla ise bu kez aradaki fark mart ve temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecek.