Menemen Olayı MEB kitaplarından kaldırıldı

Menemen Olayı ya da Asteğmen Kubilay Olayı, 23 Aralık 1930 günü, İzmir’in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak yapmakta olan öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki’nin şeriat isteyen bir grup tarafından öldürülmesi olayıdır. Olayların ardından bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divanı Harp’te yargılanan failler idam dahil çeşitli cezalara çarptırılmıştır. Menemen Olayı şeriat ile laiklik arasındaki mücadeleyi vurgulaması açısından Cumhuriyet tarihinin önemli olaylarından biri olarak kabul edilir.

MEB KİTAPLARINDAN BAZI BÖLÜMLER ÇIKARILDI

23 Aralık 1930 günü yaşanan ve ibretle okunması, ders çıkarılması gereken Menemen Olayı’nın anlatıldığı 8. ve 11. sınıf sınıf “T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük” ders kitaplarında yer alan bazı ifadeler bu yılki ders kitaplarından çıkarıldı.

Tarihçi yazar Mustafa Solak’ın gündem getirdiği bilgiye göre; 11. sınıf T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabında, “Menemen'de Derviş Mehmet ve etrafına topladığı bir grup rejim düşmanının ‘Din elden gidiyor’ propagandasıyla 23 Aralık 1930 tarihinde ayaklanma çıkardığı, Atatürk'ün, Menemen'de ortaya çıkan Kubilay Olayı'nı cumhuriyet ve inkılaplara karşı çağdaş Türk Devleti'ni yok etmek için düzenlenmiş bir isyan olarak gördüğü, Türk Milleti'nin bu olayı protesto ederek cumhuriyet yönetimine ve inkılaplara bağlı olduğunu Türk ve dünya kamuoyuna bir kere daha gösterdiği” yazmaktadır.  Kitapta, ‘Atatürk döneminde demokrasi yoktu, partilere izin verilmedi’ diyenlere yanıt verircesine ‘Kubilay Olayı'ndan sonra demokrasiye ve çok partili hayata geçiş denemeleri süresiz ertelendi’  ifadesiyle çok partili hayatın aksamasına cumhuriyet karşıtlarının izin vermediği açıklanmıştır. Solak’ın aktardığına göre bu satırlar kitaptan çıkarıldı.

Geçen yılki 8. sınıf TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük ders kitabında ise Menemen İsyanı ve Kubilay'ın katli şu şekilde anlatılarak çok partili hayatın süremediği ortaya konmuştur:

“Kuruluşundan kısa süre sonra Serbest Fırkayı laikliğe ve inkılaplara karşı olanların toplandığı bir merkez hâline getiren cumhuriyet karşıtları fesin tekrar giyileceği, tekkelerin yeniden açılacağı, eski alfabeye dönüleceği yönündeki propagandalarına devam ettiler. Bu çevreler Parti lideri Fethi (Okyar) Bey'in Ege gezisi sırasında gittiği yerlerde cumhuriyet ve laiklik aleyhine gösteriler yaptılar. Fethi Bey de kontrolü dışında gelişen ve tehlikeli bir hâl almaya başlayan bu olayların daha fazla büyümemesi için 17 Kasım 1930'da partisini kapatmak zorunda kaldı. Fethi Bey'in partisini kapatmasından sonra yaşanan Menemen Olayı onun bu kararının ne kadar doğru olduğunu ortaya çıkardı.” Tarihçi Solak’ın ifadesine göre; bu ifadeler de kitaptan çıkarıldı. (Sözcü)