Mısır’dan Türkiye’ye 11 yıl sonra yapılan ilk resmi ziyaret

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, daveti üzerine Türkiye’ye resmi ziyarette bulunan Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri ile bugün bakanlıkta bir araya geldi. Ziyaret, Mısır’dan Türkiye’ye 11 yıl sonra yapılan ilk resmi ziyaret oldu. İki bakan, görüşmelerinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Çavuşoğlu, Mısırlı mevkidaşı ile 1,5 ayda içinde üçüncü kez görüştüğünü belirterek şöyle konuştu:

ÇAVUŞOĞLU: TEMSİL DÜZEYİNİN BÜYÜKELÇİLİK SEVİYESİNE YÜKSELTİLMESİ HUSUSUNDA SOMUT ADIMLAR ATIYORUZ

“Cumhurbaşkanlarımızın Doha’daki görüşmelerinden bu yana ilişkilerimizin kazandığı ivmeden memnuniyet duyuyoruz. Bugün, kardeşim ve mevkidaşım Semih Şükri ile bu ivmeyi sürdürme irademizi yineledik.

Önümüzdeki süreçte ilişkileri geliştirmek için somut adımlar atma konusunda da bugün mutabık kaldık. Hepinizin merak ettiği bir konu var. ‘Büyükelçileri ne zaman atayacaksınız’ diye sıkça soruyorsunuz. Bu konuyu da bugün birlikte ele aldık. Temsil düzeyinin büyükelçilik seviyesine yükseltilmesi hususunda somut adımlar atıyoruz. Kahire’de de bu konuda birlikte çalışma kararı almıştık. Önümüzdeki dönemde ortak bir açıklamayla sizleri bilgilendireceğiz. O güne kadar da bazı adımlar atmaya devam edeceğiz. Herhangi bir sorun olmadığını da söylemek isterim.

Diplomatik seviyede ilişkilerimizi yeniden canlandırırken ilişkilerimizi her alanda geliştirmek için somut adımlara devam edeceğiz. Cumhurbaşkanları düzeyinde bir zirve planı da var. Biz, bugün, bu zirvenin hazırlıklarını başlatmış olduk.

Mısır’ın en çok ihracat yaptığı ülke Türkiye. En çok LNG ihraç ettiği ülke de Türkiye’de. Artık doğrudan almak istiyoruz. Bu talebimizi de bugünkü toplantıda bir kez daha paylaştık. Enerji iş birliğimizi çeşitlendirmek istiyoruz.

Halklarımız arasındaki kardeşlik, ilişkilerimizi derinleştirmemizi gerektiriyor. Önümüzdeki süreçte, karşılıklı turist sayısını artırmak için vatandaşlarımızı teşvik edeceğiz.

Hava yolu seferlerinin artırılması gerekir. THY’nin haftada 50 seferi var. THY, 12 ilave talepte bulundu.

İkili ilişkilerimizde yakaladığımız bu ivmeyi hızlandırmak için somut adımlar atmamız gerekiyor. Bu konuda mutabık kaldık. Daha sık bir araya geleceğiz.

“LİBYA KONUSUNDA DAHA YAKIN İŞ BİRLİĞİ İÇERİSİNDE ÇALIŞACAĞIZ”

Libya konusunda daha yakın iş birliği içerisinde çalışacağız. Bugünkü görüşmemizde, aslında temelde görüşlerimizin çok ayrı olmadığını, bazı yöntemler konusunda farklı düşündüğümüzü, fakat bir yol haritası üzerinde çalışarak daha yakın iş birliği içerisinde olmamız gerektiğine inanıyoruz.

Suriye konusunu da aynı şekilde ele aldık. Suriye ile bir angajmanımız var. Dörtlü toplantılar hakkında kardeşim Semih’e bilgi verdim. Suriye’deki kalıcı barış ve istikrar hepimiz için önemli. Bunun için de ciddi adımların atılması lazım. Bu konuda da hemfikiriz.

Mısır’ın Filistin konusunda, Orta Doğu konusunda oynadığı rolü her zaman takdir ediyoruz. İlişkilerimizin soğuk olduğu dönemde de her konuşmamda ne kadar önemli olduğunu söylüyordum. Bugün bir kez daha söylemek istiyorum. Mısır’ın bu çabalarını destekliyoruz. Ürdün’ün çabalarını destekliyoruz. İsrail’in Harem-i Şerif’in kutsiyetini ve tarihi statüsünü ihlal eden adımlarından elbette rahatsız olduk, açıklamaları yaptık.”

ŞÜKRİ: İLİŞKİLERİMİZ HIZLI BİR ŞEKİLDE GELİŞİYOR

Mısır Dışişleri Bakanı Şükri ise şunları söyledi:

“Ortak vizyonumuz ve güçlü bir siyasi irade var, iki ülke de ilişkilerin daha da aktifleştirilmesi, her alanda yüksek bölgelere getirilmesi için.

Bugünkü görüşmelerimizde birçok konuyu ele aldık. En fazla ağırlık verdiğimiz konu ikili ilişkiler oldu. İki ülke arasındaki ilişkiler çeşitlidir ve tabii ki istiyoruz ki gelişsin ve en yüksek seviyelere gelsin. Her iki ülkenin de isteği bu doğrultudadır. Bunun da herkese yararlı olacak şekilde olmasını temenni etmekteyiz. Bunu sağlam bir zemin üzerine oturtmamız gerekir.

İlişkilerimiz hızlı bir şekilde gelişiyor. Bunun devamını diliyorum ve neticeleri belirleyeceğiz. Bu neticeler doğrultusunda daha fazla anlayış olacaktır. Bundan sonra hangi adımları atacağımızı değerlendireceğiz. Diplomatik temsilciliğin uygun bir zamanda açıklanması konusunda da hemfikiriz. Buna paralel olarak, cumhurbaşkanı düzeyinde bir ilişki kurulması söz konusu olacaktır.

Mescid-i Aksa’ya saldırılar oldu. İbadet özgürlüğüne mutlaka saygı duyulması gerekir. Oranın statüsünün değiştirilmemesi gerekir. Bu, bizim için çok önemli. Bizler, çabalarımızı çok yoğunlaştırıyoruz. İsrail’in tek taraflı bu saldırılarını durdurmamız lazım. Filistinlilerin mallarını, evlerini yıkmaktadırlar. Özellikle Filistin Ulusal Yönetimi’nin egemen olduğu bölgelere saldırılar düzenlemektedirler.

Suriye’deki gelişmeleri ele aldık. Suriye-Mısır arasındaki temaslara ilişkin Sayın Bakan’a bilgi verdim. Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunması gerektiğini dile getirdim. Yabancı güçlerin Suriye topraklarından çekilmesi gerektiğini ve Suriye hükümetinin de BM kararlarını uygulaması gerektiği ve siyasi sürecin uygulanması gerektiği, daha önce yapılanların temizlenmesi ve tekrar güvenin tesis edilmesi gerektiğini ve BM ile anayasal çalışmalara devam edilmesi gerektiğini dile getirdim.”

ŞÜKRİ: TAKVİMLE VE SÜREÇLE İLGİLİ ÖNEMLİ ADIMLARI AÇIKLAYACAĞIZ”

İki bakan, daha sonra basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Şükri, diplomatik ilişkilerin büyükelçi seviyesine çıkarılması ve cumhurbaşkanları düzeyindeki olası görüşmeye ilişkin soruyu, “Takvimle ve süreçle ilgili önemli adımları açıklayacağız. Zirve ile ilgili detayları, Sayın Bakan ile hemfikir olduğumuz zaman açıklayacağız” diye yanıtladı.

ÇAVUŞOĞLU: SURİYE KONUSUNDA DA TEMEL KONULARDA GÖRÜŞ BİRLİĞİMİZ VAR

Çavuşoğlu Mısır basınından gelen bir soruya şöyle cevap verdi:

“Libya’da, aslında ilişkilerimiz soğukken biraz güvensizlik vardı, faaliyetlerimiz hakkında kuşkular vardı, eleştiriler de vardı. Diyalog başladıktan sonra aslında nihai amacın aynı olduğunu gördük. Ülkenin birleştirilmesi ve özellikle ortak bir taburun kurulması fikrini desteklediğimizi de ben bugün söyledim. Önümüzdeki süreçte Mısır ile Birleşik Libya ordusunu, güçlerini eğitebiliriz ama önemli olan siyasi süreç.

Bir yol haritası üzerinde çalışma konusunda mutabık kaldık. Libya’nın istikrarını birlikte destekleyeceğiz. Suriye konusunda da temel konularda görüş birliğimiz var. Amacımız, Suriye’nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğidir. Siyasi sürecin canlandırılması gerekiyor.”

Şükri, Mısır-Türkiye arasında serbest ticaret bölgesi oluşturulup oluşturulamayacağı hususunda, “İki ülke arasında serbest ticaret antlaşması var. Daha önce zaten ekonomik ilişkiler her şeye rağmen kendi yolunda devam etti. Mısır’ın da Türkiye’ye ihracata arttı. 10 milyar dolarlık bir ticaret hacmimiz var. Artırmak için her iki hükümet çabalarını sürdürecektir. Yeni alanlar açılması çok önemli. Çünkü her iki ülkenin potansiyeli buna müsait. Bu bölge, sanayi bölgesi, uygun bir yer olabilir. Yatırımcıların daha fazla gelmesini bekliyoruz. Orada hepsine kolaylıklar sağlanabilir. Sanayi bölgesinde bu yapılabilir” açıklamasını yaptı.

ÇAVUŞOĞLU: BU, TERÖRLE MÜCADELEDEKİ İKİ YÜZLÜLÜĞÜN EN GÜZEL ÖRNEĞİDİR

Fransız bir milletvekilinin sosyal medya hesabında, Fransa'da YPG/YPJ sözcüleri ve Rojova temsilcisi ile görüştüklerini paylaşmasıyla ilgili soru üzerine Çavuşoğlu, “PKK, Avrupa Birliği terör listesinde. Yine Fransa’da da terör örgütüdür. Ama maalesef Fransa’da senatörler, milletvekilleri bu teröristlerle, eli kanlı terör örgütünün temsilcileriyle bir araya geliyorlar, ödül veriyorlar. Bu da işte terörle mücadeledeki iki yüzlülüğün en güzel örneğidir” dedi.

İki bakan, basın toplantısının ardından, Dışişleri Bakanlığı envanterindeki TOGG otomobiline binerek Dışişleri Bakanlığı Konutu'ndaki iftar yemeği için yola çıktı. 

NE OLMUŞTU

Mısır’da, dönemin Genelkurmay Başkanı Abdülfettah es-Sisi, 3 Temmuz 2013’te askeri darbe yapmıştı. Seçimle iş başına gelen Muhammed Mursi, askeri darbenin ardından görevinden alınıp hapse atılmıştı. Türkiye, Mursi’nin yerine Sisi geçince, büyükelçisini çekerek Mısır ile ilişkilerini askıya almıştı. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler, 2013 yılından bu yana karşılıklı olarak maslahatgüzar seviyesinde yürütülüyor.

Erdoğan, Sisi hakkında, “Beni Sisi ile barıştırmak isteyenler var. Asla kabul etmiyorum. Halkın yüzde 52'sinin oyunu almış Mursi'yi ve arkadaşlarını mahkum eden bir anti-demokratla aynı masaya oturmam” diye konuşmuştu.

Erdoğan, 20 Kasım 2022 tarihinde FIFA 2022 Dünya Kupası’nın açılış töreni için gittiği Katar’da Sisi ile görüşmüştü. Sisi, 7 Şubat'ta Erdoğan'ı arayarak Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle ‘geçmiş olsun’ dileğinde bulunmuştu.