Motokuryeler isyan etti: Bu bir kaza değil cinayet

İzmir’in Buca ilçesinde geçtiğimiz cumartesi günü (21 Ekim) sipariş götürdüğü esnada yaptığı kaza sonucu hastaneye kaldırılan ve bugün ise yaşamını yitirdiği öğrenilen 22 yaşındaki Okan Çakmak için meslektaşları basın açıklaması düzenledi.

Alsancak Gar önünde gerçekleştirilen açıklamada “Sipariş mi? Canımız mı? Motokurye işçileri köle değildir” pankartı taşınırken sık sık, “İş kazası değil bu bir cinayet”, “Kuryeler ölmek istemiyor” sloganları atıldı. Açıklama metnini ise motokurye işçileri adına Servet Anlar okudu.

“KURYELER ŞİRKETLERİN HIZ BASKISINA YETİŞEMİYOR”

Anlar, farklı şehirlerde peşi sıra gerçekleşen kuryelerin kurban gittiği iş cinayetlerini lanetlemek, kuryelerin maruz kaldığı denetimsiz çalışma koşullarının olağan sonucu haline gelen ölümlere dur demek ve motokuryelerin taleplerini haykırmak için bir araya gelindiğini belirtti.

Anlar, “İzmir Karabağlar’da bir kurye emekçisi gece 4’te, mesainin kör karanlığında üzerine süren araca çıkıştığı için serseriler tarafından takip edilerek, sokak ortasında hunharca katledildi. Yine şehrimizde bir meslektaşımız müşterinin yemek siparişini geciktirdiği iddiasıyla saldırıya uğradı, başına demir sopayla vurulan kardeşimiz komaya girdi. İstanbul’da genç bir kardeşimiz belediye otobüsü tarafından fark edilmedi, ağır bir trafik kazasında can verdi. Ağır yaralanan ve iş cinayetlerde kaybettiğimiz kurye kardeşlerimiz 20’li yaşlarında, şirketlerin ‘hızlı teslimat’ baskısının kurbanıdırlar” diye konuştu.

“SERMAYENİN ARSIZLIĞININ BEDELİNİ CANLARIMIZLA ÖDÜYORUZ”

Kurye emekçilerinin sadece 24 saatte başına gelen bu elim vakaların tesadüf olmadığını aktaran Anlar, “Pandemiden bu yana devasa kârlarla gittikçe şişen, açgözlü şirketlerin emekçileri mahkUm ettiği kölece çalışma koşullarının nükseden vahim sonucudur. İSİG Meclisi’nin verisine göre sadece 2022 yılında 58 kurye kardeşimiz iş cinayetinde yaşamlarını kaybetmiştir. Bu trajedinin can yakıcı bir diğer yanı ise katledilen kuryelerin yarısından fazlası 20’li yaşlarda olmasıdır. Motokuryeler, hayatlarının baharında sermayenin arsızlığının bedelini canlarıyla ödemektedirler” dedi.

“ESNAF KURYE SİSTEMİ BİR NEVİ TAŞERONLAŞTIRMADIR”

Motokuryelerin içerisine sürüklendiği ‘esnaf-kurye’ sisteminin maruz kalınan koşulları daha ağır hale getirdiğini belirten Anlar, “Bu sistem bir nevi taşeron çalıştırmanın en ağır biçimini emekçilere dayatmaktadır. Çok sipariş teslim edenin, daha fazla para kazandığı, zamana karşı verilen bu geçinme yarışında kuryeler alabildiğine güvencesiz ve yoğun çalışmaktadırlar. Yasal haftalık çalışmanın 45 saat olduğu ülkemizde, kuryeler günde 15-16 saat motor tepesinde üç kuruşa sipariş yetiştirmek için bitap düşmektedirler. Yanı sıra, sigorta primi, benzin, motor bakım ve ekipman maliyetlerini ceplerinden ödemektedirler. Şu enflasyon döneminde gelirleri gün geçtikçe azalan emekçi kardeşlerimiz, üç kuruş için şirketlerin baskısını, mobbingini ve müşterinin 2.sınıf insan muamelesini sineye çekmektedirler. Kölelik koşullarını andıran bu düzende, küplerini dolduran şirketler ise maddi-manevi tüm sorumluluğu emekçilerin omuzlarına yıkmaktadır” ifadelerini kullandı.

“ÖRGÜTLENEREK VE MÜCADELE EDEREK KOŞULLARIMIZI DEĞİŞTİREBİLİRİZ”

Mevcut düzen değişmedikçe ihlaller, saldırılar ve emekçi ölümlerinin artarak devam edeceğini bildiklerini vurgulayan Anlar, “Sermayenin bu açıktan saldırısına karşı koymak bizim elimizdedir. Hayatlarımızı tüketen bu insanlık-dışı çalışma koşullarını, kölelik kuşatmasını ancak dayanışarak, örgütlenerek, birlikte mücadele ederek parçalayabiliriz. Motokurye emekçilerinin yaşadığı sorunlar gün gibi ortada, alınacak acil önemler bellidir. Bir kez daha yineliyoruz: Hız baskısı son bulmalı, işçi sağlığı ve güvenliği tedbirleri artırmalı, iş kanunu ihlal eden uzun mesailer kaldırılmalı, şirketler kuryelerini saldırılara karşı korumalıdır” dedi. (Evrensel)