NYT'den tepki çeken harita: İzmir yarı otonom

New York Times gazetesinin internet sitesinde, Sykes-Picot Anlaşması ile ilgili yayımlanan bir makale sosyal medyada büyük tepki çekti.

16 Mayıs 1916 tarihinde Britanya ile Fransa arasında yapılan ve Osmanlı Devleti'nin Ortadoğu'daki topraklarının paylaşılmasını öngören gizli anlaşma 100'üncü yıldönümünden iki gün önce yayımlanan "Farklı sınırlar Ortadoğu'yu kurtarabilir miydi'" başlıklı makale Nick Danforth tarafından kaleme alındı.

Sykes Picot Anlaşması'nın doğurduğu sorunların halen sürdüğüne dikkat çekilen yazıda, ABD eski başkanlarından Woodrow Wilson'ın 1919'da alternatif bir harita sunduğu belirtildi.

Yazıda, "Wilson'ın, söz konusu coğrafyayı bölecek daha iyi bir yol belirlenmesi amacıyla gönderdiği heyette bulunan teolog Henry King ve sanayici Charles Crane, uluslara kendi kaderlerini tayin hakkı tanınması ilkesiyle bağdaşan bir harita hazırlanması için bölgede yüzlerce görüşme yaptı" denildi.

Makale şu ifadelerle sonlandı:

"Bu bölgenin gerçek sınırlarının çizilmesi için kaçırılmış bir fırsat mıyd? Şüpheli... Sonuç itibarıyla Fransa ve Britanya bu heyetin tavsiyelerini göz ardı etti. Dinlemiş olsalardı, durum aşağı yukarı aynı olabilirdi."

New York Times'ın yayımladığı harita, Wilson'ın gönderdiği heyetin 1919'daki önerileri doğrultusunda çizildi. Haritada İzmir'in "Türkiye sınırları içinde yarı-otonom", Trakya bölgesinin ise "Uluslararası Bizans Devleti" olarak tasarlandığı görüldü. Türkiye'nin bir kısmını Suriye'ye, Doğu Anadolu ve Karadeniz'in bir bölümünü de Ermenistan'a bağlayan harita, bağımsız bir "Kürdistan" devleti kurulmasını ya da bu bölgenin "Mezopotamya"ya katılmasını öngörüyor.

Adını İngiliz diplomat Mark Sykes ve Fransız diplomat François Georges-Picot'tan alan Sykes-Picot Anlaşması, Ortadoğu'da böyle bir harita öngörüyordu.