Pasaport'ta yat limanına onay yok

İzmir Ticaret Odası tarafından hazırlanan ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülen Pasaport Yat Limanı Projesi, İzmir 1 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 2’inci kez reddedilirken, resmi kurumlardan ve meslek odalarından da projeye veto geldi. Konak Belediyesi ve Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi projeye itiraz etmeye hazırlanırken, yap-işlet-devret modeli ile 21 yıllığına ihale edilecek proje bir başka bahara kaldı.

Ege Postası
24.07.2014 - 14:36

ERMAN ŞENTÜRK/HABER SERVİSİ- İzmir’in elde kalan son tarihi mekanlarından bir tanesi olan ve kent belleğinde önemli yer teşkil eden Pasaport’ta, bölgenin büyük bölümünü ticarete açacak ve körfez kıyısına yat limanı inşasına izin veren projeye bir kez daha ret çıktı. Geçtiğimiz haftalarda Anıtlar Kurulu tarafından veto yiyen projeye bu sefer de Konak Belediyesi ve meslek odalarından olumsuz yanıt geldi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Kıyı Tasarım Projesi ile çelişen ve alanı ticari kullanıma açacak söz konusu yat limanı projesi, Özelleştirme İdaresi ile yerel yönetim arasında yeni bir yargı krizini de gündeme getirdi.

KURULDAN PROJEYE İKİNCİ VETO
İzmir Ticaret Odası’nın Özelleştirme İdaresi ile birlikte projesine son halini verdiği ve 2005 yılından bu yana yapımı yılan hikayesine dönen Pasaport Yat Limanı ve Dalgakıran Projesi yeniden kurul engeline takıldı. Konak Pier ile Pasaport İskelesi arasında yer alan toplam 259 bin 119 metrekarelik alanda hayata geçirilmesi beklenen 556 yat kapasitesine sahip projeye, İzmir 1 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’ndan ikinci kez veto gelirken, Konak Belediyesi ve meslek odaları da projeye ayrı ayrı itiraz etmeye hazırlanıyor. Yap-işlet-devret modeliyle 21 yıllığına ihaleye çıkılması planlanan yat limanı projesine, tarihi SİT statüsündeki alanda dokuya aykırı olduğu gerekçesi ile ret veren kurul, ayrıca Pasaport Yat Limanı projesini de Çevre Düzeni Planı ile 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı İmar Planlarını uygun olmadığı gerekçesi ile geri çevirdi.

SON TARİHİ SİT ALANI TİCARETE AÇILACAK
Tüm bu gelişmelerin ardından İzmir’in tarihini yansıtan sayılı alanlar arasında yer alan bölgeye yapılması planlanan yat limanı için resmi kurumlardan görüş isteyen ÖİB’ye, Konak Belediyesi ve Şehir Plancıları Odası’ndan da itirazlar geldi. Kıyı şeridine yapılacak butik otellere paralel ilerleyecek olan ve içerisinde yat limanının yanı sıra, yarı olimpik havuz, butik otel, tüp geçit, su sporları merkezi, dev akvaryum, butik alışveriş ünitesi, fuar teşhir mekanları, yüzer iskeleler, kafeterya ve alkollü içki mekanları, idari binalar içeren projeye çeşitli gerekçeler ile olumsuz görüş bildirdi. Diğer yandan proje dahilinde yapılacak iki ayrı giriş kapısının da sahil şeridine konumlandırılması beklenirken, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin nostaljik tramvay projesi ile çakışan yat limanının ayrı bir itiraz konusu olabileceği öğrenildi.

BELEDİYE VE MESLEK ODASI KARŞI ÇIKTI
Yapılacak binalar için deniz üzerindeki inşaat alanı dahil olmak üzere 2 kat (6,50 metre) kat yüksekliği isteyen özelleştirme idaresinin, deniz trafiğini Cumhuriyet Meydanı istikametine yönlendirmesi öngörülen ve Karakol ve Denizcilik Müsteşarlığı'na ait binaların da taşınmasını gündeme getiren söz konusu planlarına, İzmir’de büyük sıkıntılara yol açan ve henüz çözülemeyen kıyı kenar çizgisine aykırı olduğunu belirten Konak Belediyesi itirazlarını sundu. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin de itiraz etmesi beklenen planların, şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı olduğu, bölgede altyapı açısından sıkıntılar yaratacağı, park yeri içermeyen projenin ulaşım ve otopark gibi konularda yeterli çözüm getirmediği, planların kamu yararı içermediği, söz konusu alanın da artan yoğunluğa cevap veremeyeceğini belirten Konak Belediyesi ile Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi projenin mevcut haline karşı çıktı. Kent merkezine ekonomik anlamda canlılık katması ve bölgedeki turizm hareketliliğini arttırması düşüncesiyle yola çıkılan projenin öncelikle bölgeyi ticarete açmayı hedeflediğini ve tarihi SİT alanlarını da yok edeceğini savunan yerel idare ve meslek odaları itirazların reddedilmesi halinde ise yargı sinyali verdi.

ŞEHİR PLANCILARI KURUL KARARINI HAKLI BULDU
18’inci yüzyıldan kalma eski liman alanına yapılacak projenin kent belleğini yok edeceğini ve tarihi dokuyu da ortadan kaldıracağını savunarak yat limanına karşı çıkan Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi Başkanı Özlem Şenyol Kocaer, “İmar planlarında tarihi SİT alanı olarak gözüken bir bölgenin ticarete açılması söz konusu. Aynı alan için 2 ayrı plan yerine bütüncül bir plan hazırlayan Özelleştirme İdaresi’nin söz konusu planları askıya çıkmadığı için henüz ortada net bir durum da yok. Projenin kuruldan ret almasının da en önemli sebebi tarihsel SİT alanında bölgenin tarihsel özelliklerine aykırı bir plan değişikliği içermesidir. Projede bu faktörü göz önünde bulundurarak, kesinlikle yoğunluğu arttırıcı bir çaba içerisine girilmemesi gerekiyor. Sonuçta burası kent kimliğini yansıtan çok önemli bir kamusal alandır ve hiçbir şekilde ticarete açılmaması gerekir. Bölgede meydana gelecek olası trafik sıkıntıları ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gibi faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır. Projeye ret veren kurulun kararı da kentin değerlerine sahip çıkmak açısından olumlu bir adımdır. Ve haklı gerekçelerle alınmıştır. Bölgenin fiziksel yapısını ve alanda yer alan tescilli yapıları da tehdit eden bu proje revize edilmeli, tekrar gözden geçirilmelidir” dedi.

KIYI ŞERİDİ BOYUNCA KORUNAN TEK ALAN
İzmir’deki kıyı şeridi boyunca doldurulmayan tek alan olma özelliğine sahip ve 19’uncu yüzyılından kalma tek kıyı çizgisini de teşkil eden, kent belleği içerisinde önemli yeri bulunan 1’inci Derece Tarihi SİT Alanı içerisindeki Pasaport’taki dalgakıran 1876 yılında Sultan Abdülaziz tarafından Fransız şirketi Gifre'ye yaptırılmıştı. Kapitülasyonlar kapsamında uzun süre işletilen dalgakıran, İzmir'in kurtuluşundan sonra Atatürk'ün kayınpederi Uşakizade Muammer Bey'e verildi. Daha sonra Türkiye Limanlar ve Şehir Hatları Genel Müdürlüğü'ne devredildi. 1952'de Denizcilik Bankası'na, 1986'da ise TDİ'ye geçti.