RTÜK'ten o programlar hakkında flaş karar!

RTÜK tarafından hazırlanan "Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında  Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı.

Yönetmelik değişikliklerine ilişkin bilgilendirmeye, RTÜK'ün internet  sitesinde de yer verildi.

Buna göre, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın  Hizmetleri Hakkında Kanun'un "Yayın Hizmetlerinde Ticari İletişim" başlıklı  9'uncu maddesinin yedinci fıkrasında yer alan "Genel beslenme diyetlerinde aşırı  tüketimi tavsiye edilmeyen gıda ve maddeler içeren yiyecek ve içeceklerin ticari  iletişimine, çocuk programlarıyla birlikte veya bu programların içinde yer  verilemez." hükmünün nasıl uygulanacağı netleştirildi.

Çocuk programlarında bu tarz reklamlara daha önce de yaptırım  uygulayan RTÜK,Sağlık Bakanlığı iş birliğinde gerçekleştirilen yeni yönetmelik  düzenlemesiyle hangi gıdaların reklamının yapılabileceğinin, hangilerinin ise  yapılamayacağının çerçevesini net şekilde çizmiş oldu.

Yönetmelikteki yeni düzenlemeyle aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen  gıdaların tespitindeSağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan liste (EK-1) esas  alındı. Söz konusu liste, RTÜK'ün web sitesinde de yayınlanacak.

GIDA REKLAMLARINA "KIRMIZI", "TURUNCU", "YEŞİL" ÖNLEM

Bilgilendirmeye göre, Sağlık Bakanlığının listesinde çocuk  programlarında reklamına izin verilmeyecek gıdalar "Kırmızı", belirtilen  kriterlere uyulması halinde reklamına müsade edilecek gıdalar "Turuncu" ve  reklamına izin verilen gıdalar da "Yeşil" kategori içerisinde tanımlanıyor.

"Kırmızı" kategoride, "çikolata ve şeker, gofret, enerji barları,  tatlı soslar ve tatlılar, kekler, tatlı bisküviler, meyveli paylar, çikolata  kaplı bisküviler, kek karışımları, cipsler, gevrek çerezler, meyve suları, enerji  içecekleri, alkolsüz şekerli ya da tatlandırıcılı tüm içecekler ve yenilebilir  buzlar" yer alıyor.

Yapılan düzenlemeyle, "Kırmızı" kategorideki gıda ürünlerinin  reklamları, çocuk programlarının başında, arasında ve sonunda yapılamayacak.

Özellikle tematik çocuk kanallarında yayınlanan programların neredeyse  tamamı çocuk programlarından oluştuğundan bu tür yayıncı kuruluşlarda "Kırmızı"  kategoride yer alan gıda maddelerinin reklamına yer verilmeyecek.

Genel, haber, sağlık, spor gibi diğer yayın türlerindeki yayın  kuruluşları ise çocuk programı yayınladıklarında aynı kurala uymak zorunda  olacak.

Kırmızı kategoride yer alan ürünlerin reklamlarına yönelik düzenleme  15 gün sonra yürürlüğe girecek.

TURUNCU KATEGORİDEKİ ÜRÜNLERE "TUZ VE ŞEKER DEĞERİNİ AŞMAMA" ŞARTIYLA İZİN

Sağlık Bakanlığının listesinde "Turuncu" kategoride yer alan gıda  ürünlerinin reklamına ise sadece belirlenin kriterlere uyulması halinde izin  verilecek. Kriterlerin sağlanmaması durumunda bu ürünlerin de çocuk  programlarının başında, arasında ve sonunda reklamı yapılmayacak.

Buna göre, bu kategoride bulunan kraker gibi tuzlu, baharatlı  atıştırmalıklar, sütlü içecekler, kahvaltılık gevrekler, yoğurt, ekşi süt, kefir  ve krema gibi besinler, peynir, pizza gibi tüketime hazır ve kolay hazırlanan  gıdalar ve kompozit yemekler, tereyağ, diğer katı ve sıvı yağlar, ekmek ve ekmek  ürünleri, taze ya da kurutulmuş makarna, pirinç ve tahıllar, işlem görmüş et,  tavuk ve balık gibi ürünler ile işlem görmüş meyve ve sebzeler, soslar, dip  soslar ve salata soslarının reklamına listede belirlenen tuz ve şeker değerlerini  aşmaması halinde izin verilecek.

Yönetmelikte, "Turuncu" kategorideki gıda maddelerinin ticari  iletişimine dönük denetimlerin başlaması için iki yıllık geçiş süreci öngörüldü.

Listede, reklamına izin verilecek "Yeşil" kategorideki gıdalar ise  "Yumurtalar, meyve ve sebzeler, kurubaklagiller, nişastalı sebzeler, kökler ve  yumrular, şeker, tatlandırıcı ve aroma içermeyen sade sütler ve yoğurtlar" olarak  tanımlandı.

DİĞER PROGRAMLARIN REKLAMLARI İÇİN "YAZILI UYARI" ŞARTI

Düzenlemeye göre, çocuk programları dışında kalan program türlerinin  yayını esnasında (programın başında, arasında ve sonunda) Sağlık Bakanlığının  listesine göre çocuk programlarında reklamının yapılamayacağı tespit edilen gıda  ürünlerinin reklamı da belli uyarıların konulması şartıyla yapılacak.

Buna göre, söz konusu ürünlerin reklamında ekranın alt kısmında  izleyiciler tarafından rahatça okunabilir, akar bant şeklinde yayınlanacak ve  içerisinde düzenli ve dengeli beslenmeyi teşvik eden ifadelere yer veren yazılı  uyarılar bulunacak.

Sağlık Bakanlığınca hazırlanan yazılı uyarıların listesi (EK-2) Üst  Kurul'un web sitesinde yayınlanacak ve yayıncılar tercih ettikleri yazılı uyarıyı  kullanabilecek.