Sayıştay raporu açıklandı: Vakfa tahsis edilen arazide dikkat çeken ayrıntı

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- Sayıştay, kamu kurum ve kuruluşlarının 2020 yılı denetim raporlarını yayınladı.
 
İzmir Büyükşehir Belediyesi 2020 yılı denetim raporunda ise taşınmazların kullanımı ve tahsisine ilişkin dikkat çeken detaylar yer aldı.

DENETİM GÖRÜŞÜ 

Büyükşehire ilişkin yapılan genel denetim görüşü olumlu yönde olurken İzmir Büyükşehir Belediyesinin 2020 yılına ilişkin kamu idaresi tarafından sunulan, geçerli finansal raporlama çerçevesi kapsamındaki mali rapor ve tablolarının tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varıldığı belirtildi.

EGE SAĞLIK VAKFI’NA TAHSİS YİNE RAPORDA

1993 yılında, dönemin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı olan Yüksel Çakmur tarafından yönetilen Ege Sağlık Vakfı’na hastane yapılması amacıyla Büyükşehir tarafından vakfa tahsis edilen Güzelbahçe İlçesi Yaka Mahallesi 1963 parsel 2 paftada bulunan 32.984,38 metrekarelik arsa yine Sayıştay’ın raporunda yer aldı.

Raporda, 49 yıllığına vakfa tahsis edilen alanda 28 yıl geçmesine rağmen tahsis amacına yönelik herhangi bir girişimde bulunulmadığı ve alanine atıl halde bırakıldığına dikkat çekildi. Konuyla ilgili, kamu kaynaklarının verimsiz kullanıldığı belirtildi.

Raporda, ilgili tahsise ilişkin şu ifadelere yer verildi; ‘’Büyükşehir Belediyesi tarafından Güzelbahçe İlçesi Yaka Mahallesi 1963 parsel 2 paftada bulunan 32.984,38 m2 lik taşınmaz üzerinde 21.09.1993 tarihinde bir vakfa hastane inşa edilmesi amacıyla 49 yıllık intifa hakkı tesis edilmiştir. Söz konusu vakıf tarafından şu ana dek hastane yapılması amacına yönelik herhangi bir girişimde bulunulmamış olup bu hakkın iptaline yönelik idare tarafından herhangi bir girişimde bulunulmamıştır. 07.07.1994 tarih ve 118 sayılı Meclis Kararı’yla söz konusu intifa hakkının iptali için İdare tarafından girişimde bulunulmuş olup intifa hakkının iptali için dava açılmıştır. Ancak 12.Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından söz konusu intifa hakkının iptali için İdarenin sunduğu gerekçeler kabul edilmemiş, intifa hakkınını konusunun devam ettiği, mevzuata uygun olarak kurulduğu ve tapuya şerh edildiği gibi hususlar belirtilerek 1995/550 sayılı Karar ile dava Büyükşehir Belediyesi aleyhine sonuçlanmıştır.

Büyükşehir Belediyesinin taşınmazı üzerine hastane yapılması amacıyla verilen intifa hakkının vakıf tarafından 28 yıl boyunca hareketsiz ve atıl bırakılması maddede belirtilen dürüstlük kuralına aykırı olup mevcut olayda bir hakkın uzun süre kullanılmaması ve uzun süre hareketsiz kalması dürüstlük kuralına göre o haktan feragat ettiğine ilişkin örtülü bir irade açıklaması olarak yorumlanmalıdır. Sonuç olarak İdare tarafından söz konusu intifa hakkının sonlandırılması için dava sürecinin işletilmesi gerekmekte olup ilgili hakkın sonlandırılarak 32.984,38 m2 metrekarelik bir kamu kaynağının verimsiz kullanımı sonlandırılmalıdır.’’
 
İSTANBUL'DAKİ TAŞINMAZIN KULLANDIRILMASINA UYARI

Sayıştay raporunda dikkat çeken bir diğer ayrıntı da İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 1959 yılında satın alınan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi mülkiyetine bulunan İstanbul İli Beyoğlu İlçesi Sururi Mahallesi 853 ada 17 parsel 697 m2 arsanın üçüncü şahıslar tarafından kullanılması oldu.

Kamu kaynaklarının etkin ve ekonomik kullanımı vurgusunun yapıldığı uyarıda şu ifadelere yer verildi; ‘’1959 yılında satın alınıp Büyükşehir Belediyesi mülkiyetine kazandırılan konum ve değer açısından çok değerli bu taşınmazın Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılmaması ve üçüncü şahıslarca üzerine çay bahçesi ve yiyecek satışlarının yapıldığı imarsız dükkanların inşa edilerek işletilmesi kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli olarak kullanılmadığını göstermektedir. Sonuç olarak, 2019 Yılı Sayıştay Denetim Raporunda da belirtildiği üzere kamu kaynağı olan bu taşınmaz üzerindeki üçüncü şahısların kullanımı sonlandırılarak taşınmazın değerinden ve mülkiyetinden Büyükşehir Belediyesince faydalanılması gerekmektedir.’’
 
İGC LOKALİNDEN KULLANIM TAZMİNİ UYARISI

Sayıştay raporunda ayırıca, mülkiyeti İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde bulunan Mustafa Kemal Sahil Bulvarı ile Karataş Lisesi arasında kalan ve zemini deniz dolgusuyla oluşturularak Büyükşehir Belediyesinin inşa ettiği binanın 17.10.2001 tarihinden itibaren üçüncü şahıslar tarafından herhangi bir kira bedeli ödenmeden kullanıldığı tespitine yer verildi.

Şu anda İzmir Gazeteciler Cemiyeti’nin Karataş Lokali olarak kullanılan alan için Sayıştay raporunda kullanım hakkı bedelinin tazmini yapılması gerektiği uyarısı yapılırken şu ifadelere yer verildi; ‘’Herhangi mahalli ve müşterek nitelikte bir hizmetin yerine getirilmesinde kullanılmayıp 75'inci maddede belirtilen sayılan kamu kurum kuruluşlarından olmayan üçüncü şahısların 17.10.2001 tarihinden itibaren kullanımına verilen taşınmaz için Büyükşehir Belediyesi tarafından herhangi bir kira, ecrimisil vs bir gelir tahakkuk ettirilmediği tespit edilmiştir. Sonuç olarak 2019 Yılı Sayıştay Denetim Raporunda da açıklandığı üzere, kamu kaynağının mahalli müşterek nitelikte ihtiyaçlar için kullanımında etkinliğin sağlanması amacıyla ilgili taşınmazın mülkiyet sorunu çözümlenerek üçüncü şahısların ücretsiz kullanımı sonlandırılmalıdır. Ayrıca Geçmiş yıllara ilişkin kullanım bedellerin hesaplanarak tahakkuk ve tahsilatının yapılması gerekmektedir.’’

Kullanıma ilişkin uyarı, 2019 yılı sayıştay raporunda da yer almış ve kullanım hakkının tazmin edilmesi konusunda Büyükşehir'e uyarıda bulunulmuştu.