Soyer'den 'Kongre' mesajı: “Yüz yıl sonra, yine İzmir’de aynı ruh ve aynı kararlılık”

2 Şubat 1923’te toplumsal kalkınma sürecinde kadının yeri ve önemine dikkat çekmek için Mustafa Kemal Atatürk tarafından düzenlenen Kadın Kongresi 100 yıl sonra yeniden aynı gün “Kadın ve İktisat Kongresi” adıyla İzmir’de toplandı. Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde düzenlenen forumun ikinci oturumunda kadın kotası gündeme geldi. Gazeteci ve yazar Özlem Gürses’in akışını yönettiği ikinci oturumun açılış konuşmasını İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve Batı Anadolu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (BASİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kasalı yaptı.

“Geleceğin Türkiyesi’nin inşasına kadın erkek yan yana başlıyoruz”

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi, geleceğin Türkiyesi’ni inşa etmek için çıktığımız yolda, bu şehirden atılan en büyük adım. Ne zaman ki toplumlarda eşitlikçi ruh, adalet kayboldu ve erkek egemen ruh dünyayı tekeline aldı, işte o zaman uygarlıklar doğuramaz ve yeni eserler ortaya koyamaz hale geldik. Kültürümüz ve üretimimiz kısırlaştı. Türkiye de bu yıkımdan payını çok ağır bir şekilde aldı. İşte bu nedenle bugün, geleceğin Türkiyesi’nin inşasına kadın erkek yan yana başlıyoruz” dedi.

“Yüzde 50 kadın kotasını kabul ediyoruz”

Kadınlara özür borçlu olunduğunu dile getiren Başkan Tunç Soyer, “Bedensel gücümüzü bir şiddet kaynağına dönüştürdüğümüz için. Kadınlar üzerinde tahakküm kurmaya yeltendiğimiz için. Onlar adına yargılar ürettiğimiz ve onları temel haklarından mahrum bıraktığımız için. Biz erkekler, her şeyden önce kadınlara tarihin ve çocuklarımızın huzurunda özür borçluyuz. Sabahki oturumda önerge olarak gelen yüzde 50 kotasını kabul ediyoruz. Biz İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak bürokratlarımızı zaten o oranlarda seçiyoruz. Daha iyi bir gelecek inşa etmenin ilk adımı, işte bu özrü tarihe büyük harflerle nakşetmekten geçer. İşte bugün, 2 Şubat 1923’te önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün iştirakiyle gerçekleşen Kadınlar Kongresi’nden yüz yıl sonra tam da bunu idrak ediyoruz. Geleceğin inşasına yine birlikte, omuz omuza ve olması gerektiği gibi eşit olarak başlıyoruz” şeklinde konuştu.

“Çocuklarımıza yarım bir gelecek bırakmayacağız”

Kadınların varlığı olmadan sağlam bir iktisadi yaşam tesis edilemeyeceğinin altını önemle çizen Başkan Soyer, “Biz, yaşamak için kadınların aklına muhtacız. Şiddetin durması, doğanın yaşaması, adaletin ve refahın artması ancak böyle mümkün olabilir. Bizler umudu örgütlemek için kadınların iktisadına muhtacız. Modern iktisadın yeni yeni tarif ettiği paylaşım ekonomisi gibi kavramları, Anadolu kadınlarının imece kültürüyle binlerce yıldır var ettiğini çok iyi biliyoruz. Ve var olmak için kadınların vicdanına muhtacız. Bizler artık öldürmeyen ve kendi çocuklarını ölüme göndermeyen bir uygarlığın temellerini atmakla mükellefiz. Bugün kadınların eşitlik talebi için kadın erkek birlikte mücadele etmek zorundayız. Kadınlar yoksa, daima yarımız. Hayallerimiz yarım. Adaletimiz, demokrasimiz, özgürlüğümüz yarım. Doğamız ve geleceğimiz yarım. İnsanlığımız yarım. Ve hep söylediğim gibi biz çocuklarımıza yarım bir gelecek bırakamayız. Bırakmayacağız. İşte bundan yüzyıl önce Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri, özünde kadın duruşu olan bu buluşmayla mayalandı. Güçlendi. Bizler de, tam yüz yıl sonra, yine İzmir’de aynı ruh ve kararlılıkla toplandık” diye konuştu.

“Bir şey değişecek her şey değişecek”

Kadın ve İktisat Kongresi buluşmasında toplumsal cinsiyet eşitliği üzerinde yükselen bir iktisadın tarifini yapacaklarını dile getiren Başkan Soyer, “Bu irademizi, 21 Şubat’ta İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin ana bildirgesiyle dünyaya duyuracağız. Sekiz aylık kapsamlı bir sürece yayılan İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nde geleceğe iz bırakmak için büyük bir kararlılıkla çalıştık. Yolculuğumuza, kongrenin ilk safhasını oluşturan paydaş buluşmaları ile başlamıştık. Buluşmalarımıza Türkiye’nin yedi bölgesinden 180’den çok kurum katıldı. Buluşmaların sonucunda her biri yoğun bir emeğin ürünü olan 54 ilke ve 189 karar oluştu. Şimdiyse kongrenin ikinci safhasındayız. Bu aşamada yaptığımız uzman toplantıları ile alınan bu kararları kavramsal ve akademik açıdan mercek altına alıyoruz. Ve sonrasında ana kongremiz için 15-21 Şubat tarihleri arasında yine İzmir’de bir araya geleceğiz. Bu tarihi buluşmaya sayılı günler kaldı. Kongremiz, bu ülkenin geleceğine dair söyleyecek sözü olan, bir şeylerin yanlış gittiğini gören herkesin emeğine, düşüncesine, katkısına açık bir meydan. 21 Şubat 2023 akşamı, bu meydanda, Türkiye’nin geleceğine yön verecek kararlarımızı bir bir açıklayacağız. Mustafa Kemal Atatürk’ün ve tam yüzyıl önce bugün onunla yol arkadaşı olan kadınların başlattığı bu yolculuğu emin adımlarla yürümeye devam edeceğiz. Şundan hiç kimsenin şüphesi olmasın. Bir şey değişecek, her şey değişecek” dedi.

“İktisat Kongresi’nin İzmir’de yapılması tesadüf değil”

BASİFED Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kasalı ise konuşmasında “İzmir İktisat Kongresi bir Türkiye İktisat Kongresi’dir. Bu kongrenin İzmir’de yapılması bir tesadüf değil, çok özel ve bilinçli bir seçimdir. Zira İzmir, Osmanlı coğrafyasının ticari merkezi sayılacak bir öneme sahip, o dönem kozmopolit yapısıyla uluslararası ticaretin de merkeziydi. Bu nitelikleriyle, Mustafa Kemal’e göre de iktisadın konuşulacağı yer tartışmasız İzmir’dir. Bu amaçla 14 Ocak 1923’te, Ankara’dan 37 gün sürecek ve 28 Ocak 1923’te İzmir’de bitecek bir Batı Anadolu seyahatine çıkar. 9 Eylül’de kurtuluşun şehri olan İzmir, 14 Şubat’ta başlayan ve 4 Mayıs’ta biten İzmir İktisat Kongresi ile yeni devletin kuruluş ilkelerinin belirlenmesine ev sahipliği yaparak kurtuluşun şehri unvanını alır. İktisat Kongresi, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin muhteşem organizasyonu ile başladı, devam ediyor. Çıktılarıyla ikinci yüzyılımızı aydınlatacağına yürekten inanıyorum” dedi.

Kadın meselesi çözülmeden toplumun hemen hiçbir sorununun temelden çözülemeyeceğine inandıklarını ifade eden Mehmet Ali Kasalı, “Eğer İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bu alt yapısı ve hazırlığı olmasaydı İktisat Kongresi bu hale gelmezdi. Yerel bir ölçekten çıkıp ulusal düzeye gelmezdi. Gururla söylüyorum ki toplantı üç saatten fazla sürdü, bir kişi bile ayrılmadan heyecanla devam etti” şeklinde konuştu.

Forumda önemli konuşmacılar var

Tarih, demokrasi, ekoloji ve inovasyon alanlarında kadınların iktisattaki yeri ve önemi üzerine yapılan oturumlarda Dr. Serdar Şahinkaya, Özge Bulut Maraşlı, Güliz Öztürk, Didem Duru, Bekir Ağırdır, Doç. Dr. Özlem Kaygusuz, Raziye İçtepe Akyol, İrem Oral Kayacık, Burak Aydın, Zehra Öney, Elvan Ünlütürk, Nilay Kökkılınç, Buket Uzuner, Mert Fırat gibi önemli konuşmacılar yer aldı.

50’den fazla kadın derneği bir araya geldi

Tüpraş’ın tema sponsoru olduğu “Kadın ve İktisat Kongresi” Batı Anadolu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu’nun (BASİFED) ortaklığı ve Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun (TÜRKONFED) desteğiyle yapılıyor. Birçok farklı meslek grubundan kadın bir araya geldiği forumun ikinci oturumuna İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve eşi İzmir Köy Koop. Birliği Başkanı Neptün Soyer, Batı Anadolu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (BASİFED)Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kasalı, CHP İzmir il Başkanı Şenol Aslanoğlu eşi Duygu Aslanoğlu, Karaburun Belediye Başkanı İlkay Girgin Erdoğan, Selçuk Belediye Başkanı Filiz Özlem Çerçioğlu, Balçova Belediye Başkanı Fatma Güçlü Çalkaya, Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda, TURKONFED Yüksek İstişare Kurulu Başkanı Sedat Şükrü Ünlütürk, İZTO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Zekeriya Mutlu, Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatörü Jak Eskinizi, Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Başkanı Yusuf Öztürk, İzmir Ekonomi Üniversitesi Rektörü Murat Aşkar, Çeşme Belediye Başkanı Ekrem Onan eşi Nuriş Onan, Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal eşi Aylin Sandal, Seferihisar Belediye Başkanı İsmail Yetişkin eşi Fatma Yetişkin, Kemalpaşa Belediye Başkanı Rıdvan Karakayalı eşi Lütfiye Karakayalı, akademisyenler, muhtarlar, bürokratlar, ulusal ve uluslararası düzeyde çalışma yürüten 50’den fazla kadın derneği temsilcisi katıldı.

Köklü sponsor ve destekçilerle düzenleniyor

İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin tema sponsorlarından Tüpraş, uzun yıllardır kadınların iş yaşamında daha fazla yer alabilmesi amacıyla çalışmalar yürütüyor.

“Kadın ve İktisat Kongresi”nin ortağı olan Batı Anadolu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu’nun (BASİFED) bünyesinde 12 dernek, 2 bin üye ve 5 bine yakın işletme yer alıyor. BASİFED, Türkiye dış ticaretinin yüzde 4’ünü, tarım ve kamu dışı kayıtlı istihdamın ise yüzde 2’sini sağlayarak 35 bin kişiye istihdam alanı sağlıyor.

Etkinliğe katkı gösteren TÜRKONFED, 30 federasyon, ulusal ve uluslararası 300’den fazla dernek ile 60 bini aşkın şirketi çatısı altında topluyor. TÜRKONFED, üye tabanı ile toplam (enerji dışı) dış ticaretin yüzde 83'ünü, tarım ve kamu dışı kayıtlı istihdamın ise yaklaşık yüzde 55’ini sağlıyor.

Uzman toplantılarında sona gelindi

Ortak akılla yeni yüzyılın iktisat politikalarını oluşturmayı hedefleyen İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin altı aydır süren hazırlık toplantıları, kongrenin ilk safhasını oluşturan paydaş buluşmaları ile başlamıştı. Paydaş buluşmaları kapsamında çiftçi, işçi, sanayici-tüccar-esnaf örgütlerinin katıldığı birçok oturum yapıldı. Buluşmaların sonucunda hazırlanan sonuç metinleri ise kamuoyuyla paylaşıldı. İkinci aşamayı oluşturan uzman toplantıları ise hazırlanan deklarasyonları kavramsal ve akademik açıdan mercek altına alıyor. Dört farklı başlıkta uzman toplantısı düzenleniyor. İlk uzman toplantısı olan “Birbirimizden Razıyız” buluşması 13 Ocak’ta Aziz Vukolos Kilisesi'nde, “Doğamıza Dönüyoruz” toplantısı 20 Ocak’ta İzmir Tarımı Geliştirme Merkezi’nde (İZTAM), “Geçmişimizi Anlıyoruz” toplantısı 25 Ocak’ta Yeşilova Höyüğü’nde gerçekleştirildi. Son uzman toplantısı olan “Geleceği Görüyoruz” buluşması ise 4 Şubat’ta İzQ Girişimcilik Merkezi’nde düzenlenecek.

Kongre 15 Şubat’ta başlıyor

Sivil, şeffaf ve tam katılımcı bir girişim olarak tasarlanan İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi, 15-21 Şubat 2023 tarihleri arasında yapılacak. Kongrenin sonucunda yeni yüzyıla yön verecek politika önerileri tüm Türkiye ile paylaşılacak. Kongrenin sekretaryası İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İzmir Planlama Ajansı (İZPA) tarafından yürütülüyor.