Telif hakları Kordon’da işletmelerin kabusu oldu

Geçtiğimiz yıllarda yapılan düzenleme sonrası sıkça gündeme gelen “Telif krizi” sebebi ile sonrasında Kordon’un ve esnafın çilesi bitmek bilmiyor. Mekanlarda çalınan müzik için yüksek rakamlarla telif ödemek zorunda kalan işletmeciler ve esnaf, telif hakları bedellerini ödedikleri firmaların sayısının her geçen gün arttığına dikkat çekerek, yasal anlamda hapis cezalarına varan yaptırımlara ise isyan etti.

Ege Postası
20.08.2013 - 10:58

ERMAN ŞENTÜRK/HABER SERVİSİ- Telif hakları yasasında yapılan düzenlemeler sonrasında işletme sahipleri ile meslek birliklerini birbirine düşüren sistemin revizyonu konusunda süreç devam ederken, iş yerlerine yapılan baskınlar ve kesilen cezalar ise işletmecileri canından bezdirdi. Türkiye'de müzik eserleri alanında faaliyet gösteren ve şikayet edilen Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) ,Musiki Eseri Sahipleri Grubu Meslek Birliği, Müzik Yorumcuları Meslek Birliği (MÜYORBİR), Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜZİKBİR), Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜYAP) ve Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapmcıları Meslek Birliği (MÜYA-BİR) gibi kuruluşların gün geçtikçe artması ve esnafın her kuruluşa ayrı ayrı telif hakkı bedeli ödemek zorunda kalması sonucunda hem tepki, hem uzlaşma çağrısı geldi.

“ORTADA BİR BOŞLUK VAR”

Telif hakları ilgili düzenlemelerin işletmeciler için mağduriyet yarattığını vurgulayan Kordon İşadamları Derneği Başkanı Ömür Şanlı, cezaların ise hapis boyutuna varacak yaptırımlara kadar uzandığını söyledi ve şöyle konuştu; “Telif hakları ile ilgili mücadelemiz devam ediyor. Burada bir boşluk var. Hepimiz bu konuyla ilgili mahkemelik olduk. Ben 7 bin 500 lira para cezasına çarptırıldım. Müzik eserlerini temsil eden şirketler İlk kurulduğunda 2 taneydi şimdi 8 tane oldu. Her gün mantar türer gibi firma türüyor. Şimdi ben burada iyi niyetimi göstererek bir tanesiyle anlaşmamı yapmışım. Sanata, sanatçıya, emeğe saygılıyım. Ne olursa olsun onların emeği vardır, ve o emeğin de karşılığını vereceğiz. O emeğin karşılığını vermeye uğraşırken diğerleri gelip, “Benden de al”, “Benden de al” diyor. Böyle yapacağınıza tek çatı altında toplanın federasyonunuz olsun. Bu para oluşturulacak bir havuz sisteminde toplansın. Siz bunu oradan kendi aranızda bölüşün ve sanatçıya, fikir sahiplerine bölün. Baktığınız zamana bu müzik için yılda 20-25 bin lira ücret ödemek gerekiyor. Ben bu müziği fon müziği olarak kullanıyorum. Bu müziğin benim esnafıma, buraya gelen müşteriye bir katkısı yok. Bu ücret kulüp türü işletmelerden alınabilir. Fon müziği kullanan birinin ne suçu va? Onun zaten o müzikten bir beklentisi yok. O sadece onu müşterisini rahatsız etmeyecek şekilde açar. Yeri gelir o müziği hiç duymayız. Biz sanata, sanatçıya saygılıyız. Bu para alısın. Fakat tek çatı altında olsun. Yasada bulunan boşluğa karşıyız.”

ŞİKAYETLERİNİ BAKAN GÜNAY’A SUNDULAR

Yasaya dair sıkıntılarını geçmiş dönemlerde Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’a dosya halinde ilettiklerini de hatırlatan Şanlı, “Kendisi, görevini değişmesi ile birlikte bu dosyayı yeni gelen bakana makamda masasının üstünde hazır olarak sunduğunu söylemişti. Benim şu an mücadelem bu konuda. Bunlarla bizim ilgilenmemiz değil, odalarımızın ilgilenmesi gerekiyor. En büyük sıkıntı odalarda var. Esnaf aidat veriyorsa, odaların da esnafın bu tip sorunlarıyla ilgilenmesi gerekiyor. Odanın hukuki mücadele vermesi, dava açması lazım. Böyle bir kanun sonrasında, yasanın esnafa zarar verdiğinin söylenmesi lazım. 2004-2005 yılında Ankara Ticaret Odası böyle bir dava açmış. Ama bunun haricinde Türkiye’nin hiçbir yerinde bir oda bu konun üstünde durmamış. Bu yasa odaların haberi olmadan çıkmaz. Önce bu yasanın hazırlanırken odalara gider. Onlar imzalamadığı sürece de bu yasa çıkmaz. Bu noktada haklarımızın savunulması gerekiyor. Bu konu sadece Kordon’u değil Türkiye’yi ilgilendiriyor” diye konuştu.

“ÜCRET ALAN FİRMA SAYISI ÇOK FAZLA”

Kordon İşadamları Derneği Başkanı Şanlı, telif hakları için bedel alan derneklerin sayısına dikkat çekerek, “Her gelen, bir dernek oluşturuyor. Ben korsandan yakalanırsam, mahkemede vereceğim ifade belli. Mesela ben nasıl futbol maçlarını yayınlayabilmek için, ticari olarak spor kanalı alıyorum, müzik kanalının da ticari olanı çıksın, ekstradan ücretini ödeyeyim. Ben bu kanaldan yayın yapayım. Yeni gelen Kültür ve Turizm Bakanı’nın da bu konuya el atması gerekiyor. Bu sadece Kordon’un değil Türkiye’nin sorunu. Bunun bir an önce çözüme ulaşması lazım” dedi.

MUTLU: 21 AYRI FİRMA VAR

Konu ile ilgili sıkıntının uzun süredir devam ettiğinin altını çizen İESOB (İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği) Başkanı Zekeriya Mutlu, gerekli adımları attıklarını ve girişimlerini sürdürdüklerini belirterek, “Firma sayısı toplamda 21’i buldu. Bu konu sadece Kordon’da yer alan esnafın değil, Türkiye genelindeki tüm esnafın sıkıntısıdır. Bu konuya vakıfız ve sıkıntıların çözümü için gerekli tüm çalışmaları yaptık. Tüm bölgelerde üyelerimizi bilgilendirdik ve yüzün üzerinde toplantı yaptık. Bu konunun nasıl çözüleceği belli. Bu konu ile ilgilenen çok fazla firma var ve ödenen bedeller çok yüksek. Telif haklarını koruyan dernek sayısının çok fazla olması ile ilgili bir tepki var. Diğer yandan berber, kasap, terzi gibi esnaf da işleme uğruyor ve bu bedelleri ödemek zorunda kalıyor. Orada da ciddi sıkıntılar var. Elbette sanatçıların emeğine de saygımız sonsuz. Ancak bu telif hakları yasasında düzenleme yapılması gerekiyor. Biz bu durumla ilgili AK Parti’ye, Başbakan’a, bakanlara mektup da yazdı. Kültür ve Turizm Bakanlığı konu ile ilgili bir çözüm bulmak amacı ile ilgili çalışmalarına devam ediyor. Hatta İzmir Milletvekilimiz Mehmet Ali Susam, bu kanunun kapsamının değiştirilmesi ve esnafın bu düzenlemenin dışlında tutulabilmesi amacıyla Ankara’da girişimlerde bulunuyor. Müziği ticari emtia olarak kullanan işletmelerin bu bedelleri ödemek zorunda kalması yanlış. Bu makul bir seviyeye çekilerek tek bir mercii tarafından denetlenmeli. Bu noktada da Kültür ve Turizm Baknlığı’na görev düşüyor” dedi.

“HERKESİN MEMNUN OLMASI MÜMKÜN DEĞİL”

Konuyla ilgili olarak değerlendirme yapan İl Kültür ve Turizm Müdürü Abdüllaziz Ediz ise, yasada düzenlemeler yapılırken, işletmelerden ve meslek odalarından konuya dair görüş alındığını belirterek, herkesin eşit oranda memnun olamayacağını belirterek, “Geçtiğimiz yıl yapılan zirve sonrasında bazı düzenlemeler yapıldı. Ama aynı sıkıntılar yine gündemde. Sektörün kendi içinde değerlendirmeleri oluyor. Telif Hakları Genel Müdürlüğü ve bakanlığın bu yönde çalışmaları devam ediyor. İşletmeciler açısından bakıldığında, elbette haklılar. Ama bu yasa tek taraflı olarak yapılmadı. Bakanlık tarafından bu yasanın hazırlık evresinde tüm ilgililerden görüş alındı ve birtakım çalışmalar yapıldı. Türkiye genelinde temsilcilerle görüşülerek yapılan bir yasa söz konusu ancak, işletmeler bazında bakacak olursak, herkesin tek tek tatmin olması mümkün değil” ifadelerini kullandı.