Türkiye, Rusya ve İran'dan ortak açıklama

Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen Suriye konulu toplantı, ev sahibi ülkenin Dışişleri Bakanı Kayrat Abdrahmanov'un okuduğu ortak açıklamayla sona erdi. 

Bildiriye göre, Suriye'de ateşkesin denetimi ve uygulanması için Türkiye, Rusya ve İran üçlü mekanizma kuracak. Üç ülke, Cenevre'de 8 Şubat'ta gerçekleştirilecek bir sonraki Suriye görüşmelerine silahlı muhalif grupların temsilcilerinin de katılması ve BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararının uygulanması konusunda da mutabık kaldı.

Krizin sadece 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının tamamının uygulandığı bir siyasi süreçle çözülebileceğini belirten Abdrahmanov, ateşkes rejimini güçlendirmeye, ihlallerin asgariye indirilmesine katkıda bulunmaya, şiddeti azaltmaya, güven artırmaya, 2165 (2014) sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına uygun olarak insani erişiminin hızlı ve sorunsuz şekilde önünün açılmasına ve Suriye’de sivillerin korunması ve serbest dolaşımını sağlamaya çalışacaklarını belirtti.

DEAŞ VE EL NUSRA İLE ORTAK MÜCADELE VURGUSU
Tarafların terör örgütleri DEAŞ ve Nusra Cephesi ile ortak mücadele etmek ve askeri muhalif grupları bunlardan ayırmak konusunda kararlılıklarını yinelediklerini dile getiren Abdrahmanov, müzakere sürecinin 2254 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına uygun olarak yeniden başlatılması için çabaların acilen artırılması gerektiğine işaret etti.

BM öncülüğündeki Cenevre görüşmelerinin de desteklenmesine karar verilen ortak bildiride, Suriye krizinin askeri çözümle sonlandırılamayacağı belirtildi.

Abdrahmanov'un açıklaması sırasında toplantıya katılan Türkiye, Rusya ve İran heyeti de hazır bulundu. Türkiye heyetine Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal başkanlık etti.

Astana toplantısına katılan kaynaklardan edindiği bilgiye göre; Türkiye, Rusya ve İran'ın kuracağı üçlü mekanizmanın anlık izlemelerle ulaştığı bilgilerden hızla tespitte bulunarak, saldırıların durdurulması için taraflar üzerindeki nüfuzunu kullanması bekleniyor.

REJİM DESTEK VERDİ
Esad rejimini temsil eden heyet, bildiriyi olumlu karşıladı. Suriye'nin BM Temsilcisi Beşar el Caferi, Astana'daki görüşmeleri "başarılı" olarak tanımladı ve bildiriyi desteklediklerini belirtti.

Reuters'ın haberine göre; Caferi, "Sonunda, üzerinde herkesin uzlaştığı bir belge konusunda konsensüse vardık" dedi.

MUHALİFLER MEMNUN DEĞİL
Ancak Reuters'a konuşan Suriyeli muhalif bir delege, açıklanan bildirinin, muhalif grupları memnun etmediğini söyledi.

Adının açıklanmasını istemeyen delege, "İran bazı bölgelerde askeri saldırılara öncülük ediyor ve binlerce Suriyeli yerlerinden atılıyor, kan dökülüyor" dedi. Muhaliflerin bildiriyi onaylamayacağını söyleyen bir başka delege ise, Türkiye'nin müzakerelerde zayıf kaldığını ve muhaliflerin pozisyonunu savunamadığını söyledi.

Astana'da dünden bu yana süren görüşmelerinin ana gündem maddesini, Türkiye ve Rusya’nın garantörlüğünde 30 Aralık’ta ilan edilen ateşkesin güçlendirilmesi, yoğun ateşkes ihlallerin önüne geçilmesi oluşturuyordu.

Türkiye’den Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal, İran’dan Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari başkanlığında heyetlerin bulunduğu Astana'da, ABD yönetimi Astana Büyükelçisi George Krol ile temsil edilidi. Rus tarafı adına görüşmelerde Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov görüşmelerde yer aldı. Müzakerelerde Esad rejimi adına masada Birleşmiş Milletler’deki temsilcisi Beşar el Caferi bulunurken, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi De Mistura da çalışmalara katıldı.

ÇAVUŞOĞLU VE LAVROV, 'ASTANA'YI GÖRÜŞTÜ
Öte yandan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefonda görüştü. AA'nın haberine göre, görüşme karşı tarafın talebiyle gerçekleşti. Görüşmede, Türkiye ve Rusya'nın öncülüğünde Astana'da devam eden Suriye toplantısı hakkında görüş alışverişinde bulunuldu.