Ünlü tarihçi İlber Ortaylı, Akdeniz’i anlattı

İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Akdeniz Akademisi, dünyaca tanınmış tarih uzmanı Prof. Dr. İlber Ortaylı’yı ağırladı. “Tarih ve Kültür Söyleşileri” kapsamında İzmir’e gelen Prof. Dr. Ortaylı, “Türk Asırlarında Doğu Akdeniz”i anlattı. İzmirliler’in büyük ilgi gösterdiği söyleyişiye İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’da katıldı.

Ege Postası
03.06.2014 - 09:47

İZMİR-İzmir Sanat’ta Prof. Dr. Uygur Kocabaşoğlu’nun moderatörlüğünde gerçekleşen söyleşide konuşan Ortaylı, Atlantik, Hint Okyanusu, Kızıldeniz ve Karadeniz’in arkeolojik tarihinin Akdeniz’e bağlı olduğunu belirterek, “Akdeniz medeniyeti incelemeye kalktığınız zaman din kalıbını atmanız gerekir. Çünkü dinin medeniyete katkısı büyüktür” dedi.
Ortaylı, Akdeniz’in büyük bir kıta olduğunu, eski çağlarda tarımla, hayvancılıkla ve bereketli olmayan madenlerle geçinen bir nüfusa sahip olduğunu belirterek, denizciliğin zayıf olmasına vurgu yaparak şöyle konuştu:
“Aradan çok uzun zaman geçtikten sonra, Türkiye deniz devleti olmaya başlıyor. Bu kara imparatorluğu için hiç de kolay bir şey değil. Bugün Türk Deniz Kuvvetleri’nin de geldiği aşama ortada. Son aşamada yediği darbede ortada. Bu 700 yıllık tarih içinde çok önemli bir noktadır.”
Türkiye isminin ülkede ticaret yapan Venedik ve Cenovalılar tarafından dağdaki Türkmenlere bakılarak İtalyanlar tarafından konduğunu söyleyen Ortaylı, “Beğenseniz de beğenmeseniz de, bu isim etnik bir gruba izafeten konmuştu. Doğu Akdeniz’de Vatikan arşivlerinde de böyledir. Maalesef Tük tarihçileri ortaçağ Latincesi bilmiyor ve bu kaynakları araştıramıyor. Bizim nesil beceremedi. Yeni neslin Avrupa’da eğitim görüp İtalyan uzmanı olması gerekiyor” diye konuştu. 15. yüzyılda Bizans’ın müttefiki olmakla birlikte İtalyan devletleri ile savaşın başladığını, 16. yüzyılda yapılan fetihlerle İtalya’nın Kıbrıs, Girit ve Doğu Akdeniz’de ikbalinin bittiğini söyleyen Ortaylı, etkileşim nedeniyle bugün bile Türk gemiciliğinin İtalyan terminolojisine dayandığına dikkat çekti.
Doğu Akdeniz’in kozmopolit bir dünya olduğunu, Türkiye ve Türkçe’nin Akdeniz dünyasının vazgeçilmez bir parçası olduğunu söyleyen Ortaylı, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Doğu Akdeniz’de İslam medeniyeti gibi hurda tasnifler yapmanın imkanı yoktur. Bu tasniflerin iman ve inanç dışında medeniyet tarihi açısından hiçbir geçerli tarafı yoktur. Bu medeniyetin safhaları varır. Akdeniz bir bütünlüktür. Doğu- Batı ayrımı, dinler ayrımı söz konusu değildir.”