Yıkılan binalarda ‘yetki’ çıkmazı: Belediye m? Bakanlık mı'

TENZİLE AŞÇI/EGEPOSTASI- İzmir'de 30 Ekim Cuma günü 6.9 şiddetinde depremle sarsıldı. Çevre illerde de hissedilen depremde en büyük yıkım ise Bayraklı’da yaşandı. İlçede 5 bina yıkılırken 19 bina ağır hasar, 50’ye yakın bina da orta dereceli hasar aldı.

Binaların yıkılmasının ardından zemin yapısı ve bina sağlamlığı gibi konular gündeme geldi.

Yapılan araştırmalar sonucunda ise yıkılan Doğanlar ile Rıza Bey apartmanlarına ilçe belediyesinin 2012 ve 2018’de ‘çürük’ raporu verdiği ortaya çıktı. Raporlarda her iki binanın da riskli ve tehlikeli olduğu belirtilerek ev sahipleri uyarıldı. Ancak binalar tahliye edilmeyince felaket yaşandı.

Konuya ilişkin açıklama yapan Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, Belediyenin riskli binalarla ilgili resmi bir işlem yapma yetkisinin bulunmadığını belirtmiş ve “Bizim burada aldığımız karar tavsiye niteliğinde. Vatandaştan gelen talep doğrultusunda ilgil birimlerimiz gerekli incelemeleri yapıp raporu vatandaşlarımıza tebliğ ediyor. Ama bu hasarı tespit etmek benim kanuni olarak görevim değil. Böyle bir yetkim yok. Bu yetki Çevre ve Şehircilik Bakanlığında.  Sonuç itibariyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tespiti yapıyor ve o tespit neticesinde işlemler gerçekleşiyor” demiş ve topu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na atmıştı.

“RAPORLAR 2010 YILINDA SUNULDU”

Afet alanına gelerek yetkililerden bilgi alan ve ardından basın açıklamasından konuşan CHP Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun ise “2010 yılında Bayraklı Belediyesi deprem etüt merkezi kurmuş ve burası aracılığıyla Bayraklı dışındaki ilçeleri de çürük ya da depreme dayanıklı olmayan yapıları tespit etmeye başlamış ve 10 binin üzerinde binayı denetlemiş. Bayraklı’da da 80 binayı depreme dayanıksız olarak tespit etmiş. Bu binalardan 3 tane apartmanın şu an yıkılmış olan Karagül Sitesi, Doğanlar ve Rıza Bey apartmanlarıyla ilgili de raporları tutup yetkililere iletmiş. Yani Bayraklı Belediyesi bu binaların çürük raporlarını sunmuş. Buradan sormak istiyoruz. Bu binaların raporları gerekli yerlere iletildiği halde ne yapılmış, hangi tedbirler alınmış, üzerine düşenler yapılmış mı” diyerek yetkililerden hesap sormuştu.

“BAKANLIĞA RAPOR GELMEDİ”

Yapılan açıklamaların ardından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, yanıt niteliğinde bir basın açıklaması yayımladı.

Açıklamada, büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerinin çürük yapılara dair tebligat yapma ve tehlikenin ortadan kaldırılmasına yönelik yıkım işlerini yapma yetkisinin olduğu belirtildi.

Açıklamada ayrıca Bayraklı Belediyesi tarafından yapılan bir tebligat olmadığı da belirtilirken şu ifadelere yer verildi; “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ve İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne, Bayraklı Belediyesinden ilçedeki binaların çürük olduğuna dair herhangi bir rapor veya yazı gelmemiştir. 

Mevzuatımıza göre; riskli bina tespitinde bulunulan yapılar için tapuya şerh konulmaktadır. Yapılan incelemelerde ise söz konusu yapılarda herhangi bir tapu şerhi olmadığı görüşmülmüştür” denildi.

“İLÇE BELEDİYESİ YIKTIRMAKLA YÜKÜMLÜ”

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürü Vedat Gürgen ise; “Aslında burda metodolojiyi şöyle söylemek lazım. 2010 yılında ilçe belediyesinin sahada yapmış olduğu bir çalışmadan bahsediliyor. Bu çalışma bizim bakanlığımıza ya da genel müdürlüğümüze intikal etmiş bir çalışma değil. Biz zaten 2012 yılında kurulmuş bir müdürlüğüz. Ama burada şöyle bir şey var. Biz vatandaşlarımıza ve belediyelere ‘Eğer afet riski söz konusuysa bununla ilgi binalarınızı tespit ettirin’ diyoruz. Burada belediyenin bu anlamda bir çalışması olmuş olabilir. Binalarla ilgili ön ve ileri tetkikler yapılmış olabilir. Yapılan çalışmaların sonunda yazılı bilgilendirmeler yapılmış ama bu konuda bakanlığımıza intikal etmiş bir yazı yok. Bu tespitler yapıldıktan sonra 10 yıl boyunca,a bu tespitlerin takip edilmesi gerekiyor. Bu tespitlerin 3 ana başlığa ayrılması gerekiyor. Biri, ‘Çok acil yıkılması gereken binaları tespit ettik.’  Bununla ilgili yapılması gereken şu: büyükşehir belediyesi kanunu uyarınca ilçe belediyeleri o binaların tespitini ve tahliyelerini yapmak ve yıktırmakla yükümlü. Buralarda kaynak ve kapasite eksikliği söz konusuysa yine büyükşehirden destek alınabilir” ifadelerini kullanarak yıkım yetkisinin ilçe belediyelerinde olduğunu söyledi.