Virüs ayakkabıdan bulaşır m? Bilim Kurulu üyesi yanıtladı

Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İlhami Çelik, corona virüsün ayakkabı ve giysilerden geçtiğine yönelik bir kanıt olmadığını söyledi.

Çelik, corona virüs salgınına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Virüsün yüzeylerdeki yaşam süresine değinen Çelik, bu yönde yapılmış bir çok çalışma olduğunu söyledi.

"Virüsün çelik yüzeylerde, ahşap yüzeylerde 5 güne kadar yaşayabildiği öngörülüyor" diyen Çelik, şunları kaydetti:

"Burada önemli olan şudur, virüs bulaşıcı ve hastalık yapıcı bir etkiye sahip midi? Öyle değildir, bu virüs yüzeylere bulaştıkça bunun miktarı azalır. Hastalık yapıcı mikrobun miktarı azalmış olur. Eğer 100 tane mikrop insanda hastalık oluşturacaksa bu 5 günlük süre içerisinde bu giderek azalır 5’e 2’ye, 1’e düşer belki.

Siz onu saptayabilirsiniz çok moleküler yöntemler ile ancak, bu hastalık oluşturmaz. Dolayısıyla yiyeceklerden içeceklerden tabi ki normal temizliğimizi her zaman yapacağız. Ancak öbür türlü takıntılı bir şekle getirmenin bir anlamı yok, oradan bulaşmaz. Giysilerden bulaştığına dair bir kanıt yok, ayakkabılardan bulaştığına dair bir kanıt yok. Virüsün burada bulunması ayrı bir şey bulaşıp hastalık yapması ayrı bir şeydir. İnsanlarımızın bu konuda tedirgin olmasına hiç bir sebep yok" dedi.

"SOKAK KISITLAMASI İŞE YARADI"

Vaka sayısındaki düşüşe de değinen Çelik, bunun ümit verici olduğunu dile getirdi. Bunda da en önemli etkenin sokağa çıkma kısıtlamasının olduğunu belirten Çelik, "Her gün takip ediyoruz diğer ülkelerin rakamlarını. Amerika şuanda en fazla hasta sayısına ve ölüm oranına sahip ülke olarak gözüküyor. Tüm vakaların yüzde 31'i civarında Amerika'ya ait. Bu ciddi bir rakam. Türkiye 7’nci sırada şu an da. Türkiye’nin hem milyondaki vaka sayısı hem de milyondaki ölüm sayısı açısından bu ilk 7 ülke arasında en iyi olduğunu görüyoruz. Beklenen artış normal, zaten yedi günde iki katına çıkmasını bekliyorduk rakamların. Böyle giderse haftada bir iki katına çıkması normal gözüküyor. Ama bizim vaka sayımızın bu hafta biz ikiye katlamasından daha düşük seviyede olduğunu görmekteyiz. Dolayısıyla ümit verici, yapılan bu sokağa çıkma kısıtlaması önlemlerinin oldukça işe yaradığını görmekteyiz" diye konuştu.

"İNSANLARIN PSİKOLOJİSİNİ DÜŞÜNMEK GEREK"

Enfeksiyon zincirini kırmanın en etkili yolunun sokağa çıkma kısıtlaması olduğunu ancak insanların da psikolojilerinin de düşünülmesi gerektiğinin altını çizen Çelik, şu ifadeleri kullandı:

"Bu virüs insandan insana bulaşıyor. Bir kişide varsa diğerine geçiyor. Sıtmada gördüğümüz gibi sivrisinek aracılığı ile bulaşmıyor. Dolayısıyla yapmamız gereken en basit şey, enfeksiyon zincirini kırabilmek için iki insanın bir araya gelmesini önlemeye çalışmak. Başka insanların sokakta, kapalı alanlarda veya herhangi bir yerde bir araya gelmesini engellememiz gerekiyor bulaşı engellemeniz için. Dolayısıyla yapılacak en iyi şey, insanların evlerinde kalması. Enfeksiyon zinciri vektör dediğimiz başka bir taşıyıcıya sahip değil. Direk bir insandan diğer insana bulaşıyor. Bunu engellemenin en iyi yolu sokağa çıkmayı kısıtlamaktır. En güzeli insanların sokağa tamamen çıkmamasıdır. Ama bu insanların yaşamı ile bağdaşmayacak kadar zor bir durumdur. Şimdi kendimizi düşünecek olursak evde hapis hayatı yaşıyorsunuz. Tüm insanları buna mahkum ettiğimiz zaman, size su getirecek kimse olmayacak, ekmeğinizi kim alacak, yemeğinizi kim alacak ve nasıl çalışıp nasıl geçineceksini? Bunların hepsinin göz önünde bulunması lazım. Bu insanların hepsini bir yere kapatalım, ama bunların sadece bir vücuttan oluşmadığını bir ruhunun, bir psikolojisinin olduğunu da unutmamamız gerekiyor. Ve şuanda bizimde gördüğümüz en önemli şey, psikolojilerinin çok bozulmaya başladığı. Bununda nedeni sürekli bu korku pompalanmasıdır zaten. İnsanlarda benim koronafobi dediğim bu korku sendromunun oluşmuş olması. Dolayısıyla yasaklamak mümkün ama öbür taraftan insanların psikolojisini düşünmek gerekiyor. Çünkü bu salgın bittiğinde geriye ne kalacak bize onu hesaplamak lazım." 

"HAZİRAN'DA BİTMESİNİ ÖNGÖRÜYORUZ"

Hastalığın ne zaman pik yapacağı sorusunu "Daha öncede belirttiğim üzere Haziran gibi düşünüyoruz" şeklinde yanıtlayan Çelik, "Bunun bilimsel kanıtı yok, öngörümüz bu şekilde. Haziran gibi bitmesini ön görüyorum. Pik yaptık mı Türkiye’d? Henüz yapmadık. Pik yapmak için henüz 1-2 hafta olduğu kanısındayım. Umarım insanlarımız önlemlere uyarlar. Bu süreci yayvan bir şekilde geçirmiş oluruz. Hem hastalık işgücümüz artmamış olur" diye konuştu.

"RAMAZANDA TEMKİNLİ OLMAK GEREKLİ"

Ramazan bayramında dikkatli olunması gerektiğinin altını çizen Çelik, şunları söyledi:

"Salgının bitmeyeceğini öngörürsek bunu yapmamak lazımdır. Şimdi ne yapıyorsak o zamanda aynısını yapmak gerekiyor. Bu tür bir bayram tebliğinde bulunmak akıllıca gözükmüyor. Çok dikkatli ve temkinli davranmak gerekiyor. Sosyal mesafe kuralına uymak gerekiyor. Şu aşamada bayramda bu virüs biter m? Zor bir tarih, 23 Mayıs gibi denk gelecek. Bulaşıcılık açısından risk taşır. Temkinli olmak gerekiyor." (İHA)