ESHOT'un bütçesi ve programı görüşüldü: 620 yeni otobüs

BERİVAN KAYA/EGEPOSTASI- İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı Olağan Meclis Toplantısının 6. birleşimi Başkan Cemil Tugay idaresinde gerçekleştirildi. 
ESHOT Genel Müdürlüğü'nün 2025 yılı bütçe ve performans programı görüşüldü. 

ÇİĞLİ VE GAZİEMİR'DE 2 YENİ GARAJ 

CHP'li  Şepnem Türe'nin okuduğu programa göre, Gaziemir ve Çiğli'de 60 dönümüne 2 adet garaj daha tahsis edilmesi hedefleniyor. 

2025'TE 120 ARAÇ ALINACAK! 

Bu yıl 23 solo otobüsü filosuna dahil eden ESHOT ilk etapta 620 yeni araç almayı planlıyor. 22 solo otobüs ve 20 midibüs olmak üzere toplam 42 yeni araç 2025 yılının ilk çeyreğinde filoya katılacak. Alımı kesinleşen 48 solo otobüs ve 30 minibüs 2025 yılı içinde filoya dahil olacak. Böylece 2025 yılında ESHOT'a dahil olacak yeni araç sayısı 120'yi bulacak. 

500 OTOBÜS İÇİN İHALEYE ÇIKILACAK

ESHOT Genel Müdürlüğü, 2025 yılında 200 adet solo ve 200 adet körüklü otobüsün yanı sıra 100 adet elektrikli otobüsün alımı için de ihaleye çıkacak. Yeni otobüslerin gelişine paralel olarak, 15 yaşın üzerinde olan ve artık işletme verimliliği bulunmayan 557 otobüs ise envanterden düşülecek. Böylece ESHOT filosundaki otobüs sayısı 1740 olacak ve filo yaş ortalaması 10,14’ten ‘6’ bandına çekilecek. 

KARŞIYAKA VE KONAK'A NOSTALJİK DURAK 

2025 yılında Karşıyaka ve Konak'ta 5 adet nostaljik konsept durak yapılacak. 

ÖĞRENCİLERE ABONMAN KARTI GELİYOR

Öğrencilere ekonomik seyahat imkanı için öğrenci abonman kartı dijital altyapı hazırlıkları tamamlanınca hizmete girecek. 

VERGİ YÜKÜ 1 MİLYAR... 

ESHOT'un yıllık vergi yükünün 1 milyar TL'yi bulduğu açıklandı. 

ESHOT'A DEV BÜTÇE! 

ESHOT'un 2025 yılı gider bütçesi 24 milyar 200 milyon TL olarak açıklandı. Gelir bütçesi ise 13 milyar 300 milyon TL olarak ön görüldü. 

BORÇ BORÇ İLE KAPATILIYOR

AK Partili Ercan Tekin yaptığı bütçe konuşmasında, “Bütçe en üst düzey cevap verme mekanizmasıdır. İlçe belediyeleri ile beraber ile yerleşik kurallar uygulanmıyor. Birkaç belediyelerimizin muhasebe müdürlerini bile göremedik. Bu gelenek devam ettirilmeli. Belediyemizin 74 milyar TL geliri, 91 milyar TL gideri olacak. 16 milyar TL’lik açık borçlanma ile kapatılacak. Borcu borç ile ödüyoruz. Personel giderimiz 27 milyar TL ile bütçenin yüzde 36’sını, giderlerin ise yüzde 30’una denk geliyor. 5 yıl önce personel gideri yüzde 26 iken bu yıl 30’a yaklaştı. 9 milyarlık destek ESHOT’a aktarılacak. Şirketlerin 4,5 milyar TL’ye yakın vergi borcu var. Konsolide borcu 32 milyar lira oldu. İhtiyaç sahiplerine 789 milyon doğrudan yardı yapılmış. Tanıtım giderlerine 373 milyon TL kaynak ayrıldı. Yatırımlar için bütçeden 22,5 milyar TL ayrılmış. 74 milyarlık bütçedeki para sadece harcamaları karşılıyor. Yatırımlar borç ile karşılanıyor. Bu yapı sürdürülemez. İzmir’in devasa sorunlarına çözüm üretilemez. ESHOT bütçesine evet oyu vererek destek vereceğiz” diye konuştu.

GELİR GİDERİ KARŞILAMIYOR...

CHP’li meclis üyesi Candaş Yeter, “Dünya standartlarına göre otobüs başına şoför sayısının 2-2,5 arasında olması gerekiyor, personel fazlamız yok. 2025 yılı mali yılı bütçede 3 milyar TL kurum hasılatı öngörülüyor, akaryakıt gideri ise 3,5 milyar. 2024 yılı mali 1 milyar 399 TL iken akaryakıt gideri 1 milyar 600 milyon TL olmuştur. Gelir gideri karşılamıyor. Belediyeler merkezi hükümetten daha fazla destek almalıdır. Yolcu başına 24 lira 48 kuruş belediye tarafından sübvanse edilmektedir” dedi. 

“ZÜBEYDE HANIM STADININ YAPIMINA BAŞLANACAK”

Yeter, 2025 yılı performans ve bütçesi için ise, “2 adet öğrenci yurdu içi yer tespit çalışmaları planlanmaktadır. Bütçenin yüzde 21’i kentlinin gelişimini desteklemek için ayrılmıştır. Yer verileri yüzde 100 güncellenecek, ücretsiz internet hizmeti sağlanacak. Dijital ekosistem kurulmasını amaçlayan akıllı şehir platformu çalışması yapılacaktır. Kurumsal kapasitenin artırılmasında yapımına başlanan Eşrefpaşa Hastanesinin 2025 yılında yapılması planlanmaktadır. Bayraklı Özkanlar yeni nesil pazaryeri, Yenişehir hizmet binası, Çeşme Terminal Binası çalışmaları, Bornova Pınarbaşı Tansaş Sosyal Yardım Deposu, kız öğrenci yurdu projelerinin yapım süreci yürütülecek. İş makinesi ihtiyaçları için taşıt alım çalışmaları yapılacaktır. Kültür faaliyetleri yaygınlaştırılacak. 2025 yılında 10 binin üzerinde kitap dağıtılacak. Kentin farklı bölgelerinde kütüphaneler için yer tespit çalışmaları başlamıştır. Kent genelinde koruma ve sağlıklaştırma faaliyetleri yürütülecektir. Proje alanlarının restorasyon çalışmalarına başlanacaktır. Hayvan sağlığına yönelik 29 bin hayvan kısırlaştırılacaktır. Sahiplendirmeye devam edilecektir. 24 bin hayvana koruyucu veterinerlik hekimlik yapılacaktır. 2 yeni hayvan bakım evi çalışmaları yürütülüyor. İnsan sağlığı için ağız ve diş sağlığı kontrolleri yapılacak, evde bakım hizmeti sağlanacaktır. Sağlıklı yaş alma merkezinde çalışmalar yürütülecek. 300 amatör spor kulübüne destek sağlanacak. Yeni spor tesisleri yapılacak, olanlar yenilenecektir. Mahallelerde halı saha yapılacaktır. Zübeyde Hanım stadı çalışmalarına da 2025 yılına başlanacaktır” dedi. 

“BÜTÇENİN YÜZDE 34’Ü DOĞRUDAN YATIRIMLARA AYRILDI”

Yeter, “61 milyar 412 milyonluk bütçenin yüzde 8’ini oluşturan çoklu krizlere dirençli kent belediyeciliği için ayrılmıştır. Bayraklı, Konak, Bornova’da mikrobölgeleme çalışmamaları tamamlanacak, itfaiye binaları projelendirilecektir. Gider bütçesinin 31 milyarı yani yüzde 34’ü doğrudan yatırımlara ayrılmıştır. Gelir ve gider arasında 16 milyarlık fark ise net finansman olarak tahmin edilerek bütçe denkliği sağlanmıştır” açıklamasında bulundu.

ŞİRAZELERİ KAYDI! 

METRO ve İZULAŞ için 'şirazeleri kaydı' eleştirisi getiren AK Partili Atamaca, "ESHOT’taki personel sayısı 420, yüzde 74 erkek, yüzde 26’sı kadın, şirket personel sayısı 4 bin 869, yüzde 91’i erkek, yüzde 9’u kadın, Sözleşmeli personel sayısı 18, yüzde 63’ü erkek yüzde 54’ü kadın temennim en az yüzde 50 oranında kadın çalışanın olmasıdır.  Raylı sistem İzmir içinde yüzde 34, daha çok olmasını temenni ediyorum.  Dirençli kent söyleminden bahsediyor ama hizmet binalarımız gözden geçirmeli. ESHOT açık ihale yapmış, teşekkür ederiz. Ama İZULAŞ ve metroyu ne yapacağız. Şirazeleri kaymış durumda. İzmir’in hangi kimlikle öne çıkması için ne yapacaksınız? Birçok sorun kent kimliği ile uyuşmuyor. Raylı sistem istenilen gibi değil. Yeni yollar yapılamıyor, kent içi ulaşım Arap saçına dönmüş durumda. Kuraklık başını almış gidiyor. Deprem için bir arpa yol alınamıyor. 131 kaçak hizmet binası var. İzmir’in hangi kimliği var. Biz konutları neden kendimiz yapmıyoruz da şirketler üzerinden yapıyoruz. Şirketler durmadan zarar ediyor. Kim ne yapıyor belli değil. Kişisel harcamalarda kullanılan şirket kredi kartları var. Metro A.Ş. için risk analizi yapılmalı. Afet anında ciddi sorunlar yaşayacağız" dedi. 

NEREYE NE KADAR HARCANDI? 

Bütçeyi kalem kalem okuyan Atmaca, "Bütçemizin nerelere kullanılmış ondan biraz bahsetmek istiyorum HALK TV’ye 500 bin TL, EKOL TV’ye 500 bin TL, yine reklam adı altında HALK TV’ye 500 bin TL, KRT TV’ye 300 bin TL, SÖZCÜ TV’ye 95 bin TL, TELE1’e 200 bin TL verilmiş.  İstanbullu Kent Vizyon’a 4,5 milyon TL, İZCE Reklam’a 588 bin TL verilmiş. Bazı söyleşiler yapılmış. Emrah Safa Gürkan’ 374 bin TL, Okan Bayülgen’e 670 bin TL ödenmiş. Konserlere 35 milyon harcanmış. Çim konserlerine kaşe bedeli 9 milyon TL, organizasyonlar 21 milyon TL,  mobil tuvaletlere 23 günlük 175 bin TL, bilgi yarışmasına 704 bin TL, Ebru hizmetlerine 797 bin TL, korteje 1 milyon 48 bin TL, macera parkuru 865 bin TL, Robot Sofia’ya 2 milyon 647 bin TL, günlük personel alımına 13 milyon TL,  fuarcılık danışmanlığına 7 milyon TL,  drone gösterisine 4 milyon TL harcandı" dedi. 

BAŞKAN TUGAY: “İZMİRLİLER HUZUR İÇİNDE YAŞAMALI”

AK Partili Atmaca’nın “İzmir’in kent kimliği noktasında ne düşünüyorsunuz” sorusu ve İZFAŞ’ın harcamalarına yönelik eleştirilerine yanıt veren Tugay, “Hepimizin bireysel öngörüleri var ama bazı kararları verirken araştırma, kurum görüşleri yapıyoruz. İzmir’ ekonomik İzmir vakfı bir sunum yaptı, İzmir’in kent kimliği ve gelecekte olası gelişim alanlarıyla ilgili hangi sektör ve tema üzerinden gelişim beklendiğine dair araştırma yapmalarını istedim. Vizyon 2074 isimli çalışmasıyla bir dizi toplantı düzenliyor. Akademisyenler, araştırmacılar, STK’lar, odalar katılıyor. Belediyeden de arkadaşlarımız katılıyor. Buralarda da bu sorular soruluyor. Benim bireysel görüşüm, biz İzBB olarak her şeyden önce İzmir halkının bu şehirde huzurlu, sağlıklı, konforlu, her türlü tehditten arınmış şekilde yaşamasını hedeflemeliyiz. Ulaşım, körfezin temizliği, kentin daha yeşil olması, kirli havadan arındırılması, gıda, su enerji krizleriyle ilgili çalışmalar yapılması. Sağlıksız yapıların dönüşümü için planlamalar yapılması gibi bir şey. Bunların hepsi İzmirlilerin huzur içinde yaşamasıyla ilgili” dedi. 

UYDURUK ŞEYLER YAPILMASIN! 

Geçtiğimiz günlerde söylediği “İzmir’i turizm kenti yapmak istemiyoruz” sözlerine de açıklık getiren Tugay, "Bizde turizmi turist sayısı ile orantılıyorlar. Oysa birçok turizm il ve ilçemizde ucuz turizm hizmeti veriyoruz. Bu nedenle turist sayısı çok gibi görünse de 100 turistin harcadığı parayı başka ülkede 1 turist harcıyor. Dolayısıyla 100 turist ilçeye zarar veriyor aslında. Avrupa’nın birçok kentinde turist istemiyoruz kampanyaları yapılıyor. Biz tabi ki turist istiyoruz ama İzmir’in kalkınmasına katkıda bulanacak turist istiyoruz. Buraya gelenler İzmir’de nasıl bir yermiş diye kalmış, ucuz otellerde kalan, ekmek arası yiyip, bir harcama yapmadan buraya gelsin gitsin istemiyoruz. Benim görüşüm bu şekilde. İzmir’i gerçekten seven biri olarak, İzmir’in kıymetli olduğunu ve nitelikli turisti hak ettiğini düşünüyorum. Turizme karşı değilim ama turizm adı altındaki ucuz hizmetlere karşıyım. İzmir’i iyi bir hale getirelim İzmirliler açısından. Turizmi nasıl teşvik ederiz, otel yapıp, yatak kapasitesini artırmayı hedeflemiyoruz, temiz olmalıyız, yollarımızı yapmalıyız, daha yeşil, daha temiz havası olan bir şehir olmasını istiyoruz. Böyle olduğu zaman turizm için de çekici bir kent oluyor. Biz bunları turist gelsin diye değil şehrimiz için, vatandaşımız için yapıyoruz. Benim için turiste hizmetten çok İzmirliye hizmet etmek öncelikli. İzmirliye yapılan hizmet kentin daha iyi olmasını sağlayacak ve zaten turizm artar. İzmir’de turizm yatırımı yapmak isteyenler uyduruk şeyler yapmasın, düzgün turizm yatırımları yapılsın istiyorum" dedi. 

“BAZI ŞEYLER PARAYLA ALINAMIYOR”

Başkan Tugay açıklamasının devamında, "Kent kimliğiyle ilgili; İzmir insanlarının birbirine hoşgörüyle yaklaştığı, sosyal yaşamıyla zengin, doğal güzellik açısından zengin, tarım potansiyeli olan, çok yüksek gastronomi potansiyeli olan bir şehir. Bizim çalışmamız gereken alanlar, sahip olduğumuz doğal zenginliklerimizi korumalıyız, doğa, deniz, kıyı, ormanlar, akarsularımız koruyacağız. Yerleşim planlarını yaparken bugüne kadar yapılan hatayı bundan sonra yapmayacağız. Herkes körfez yakınında deniz görecek şekilde yaşamaya çalışıyor. 4 milyonluk nüfusun 3 milyonu körfezin çevresine yerleşmiş, bu kadar nüfus artışı olunca kaçınılmaz olarak altyapı, ulaşım sorunu oluyor ve körfez de kirleniyor. Bizlerin bu dönemli en önemli sorumluklarından biri İzmir’e bir vizyon katacaksak doğal güzellikleri, doğanın, Yaradanın bahşettiği güzellikleri korumak olmalı. Bunun üzerinde birbirine saygılı, şehrine sahip çıkan bir kent olmalıyız. Buraya herhangi bir yatırım gelecekse yatırım olsun da taştan olsun dememeliyiz. Doğayı kirleten yatırımlar olmamalı. İzmir maden açısında zenginlikleri olan bir şehir olabilir ama dağlarını taşlarını, ormanlarını pervasızca yok eden bir şehir olmamalıdır. Kalkınmamız için bazı gelişim alanları var ama her biri adeta geldiği ve çok nazikçe yerleştiği o alanda bir zarar vermeden canlılara var olur. Biz bunu başarabilirsek tarım topraklarımız çok olduğu için aç kalmayız. Yaşamın tüm güzelliklerini yalarız. Dağında kar yağdığında orada oluruz, kumsalda denize gireriz, çiçeğini, rüzgarını koklarız. Bizim zenginliğimiz zaten bunlar. Bazı şeyler parayla alınamıyor" ifadelerine yer verdi. 

“BELKİ DOZ AŞIMI OLMUŞ OLABİLİR”

Arap Yarımadasındaki bozulmuş toprak yapısı, çölleşme, anormal sıcakları anlatan Tugay, " Ne kadar muhteşem binalar yaparsanız yapın oraya, insanlar gelip Karadeniz’de huzur arıyor. İzmirlilerin en fazla yüzleşmesi gereken konu bu. Sahip olduğumuz güzellikleri korumak için her birimiz üstüne düşeni yapacak. Gastronomi, nitelikli tarım, eğitim, sağlık yatırımları İzmir için uygun gibi görülüyor. Limanlarımızla beraber, uluslararası ölçekteki festivallerimizle beraber şehrimizin kalkınması, tanıtımı için yeterli olacaktır. İzmir fuarı da bunlardan biridir. İZFAŞ yatırımlarımda belki doz aşımı olmuş olabilir, bu sene de uluslararası katımını güçlendirerek eski fuarı yakalamayı amaçlayarak, daha geniş kullanım alanıyla İzmir fuarını gerçekleştireceğiz" dedi. 

3 BİN KONUT!

Ege Şehir’in yapacağı yaklaşık 3 bin konutun örnek olacağını dile getiren Tugay, " Çocuklar, kadınlar, tüm vatandaşlarımız orada huzuru bulsun diye hayal ederek proje yapıyoruz. Örnek bir iş yapıyoruz. Para kazanmayı amaçlamadığımız, örnek bir proje olmasını hayal ediyoruz. Çok farklı projeler için hazırlanıyor arkadaşlarımız. Haya ettiklerimizi orada gerçekleştirdiğimizde hem şehir merkezini çepere alma, İzmir’in her yerinde huzurla yaşayacağımıza adım atacağız" ifadelerini kullandı. 

“METRO’YA MALİ MESULİYET SİGORTASI YAPTIRACAĞIZ”

Tugay METRO çin gelen eleştirilere ise, "Türkiye’de hiçbir metronun sigortası yok, devlet kurumlarında olmuyor, 2022’de 8 milyon civarındayken, 2023 yılında 225 milyon teklif verilince yapılması mümkün olmamış.  Bu sene mali mesuliyet  sigortası yaptıracağız. Kısa sürede ihale edilecek" ifadeleriyle yanıt verdi.