Resmi Gazete'de yayımlandı: Araç alım satımında yeni dönem

Araçların satış, devir ve tescil hizmetlerinin yapılmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelikle birlikte kayıp tescil plakalarının yenilenmesinde sistem değişikliğine gidildi. Kaybedilen araç plakalarında yenileme işlemleri artık noter yerine e-Devlet üzerinden yapılabilecek. Öte yandan trafik sigortası, araç satışının hemen ardından yapılacak.

Yönetmeliğin 1'inci, 3'üncü, 7'nci ve 9'uncu maddeleri 1 Temmuz 2025; 4'üncü maddesi 1 Ocak 2025; 5'inci maddesi 5 Aralık 2024 tarihinde yürürlüğe girecek. Yönetmeliğin diğer maddeleri ise yayım tarihinden itibaren yürürlüğe girdi.

Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelikte şu düzenlemeler yer aldı:

MADDE 1- Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmeliğin 9'uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “ve yüklü ağırlığı 750 kilogramın üstünde” ibaresi yürürlükten kaldırıldı.

KAYBEDİLEN PLAKA E-DEVLETTEN TALEP EDİLEBİLECEK

MADDE 2- Aynı yönetmeliğin 10'uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklendi:

“(22) Kaybedilen bir tescil plakasının yeniden basımı için plaka basım talep belgesi oluşturulması, iletişim bilgilerinin güncellenmesi ve araca ait özet tescil bilgileri raporu oluşturulması işlemleri e-Devlet üzerinden yapılabilir.”

MADDE 3- Aynı yönetmeliğin 15'inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “yüklü ağırlığı 750 kilogramın üstündeki” ibaresi yürürlükten kaldırıldı.

ENGELLİ ARAÇLARINA ÖZEL TEDBİR

MADDE 4- Aynı yönetmeliğin 16'ncı maddesinin dördüncü fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirildi ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklendi:

“b) Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak imal edilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması veya otomatik vitesli olması ve araçta başka aparat bulunmaması halinde bu aracın tescil kayıtlarına (a) bendinde yer alan şerhin yanı sıra, şerhin geçerli olduğu süre zarfında, aracın tescil kayıtlarına, “Engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılan ve özel tüketim vergisinden müstesna olarak iktisap edilen aracın bizzat engelli tarafından kullanılması gerekmektedir.” şeklinde şerh işlenir. Vergi dairesi müdürlükleri tarafından alınan taahhütnamede yer alan ve bu araçları kullanacak kişilerin bilgileri tescil kayıtlarına işlenir. Söz konusu şerhi haiz araçların bizzat kullanılmaması veya araçta istisnadan yararlanan engelli olmaksızın kullanıldığının tespit edilmesi halinde tespitin yapıldığı yer defterdarlığına bildirim yapılır. İstisnadan faydalanan engelli kişi araçta olsa dahi aracın engelli olmayan kişiler tarafından kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından belgelendirilmemesi halinde üçüncü kişilerin söz konusu aracı kullanmaları yasaktır.”

“ç) (c) bendinde yer alan şerhin yanı sıra, şerhin geçerli olduğu süre zarfında, aracın tescil kayıtlarına, “Araç sahibi engelli kişinin eşi, aynı il sınırlarında ikamet eden birinci derece kan ve kayın hısımları, kardeşleri, vasisi veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü arasından tescil kayıtlarına işlenen en fazla iki kişi tarafından kullanılabilir.” şeklinde şerh işlenir. Vergi dairesi müdürlükleri tarafından alınan taahhütnamede yer alan ve bu araçları kullanacak kişilerin kimlik bilgileri tescil kayıtlarına işlenir. Söz konusu şerhi haiz araçların tescil kaydında belirtilen kişiler dışındakiler tarafından, araçta istisnadan yararlanan engelli olmaksızın kullanıldığının tespit edilmesi halinde, tespitin yapıldığı yer defterdarlığına bildirim yapılır.”

TRAFİK SİGORTASI SATIŞTAN HEMEN SONRA YAPILACAK

MADDE 5- Aynı yönetmeliğin 18'inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirildi:

“(1) Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış veya devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası, 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesine göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmadığının ve trafikten çekilmiş veya çekilecek araçlar hariç olmak üzere aracın geçerli muayenesi ile aracı satış veya devir yoluyla alacak kişi adına satış ve devir tarihi itibarıyla geçerli olmak üzere zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunduğunun tespit edilmesi halinde noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devir işlemleri geçersizdir.”

MADDE 6- Aynı yönetmeliğin 31'inci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirildi:

“(4) Emniyet Genel Müdürlüğü ve Türkiye Noterler Birliği, ilgili tescil kuruluşları ile yetkilendirilen kurum veya kuruluşlar tarafından üretilen plaka basım talep belgelerine tescil plakasını basmaya yetkili Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun elektronik ortamda erişimini sağlar. Plaka basım talep belgesine elektronik ortamda erişimin mümkün olmadığı durumlarda yazılı olarak ibraz edilmeden plaka basımı yapılamaz. Plaka basım talep belgesi veya buna ilişkin elektronik bildirim, plakayı basan kuruluş tarafından en az üç yıl süre ile muhafaza edilir. Tescil plakalarında, plaka basım işlemini gerçekleştiren kuruluşun mührü bulunur.”

MADDE 7- Aynı yönetmeliğin 32'nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin ikinci cümlesi yürürlükten kaldırıldı.

MADDE 8- Aynı Yönetmeliğin 48'inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirildi:

“d) Tescil plakalarının basımı/dağıtımı ve plaka basım talep belgelerine ilişkin bilgiler Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu veri tabanında tutulur. Bu bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile anlık olarak paylaşılır.”

MADDE 9- Aynı yönetmeliğe aşağıdaki geçici maddeler eklendi:

“Yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların tescili

GEÇİCİ MADDE 9- (1) Bu maddeyi ihdas eden Yönetmeliğin 3 üncü maddesiyle 15 inci maddede yapılan değişiklik bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üretilerek uygunluk belgesi düzenlenen ve yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların tescilleri hakkında uygulanır.

Yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların tescili için geçiş süresi

GEÇİCİ MADDE 10- (1) 1/1/2025 tarihinden önce üretilen yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork ve yarı römorklardan uygunluk belgesi bilgileri ARTES’e üretici veya ithalatçılar tarafından elektronik ortama aktarılanlar 1/1/2035 tarihine kadar ilgilisinin talebi halinde tescil edilir, bu tarihten sonra tescil edilmeyenlerin karayolunda kullanılması yasaktır.

(2) Birinci fıkra kapsamında 1/1/2035 tarihine kadar tescil işlemi yaptırılmayan römork veya yarı römorkların arkasına çeken araca verilen numarayı taşıyan plaka takılır veya resmedilir.

(3) Uygunluk belgelerinin mücbir sebeplerle temin edilememesi veya elektronik ortama aktarılamaması halinde tescil işlemlerinin ne şekilde yapılacağına ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.”