SONAR Genel Müdürü Hakan Bayrakçı: Anketler sağlıksız

24 Haziran’da yapılacak erken seçimin nabzını kamoyu araştırmacılarıyla tutmaya devam ediyoruz. İYİ Parti’nin Meclis’te grup kurması nasıl bir etki yaratı? Seçimin kazananı kim olu? CHP kimi aday göstermel? Parlamento seçimlerinde nasıl bir tablo ortaya çıkabili? Dizinin son röportajında, aklımızdaki tüm soruları SONAR Araştırma Şirketi Başkanı Hakan Bayrakçı’ya sordum... 

‘CHP KEDİ OLALI BİR FARE TUTTU’

- Dün İYİ Parti resmen Meclis’e girdi. CHP’den 15 milletvekilinin İYİ Parti’ye geçmesiyle grup kurdular. Bu durum 24 Haziran’daki seçimleri nasıl etkiler'

Cumhur ittifakı bunu hiç hoş karşılamadı. Çok kızdılar, “Ahlak dışı’’ dediler. Ama ben hiç o kanaatte değilim. Bilakis gayet etik. İktidarın şu ana kadarki ufak tefek bütün kurnazca hareketlerine karşı CHP ilk defa kedi olalı bir fare tuttu. İyi bir planla hareket ettiler. CHP iyi şeyler yapsa ve kaybetse ona razıyız. Ama zaten çoğunlukla kötü şeyler yapıyor, o yüzden kaybediyor. Biz onu eleştiriyoruz.

- Bu hareket tabanda nasıl yankılanmıştı? CHP tabanında İYİ Parti’ye bir sempati var mı'

Tabii var. Zaten İYİ Parti’nin seçmen ağırlığı CHP seçmeninden oluşuyor. Sol ile hiç alakası olmamış insanlar şu anda CHP’ye oy veriyorlar. İYİ Parti en yüksek oyunu CHP’den alacak.

- Oranları nasıl görüyorsunu? İYİ Parti’nin oyunun ne kadarı CHP’den, ne kadarı diğer partilerden gelir'

Anketlerden sağlıklı cevap almak imkânsız çünkü cevap veren kişilerin yüzde 15’i korktuğu için yanlış bilgi beyan ediyor. OHAL’den dolayı insanlar işten atılma korkusu yaşıyor.

‘İYİ PARTİ’NİN OY ÇALMASININ CHP İÇİN MAHSURU YOK’

- Dünkü röportajda konuştuğumuz Faruk Acar, “15 vekil hamlesi İYİ Parti ve AK Parti’ye yarar ama CHP için handikaplı. Oyları düşecek” dedi. Katılır mısınız'

Hayır, katılmam. İYİ Parti gücünde bir partinin siyasi yaşama girmesi CHP için önemliydi ve lazımdı.

ANDY-AR GENEL MÜDÜRÜ FARUK ACAR: "15 VEKİL, HANDİKAPLI HAMLE"

- Neden'

AK Parti iktidarının gitmesini isteyenler bakımından önemliydi. İYİ Parti’nin CHP’den çok oy almasının CHP için bir mahsuru yok. Yeter ki İYİ Parti bu planlamanın içinde yeni bir güç ve barajı geçen yeni bir parti olarak ortaya çıksın. Çünkü muhalefetteki MHP iktidar blokuna gitti. HDP ile işbirliği yapamıyorlar çünkü kötü sonuç verir. O fonksiyonu görecek İYİ Parti Meclis’e girmeliydi ve girdi. Dolayısıyla İYİ Parti’nin Meclis’te yer alması için CHP her şeyi yapabilirdi. İYİ Parti’yi biraz da kendi çocuğu gibi görüyor. Ayrıca CHP, bu tür bir partinin mevcudiyetiyle gerek başkanlık seçiminde gerek parlamento seçiminde bir sonuç alınabileceğini de biliyor.

- CHP kimi aday göstermeli sizce'

CHP’li olacak ama kökeni merkez sağdan gelecek. Gençliğinde de biraz ülkücük-milliyetçilik olması lazım. Çok iyi de ekonomi bilmesi gerekiyor.

- İlhan Kesici’yi mi işaret ediyorsunuz'

Evet, daha uygun başka biri yok ki... Herkesten oy alacak olan o. Kesici 3 dönemdir CHP Milletvekili. Bir insan daha ne kadar CHP’li olabili? Aynı zamanda merkez sağ kökenli; Anavatan’dan belediye başkan adayı ve milletvekiliydi. Aynı zamanda Demirel Ailesi’nin damadı. Ekonomiyi de çok iyi biliyor. Son düzlükte seçimi alabilecek kişiyi tarif ediyorum. Bu tipte bir CHP adayı olmaması halinde Tayyip Erdoğan seçimi ilk turda kazanabilir. İkinci tura kalmaz. Bu arada Muharrem İnce’nin de altını çizmeden geçemeyeceğim.

- Sağ seçmen Muharrem İnce’ye oy verir mi'

İşte tek sorun o. Yoksa İnce hem CHP’li hem de iyi konuşuyor. Ama seçim ikinci tura kalırsa maalesef sağ seçmenden oy alamaz. Sıfır da olmaz ama Kesici gibi oy alamaz. Kesici olmazsa, İnce aday olmalı.

- Peki, Kılıçdaroğlu’nun adaylık ihtimali bitti mi, yoksa o da iyi bir seçenek mi'

Tabii ki iyi bir aday olurdu. Ama Türkiye’de bazı şeyler saplantıdır. Ülke henüz bir Alevi Cumhurbaşkanı’na hazır değildir. Bu şartlar altında Kemal Bey alacağı en iyi oyu alamaz. 

‘SEÇMEN MECLİS’TE DENGE GÖZETEBİLİR’

- Cumhurbaşkanlığı seçiminde partilerin aldığı oy oranı ile Meclis’teki sandalye dağılımı arasında bir fark olma ihtimali var mı'

Olabilir. Bu iki oyu çeşitli psikolojilerle kullanacaklar. Mesela Tayyip Erdoğan’ı çok beğenen kişi gidip ona oy verir. Ama “Muhalefet ‘Tek adama doğru gidiyor’ diyor, başkasına da oy vereyim de dengelensin’’ diye düşünüp dengelerini değiştirebilirler.

‘HDP’NİN ADAYI DEMİRTAŞ OLMALI’

- Kürt oyları nasıl şekillenir'  “HDP Selahattin Demirtaş’ı mı aday göstersin, yoksa dışarıda olan birini mi'’’ tartışması var...

Bir siyasi parti en yüksek oyu alabileceği adayla seçime gitmeli. HDP için o kişi Demirtaş’tır. Çünkü söylemi bu ülkede tuttu, beğenildi. MHP’liler bile onu izledi.

- Peki, tutuklu olması dezavantaj değil mi'

Hayır, aksine avantaj. Ortada mağduriyet var. Yüzde 12 alacakken, yüzde 15 alabilir. Meral Akşener veya CHP’nin benim tarif ettiğim tipte göstereceği bir aday finale kalabilir. Onlardan biri kalırsa, o zaman seçim kafa kafaya hale gelir. Tayyip Erdoğan her halükârda 46-47’nin altında kalmaz. 

‘ABDULLAH GÜL ÖZEL BİR OLAY, SEÇMENİ ÇEKER AMA CHP SEÇMENİNİN BİR BÖLÜMÜNÜN GÖZÜ LAİK BİR ADAY ARAR’

- Dün CHP Lideri Kılıçdaroğlu, Saadet Partisi Genel Başkanı Karamollaoğlu ile görüştü. Siz muhalefetin ilk turda ortak bir adayda birleşmesinin mi, yoksa farklı adaylar göstererek çıkmasının mı daha avantajlı olduğunu düşünüyorsunuz'

Farklı adaylar göstermeliler. Kendine ait bir fikir merkezi olduğunu gören ama olmayınca da AK Parti’ye yuvarlayarak oy veren insanlar var. Farklı adaylar olursa onlar asıl partilerine gidebilirler. Örneğin Saadet Partisi’nin yüzde 4-5’lik bir seçmeni var. AKP, 2009 seçimlerinde yüzde 38’e düştüğünde, 5 puanı Saadet almıştı.

- Ama kimi kamuoyu araştırmacıları, “Eğer muhalefet ilk turda birleşmezse cumhur ittifakı seçimi alır ve senaryo biter’’ diyor. Buna ne diyorsunuz'

Katılmıyorum.

- Bu, muhalefet açısından risk değil mi'

Evet, risk. Ama çok adaylı girdiği zaman cumhur ittifakının alacağı oyu azaltıyor. Saadet Partisi gibi bir parti, bu bahsettiğim modelle kendi seçmenini çekebilir.

- Abdullah Gül aday olursa ne olur'

Abdullah Gül özel bir olay, o tabii ki seçmeni çeker. Ama onu hangi parti aday gösterecek'

- 100 bin imza ile bağımsız olarak aday olursa nasıl bir senaryo ortaya çıkar'

Abdullah Gül tabii ki önemli bir faktör olur. Ama CHP seçmeninin en az yüzde 30’unun gözleri laik bir aday arar. Esasen CHP de bunu yapamaz. CHP, Abdullah Gül’ü destekleyen bir açıklamanın altına giremez. Çünkü CHP 90 yıldır en büyük mücadeleyi laiklik ile ilgili konularda verdi. Bağımsız, özgür düşünen Türk kadınının ve laik düşüncenin daima merkezi oldu. Hal böyle olunca tutup da siyasal İslam’dan gelen birinin aday gösterilmesini CHP’nin hiçbir üyesi affetmez.

"MUHALEFET İLK TURDA BİRLEŞMEZSE SEÇİMİN GALİBİ ERDOĞAN OLUR"

- Peki, son günlerde kulislerde konuşulduğu gibi Gül çıkıp “Türkiye’yi parlamenter sisteme döndürmek ve seçime götürmek üzere geliyorum” derse, CHP seçmeninin tepkisi farklılaşır mı'

Biraz farklılaşır. Ama son düzlükte finale kimin kalacağı önemli hale gelir. Abdullah Gül ikinci tura kalırsa, Tayyip Bey finalde onu yener. Bir kere AK Parti seçmeni aslına oy verir. Yani dinci bir partinin orijinaline oy vermek ister. Abdullah Bey şu anda laiklerin aday gösterdiği bir dinci m? Söylenişi bile zor. CHP seçmeninin hepsini sandığa çekemezsiniz. Abdullah Gül’e oy vermeyecek olan yüzde 3-4 oranında CHP seçmeni var. CHP, Abdullah Gül’ü kendi adayı olarak göstermeyi izah edemez.

- Önceki gün röportaj yaptığımız ANAR Genel Müdürü İbrahim Uslu, “Aslında CHP seçmeni kızsa da partisi kimi aday gösterirse ona oy veriyor. Mesela Ekmeleddin İhsanoğlu vakasından bahsediliyor ama o seçimde de aslında CHP ile MHP’nin toplam oyu yüzde 38’di. Zannedildiği gibi CHP seçmeninde ciddi bir fire olmadı” diyor. Siz bu analize karşı mı çıkıyorsunuz'

Evet, buna karşı çıkıyorum. Mesela CHP, Erbakan’ı aday gösterebilir miyd? CHP’nin mevcudiyetinin esası laik devrimdir. Atatürk’ün getirdiği siyasal rejimin Türkiye’ye en büyük yansıması, toplumu ve devleti din etkisi altından kurtarmasıdır.

‘SEÇİMİN NEDENİ DOLAR’

- Erken seçim kararına şaşırdınız mı'

Biraz şaşırdım, çünkü vaktinde yapılması AK Parti’nin daha çok işine gelirdi. Fakat son gelişmelerle de AK Parti için acil bir seçim ihtiyacı hasıl oldu. Hükümet doları durduramayacağını anladı. Daha önce dolar yine yükseliyordu fakat ardından tekrar düşüşe geçiyordu. Şimdi dolar göstere göstere 4’ü geçti. Bu panik yapar. O yüzden acilen erken seçim kararı aldılar.