Soma davası yeniden

Soma'da, 13 Mayıs 2014 tarihinde meydana gelen faciada, 301 madencinin yaşamını yitirmesinin ardından başlatılan adli soruşturmada, haklarında 'olası kastla öldürme', 'bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümü ile birlikte birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma', 'neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama' suçlarından 301 kez, 2 yıldan 25 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılan toplam 51 sanığın yargılanmasına Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeniden başlandı. 

Duruşma öncesi Sosyal Haklar Derneği ve Çağdaş Hukukçular Derneği'nin öncülüğünde, CHP Manisa Milletvekili Tur Yıldız Biçer ile maden faciasında yaşamını yitiren işçilerin yakınları, Akhisar Tren İstasyonu önünde toplandı. Kalabalık, 'Unutmadık, unutturmayacağız' yazılı pankart açıp, 167 Sokak ve Şehit Murat Öztürk Caddesi güzergahını takip edip, duruşmanın görüldüğü salonun önüne kadar yürüdü. Kalabalık yol boyunca, '301'in hesabı sorulacak', 'Anaların gözyaşı katilleri boğacak', 'Kaza değil cinayet, kader değil katliam', 'Soma'nın ateşi AKP'yi yakacak' sloganları attı. 

'BASKI, ŞİDDET, YILDIRMA SÜRECİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ' 

Yürüyüşün sonunda kalabalığa seslenen Sosyal Haklar Derneği Ege Bölge Temsilcisi Kamil Kartal, "Çok yoğun bir baskı, şiddet ve yıldırma süreci ile karşı karşıyayız. Mahkeme üzerinde mevcut siyasal iktidarın baskısı var. Görevden almalar, savcıları değiştirmeler, mahkeme heyetini değiştirmeler söz konusu. Hemen arkasından avukatlarımıza yönelik çok yoğun bir baskı yapılmakta. KHK ile kapatılan Çağdaş Hukukçular Derneği Genel Başkanı olan arkadaşımız Selçuk Kozağaçlı tutuklandı. Onların arkasından da aileler üzerinde çok yoğun bir baskı geliştirildi. Tüm bu baskılara rağmen yaklaşık 44 aydır bu mücadeleyi yılmadan, bıkmadan, usanmadan ve adalet yerini bulana kadar, sonuna kadar devam ettirme azmi ile mücadelemizi sürdürüyoruz" diye konuştu.  

'301'İN ACISININ HESABINI SORMA MÜCADELESİ' 

Her türlü hava koşulunda hak aramaya devam ettiklerini vurgulayan Sosyal Haklar Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Can Atalay ise şunları söyledi: 

"Adalet istemekten öte adalet, talep ediyoruz. Her türlü hırsızlığa, uğursuzluğa rağmen bugün yine buradayız. Bu 301'in acısının hesabını sorma mücadelesi Türkiye'de bütün zulme uğrayanların, bütün haksızlığa uğrayanların tüm emeği ile geçinen yurttaşların hak ve gelecek mücadelesidir. Bugün buradayız. İhtimal olarak bugün bu blok 2 gün sürecek. Her türlü hırsızlığa, uğursuzluğa ve ahlaksızlığa karşı biriz, bir aradayız. Bütün Türkiye'ye sesleniyoruz, bu ailelerin burada bu davaya sahip çıkmaları kolay değil. Avukatlarımız tutuklanıyor, bize kim sahip çıkaca? Türkiye sahip çıkacaksa buradayız, Soma'dayız, Savaştepe'deyiz, Kınık'tayız. Ama Türkiye, 301 canın hesabını sormaya sahip çıkmayacaksa bu karanlık günlerden çıkış olmaz. Ancak emeği ile geçinenlerin, ekmeğini kazanırken öldürülenlerin hesabını sorabilirsek biz bu karanlıktan çıkarız."  

Konuşmalardan sonra avukatlar ve yaşamını yitiren madencilerin aileleri, polis kontrol noktasındaki aramanın ardından duruşmanın yapılacağı salona alındı. Yoklamayla başlayan duruşmada, son celseden bu yana mahkeme dosyasına konulan belgeler okundu. Bu belgelerden sanıklardan Mehmet Ali Günay Çelik'in serbest bırakılmasından sonra mağdur ailelerin avukatlarının reddi hakim talebinde bulunduğu, Manisa Ağır Ceza Mahkemesi'nin ise bunu reddettiği öğrenildi. Ayrıca Manisa Cumhuriyet Başsavcılığı'nın olayda sabotaj ihtimaline yönelik soruşturmasının da yine devam ettiği belirtildi.  

ESASA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİ DİLE GETİRMEYE BAŞLADILAR 

Duruşmada, mağdur ailelerin avukatları, mahkeme heyetinin değişmesi nedeniyle bir kez daha esasa ilişkin görüşlerini bildirmeye başladı. Avukatlar, ocakta havalandırma projesinin yapılmadığını, bu nedenle işçilerden 272'sinin hayatını kaybettiğini, üretim baskısı olduğunu ve taahhüt edilenden çok önce kömür miktarının üretildiğini ileri sürdü. 

"ÜRETİMİ DAYIBAŞLARINA TESLİM ETTİ"

Manisa'nın Soma İlçesi'nde 301 madencinin yaşamını yitirdiği faciayla ilgili 5'i tutuklu 51 sanıklı davanın, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nde, görülmesine öğleden sonra da devam edildi. Mağdur ailelerin avukatları, mahkeme heyetinin değişmesinden dolayı binlerce bilgi belge ve ifadenin bulunduğu dosyanın anlaşılabilmesi için esasa ilişkin beyanlarını yineledi. Avukatlardan Akçay Taşçı, "Bu ocakta üretilen kömür 25 milyon ton, elde edilen gelir ise 1 milyar 250 bin TL civarındadır. Bu ocaktaki çalışma yapılanması, katliama götürdü. Burada birbirinin üzerine yüklenen fiiller var. Yasaklanan taşeron sistemini Soma Kömür İşletmeleri A.Ş., kendi içerisinde uyguladı. Üretim yapılan ayakları dayıbaşlarına teslim etti. Bu dayıbaşlar da taşeronluk yasak olduğu için şirkette çalışan gibi gözüktüler. Üretimde 23 taşeron firması kullanıldı. Aralarında da üretim rekabeti yaptırıldı. Taşeronlar arası yarış işçi üzerinde üretim baskısı getirdi, kötü davranışı getirdi. Burada taşeron istenilen üretimi yapamadığı zaman işten çıkartıldı, yani sözleşmesi feshedildi" dedi. Akçay Taşçı, ocaktaki sıcaklık artışlarının dikkate alınmadığını, müfettiş denetimlerinin önceden haber alındığını da söyledi.

KÖMÜR MİKTARI EN KISA ZAMANDA ÇIKARTILMIŞ

Taahüt edilenden 2 yıl 10 ay önce kömür miktarının üretildiğini vurgulayan mağdur avukatlarından Veysel Gül, "Buradaki faaliyet, en yüksek kömür miktarını en kısa zamanda çıkartılmak üzerine kurulmuş. Göstergelerdeki sıcaklar değerlerinde yaşanan anormal değişiklikler hiç dikkate alınmamış. İşçilere göstermelik eğitimler verilmiş. Hatta eğitim almış gibi belge imzalatılmış. Ölen işçiler arasında bile eğitimdeymiş gibi gösterilmiş olanlar vardı. İş sağlığı ve güvenliği şeklen yapılmış. Bunlar bu katliamdaki en önemli nedenlerdir" dedi.

Avukat Evren İşler'in yargılamanın başından itibaren nasıl bir seyir izlendiğini anlattığı duruşmada, Avukat Nergiz Tuba Aslan da, facianın şirket tarafından öngörülür olduğunu, bu durumun acil eylem planında var olduğunu anlattı. Nergiz Tuba Aslan ayrıca, sanıkların böyle bir faciayı beklediklerine dair dosyada çok sayıda belge ve rapor da bulunduğunu söyleyip, cezalandırılmaları talebinde bulundu. Mağdur avukatlarının konuşmalarından sonra ölen işçilerin aileleri de söz aldı. Aileler, adalet istediklerini, sanıkların adil bir yargılama sonrasında en ağır cezayı almasını beklediklerini dile getirdi. Mahkeme Başkanı Salih Pehlivanoğlu, duruşmayı yarına erteledi.

DAVANIN GEÇMİŞİ 

Manisa'nın Soma ilçesinde, 13 Mayıs 2014 tarihindeki maden kazasında, 301 madenci hayatını kaybetti. Faciadan sonra başlatılan adli süreçte, aralarında Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ile İşletme Müdürü Akın Çelik'in de bulunduğu 8 kişi tutuklandı. Facianın yıl dönümüne 2 ay kala, 2 Mart 2015'te iddianame, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nce kabul edildi. İddianamede, tutuklu 8 kişi için 'olası kastla öldürme' suçundan 301 kez 20- 25 yıl, 'neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama' suçundan 162 kez 2- 6 yıl hapis cezası istendi. Tutuksuz 38 sanık için de 'bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümü ile birlikte birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma' suçundan 2- 15 yıl hapisle cezalandırılmaları istendi. Ancak bunlardan 25'inin cezalarının, kusur durumu dolayısıyla 3'te 1 oranında artırılması talep edildi. Geçen yıl 25 Aralık'taki duruşmada da tutuklu sanıklardan maden mühendisleri Hilmi Kazık ve Yasin Kurnaz, Mehmet Ali Günay Çelik tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. Son bilirkişi raporundaki suçlamalar nedeniyle Alp Gürkan, Hayri Kebapçılar, Mustafa Yiğit, Murat Bodur, Haluk Sevinç hakkında 'bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermek'ten 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. 

DAVANIN SANIKLARI 

Cezalandırılmaları istenen sanıklardan tutuklu olan ilk 5 kişinin isimleri şöyle: 

"Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Genel Müdürü Ramazan Doğru, Maden Mühendisi, İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı, İşletme Müdürü Akın Çelik, maden mühendisi Ertan Ersoy" 

Tutuksuz yargılanan 46 sanığım isimleri ise şöyle: 

"Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'nin patronu Alp Gürkan, yönetim kurulu üyeleri Hayri Kebapçılar, Mustafa Yiğit, Murat Bodur, Haluk Sevinç ile mühendisler Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Mehmet Ali Günay Çelik, Yalçın Erdoğan, Harun Güneş, Fuat Ünal Aydın, emniyet teknikerleri Ergün Yılmaz, Coşkun Derici, Necati Karadeniz ve Harun Yılmaz, Erdem Cambaz, Serkan Kocaman, Soner Günay, Ümit Şahin, Nazmicem Nesemioğulları, Hüseyin Alkan, Adem Ormanoğlu, Burhan Karabaş, Sertaç Büyükgüney, Nimetullah Uğurlu, Efkan Kurt, Mehmet Bayri, Sertan Günay, Batuhan Ünlüyol, Ozan Sezer, Erdoğan Cinoğlu, Halil Sarı, Serhat Dinç, Saltuk Alp Demir, Uğur Karabulut, Serdar Günay, Mehmet Uçgun, Ömer Değirmenci, Fahri Pançar, Olcay Erşin, Mehmet Avcı, Halil Burhan, Hüseyin Ergin, Hilmi Karakoç, Mehmet Erez ve Caner Uysal." (DHA)