İzmir'deki tarihi tesis 'imdat' diyor

İzmir’in kültürel ve endüstriyel zenginlikleri arasında büyük öneme sahip ve cumhuriyet tarihinin de önemli üretim tesisleri arasında yer alan eski Sümerbank Basma Fabrikası göz göre göre yok oluyor. Geçtiğimiz seçimler öncesinde hükümetin 35 proje arasına koyduğu ve verilen tüm sözlere karşın bir türlü restore edilmeyen tarihi tesis, Hazine’ye devredilince sahipsiz kaldı, yıkılmaya yüz tuttu. YIKILDI YIKILACAK

Ege Postası
16.02.2015 - 11:31

ERMAN ŞENTÜRK/HABER SERVİSİ- İl Özel İdaresi’nin kapatılmasıyla başlayan paylaşım krizinin sembolü haline gelen ve kent için adeta utanç vesikasına dönüşen eski Sümerbank Tesisleri’nin yaşadığı dram bitmek bilmiyor. Bütünşehir yasası ile kapısına kilit vurulan Özel İdare’nin en değerli varlıklarından olan tarihi yapı yaşanan bürokratik kriz ve yargı çıkmazının gölgesinde adeta kaderine terk edildi.

YIKILIRSA GERİ GELMEYECEK
30 Mart öncesinde İl Özel İdaresi tarafından defalarca Büyükşehir Belediyesi’ne tahsis kararı alınan ancak, 7 kez İzmir Valiliği tarafından reddedilen talebin ardından yıkılmaya yüz tutan Sümerbank tesisleri tartışmalı tahsis kararları ve tutulmayan sözlere kurban gitti. Geçmişi cumhuriyetin ilk yıllarına kadar uzanan ve yerli malı üretimin simgesi olarak bilinen tesis günden güne yıkılıp çökme noktasına gelirken, uğradığı “tarihi vefasızlık” nedeniyle adeta yok oluyor.

İZMİR’İN SERVETİ İLE KURULDU, ANKARA’NIN MALI OLDU
AK Parti’nin 2010’da 35 Proje arasına koyup restorasyon sözü verdiği tesiste aradan geçen yıllar içerisinde çivi dahi çakılmazken, esas darbeyi ise İl Özel İdaresi’nin kapatılmasıyla yedi. Sümerbank tesislerinin İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne verilmesi ve yerel idare tarafından restorasyonun yapılarak kullanıma sunulması için 7 kez karar alan İl Genel Meclisi’nin tüm ısrarlı talepleri İzmir Valiliği’nce reddedildi. 30 Mart tarihinde kapatılan idarenin tüzel kişiliği sona erince Valilik bünyesinde kurulan komisyonca Maliye Hazinesi’ne devredilen dev tesis, daha sonradan Milli Eğitim’e tahsis edildi ancak, çürüyen Sümerbank binasına dair hiçbir gelişme kaydedilemedi.

35 PROJEDE RESTORASYON SÖZÜ VERİLMİŞTİ…
Rant değeri trilyonlarla ifade edilen tarihi tesisin dramı bununla da kalmazken, söz konusu devir işlemi İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından mahkemeye taşındı. Adeta mezbelelik haline gelen eski Sümerbank Tekstil Fabrikası’nın kaderi mahkemeden çıkacak sonuca endekslense de, geçen sürede elde kalan son yapı da adım adım yıkılmaya yüz tuttu.

CUMHURİYETİN SİMGESİ YOK OLMAYA YÜZ TUTTU
Toplam 133 bin metrekarelik alanda kurulu olan ve temeli 1949’da atılan “Sümerbank İzmir Basma Sanayi Müessesi” ismiyle İzmir’e, Ege Bölgesi’ne ve Türkiye’ye önemli hizmetler veren dev sanayi tesisi 2003 yılında yaşanan tartışmaların ardından Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile İl Özel İdaresi’ne devredilerek satılmaktan kurtulmuştu. Cumhuriyetin simge kurumlarından olan toplam 160 dönümlük arazide kurulu köklü tesis için eğitim hizmetlerine ayrılması öngörülürken, bu karar da havada kaldı.

HIRSIZLAR TEKERLEK OLSA TAKIP GÖTÜRECEKTİ…
Uğradığı yıkım, talan ve hırsızlık gibi sayısız vaka sonrasında başına gelmedik kalmayan tesiste yaşanan güvenlik zafiyeti ve sahipsizlik nedeniyle sabit olmayan her şey ise ortadan kayboldu. İçerisinde iplik dokuma fabrikası, basma işletme binası, konfeksiyon hazır giyim fabrikası, sosyal tesisler, itfaiye binası, arıtma tesisi, kreş, lojman, erkek öğrenci yurdu, Sümer Holding idare bölümü, Sümer Market, trafo ve su deposu gibi birimler bulunan Sümerbank Kompleksi’nden geriye kalan tek bina da tüm bu yıkıma karşın restorasyon beklemeye devam ediyor. Bir kısmı için SİT kararı alınan tesislerin üretim yapıları yıkıldı, özgün donanımları yok oldu ve yerleşkenin özgün mimarisi ile uyuşmayan yeni eğitim yapıları inşa edildi.

YEREL İDARE FABRİKA DİYE VERDİ, BİR DAHA GERİ GELMEDİ
Büyükşehir Belediyesi’nin kongre merkezi, müze ve otel yatırımları için değerlendireceğini duyurduğu ve Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı’na sayısız ortak proje çağrısı yaptığı alanla ilgili esas gelişme ise yine geçmişte yaşandı. Yerel idarenin 160 dönümlük araziyi simgesel rakam belirleyerek 1 lira karşılığında fabrikanın kurulması için Sümerbank’a verdiği alandan geriye neredeyse hiçbir şey kalmazken, İzmir’in göbeğinde İzmirlilerin faydalanabileceği bir yatırım da yapılamadı.